Tunc dövrünə aid adamyeyənlərin qurbanlarının qalıqları aşkar edilib...

Tədqiqatçılar İspaniyanın şimalındakı Sierra de Atapuerka dağlarında yerləşən El Mirador mağarasında təxminən 5,7 min il əvvəl qədim adamyeyənlərin qurbanı olmuş on bir kişi, qadın və uşağın qalıqlarını aşkar ediblər.

Kataloniya İnsan Paleoekologiyası və Sosial Təkamülü İnstitutunun (İPHES) mətbuat xidmətinin məlumatına görə, onların kəşfi tunc dövründə belə ənənələrin qorunub saxlanmasının xeyrinədir.

...Bu halda biz açıq-aydın bir növ dəfn mərasimi və ya uzun sürən aclıq və qida çatışmazlığının nəticələri ilə məşğul olmuruq. Topladığımız dəlillər göstərir ki, bu adamyeyənlik hadisəsi qruplararası zorakılıq epizodu nəticəsində baş verib. İştirakçıları, ehtimal ki, qonşu fermerlər və ya maldarlar icmaları idi.

SİA-nın məlumatına görə, bunu tədqiqatçı Franceasc Marjinedan bildirib.

Marjinedanın qeyd etdiyi kimi, antropoloqlar Neolit və sonrakı tarixi dövrlərdə qazıntılar apararkən tez-tez adamyeyənliklə əlaqəli müxtəlif manipulyasiyaların izlərini daşıyan qədim insanların qalıqlarına rast gəlirlər.

Bu cür tapıntılar və ifadələr tez-tez elm adamları arasında mübahisələrə səbəb olur, çünki bu qalıqlar həmişə adamyeyənlərin qurbanlarının kim olduğuna və bu şəkildə hansı məqsədlə - dini səbəblərə görə, hərbi münaqişənin bir hissəsi kimi və ya yemək əldə etmək üçün hərəkət etdiklərinə cavab vermir.

İspan antropoloqları ilk dəfə olaraq Tunc dövrünün əvvəllərində müasir İspaniyanın şimalındakı El Mirador mağarasında təxminən 5,7 min il əvvəl baş vermiş bu hadisələrdən birinin tam kontekstini açmağa müvəffəq olublar.

Onun ərazisində elm adamları kəsik və dişləmə izləri olan bir neçə yüz yanmış sümük aşkar ediblər; bunlar uşaqlar da daxil olmaqla ən azı 11 nəfərin qalıqlarıdır.

Bu qalıqların sonrakı izotop və kimyəvi analizləri göstərib ki, onların bütün sahibləri bir neçə gün fərqlə demək olar ki, eyni vaxtda vəfat edən eyni yerli əkinçi və ya maldar tayfasının nümayəndələridir.

Tədqiqatçıların qeyd etdiyi kimi, bu sümüklərin zədələnməsinin təbiəti və onların yeri bu halda adamyeyənliyin ritual xarakter daşıması və ya kəskin qida çatışmazlığı ilə əlaqəli olması versiyasını istisna edir. Marjinedan və digər elm adamları hesab edirlər ki, bu qədim insanlar bir növ qruplararası münaqişənin iştirakçıları olub, nəticədə qədim ispanların məğlub olan qrupu tamamilə məhv edilib və yeyilib.

Sierra de Atapuerca dağlarında adamyeyənliyin mümkün izlərinin digər kəşfləri ilə birlikdə, bu, ilk sivilizasiya mərkəzlərinin meydana çıxmasından və əkinçilik və maldarlığın Avropaya nüfuz etməsindən sonra Tunc dövründə belə ənənələrin mövcudluğunun və uzun müddət qorunub saxlanılmasının lehinə sübut edir.

Nazlı Almuradova