Ürəktutmadan ölənlərin sayı buna görə artırmış Çıxış yolu var

Dekabrın 17-də Klassik Xalq Cəbhəsi Partiyasının sədri Mirmahmud Mirəlioğlunun 18 yaşlı nəvəsinin ürək çatışmazlığından vəfat etməsi cəmiyyətdə ciddi narahatlıq yaradıb. Son günlər ard-arda yayılan oxşar ölüm xəbərləri bu hadisəni təkcə fərdi faciə deyil, ümumi problem kimi gündəmə gətirib. Xüsusilə gənclərin və orta yaşlı insanların ürək tutmasından ölməsi suallar doğurur.

Müasir tibbin inkişaf etdiyi dövrdə irsi ürək xəstəliklərinin qarşısının alınması və nəzarət altına alınması mümkündürmü? İnsanlar profilaktik məqsədlə ildə neçə dəfə ürək müayinəsindən keçməlidirlər?

Globalinfo.az-a danışan Milli Məclisin Səhiyyə komitəsi sədrinin müavini, ürək-damar cərrahı, tibb üzrə elmlər doktoru Rəşad Mahmudov deyib ki, bəzən gənc yaşlarda, bəzən isə eyni ailənin bir neçə üzvündə belə ölüm hallarının ardıcıl baş verməsi prosesin təsadüfi olmadığını göstərir:

“Bu faktlar problemin təkcə həyat tərzi və ya gündəlik stresslə əlaqəli olmadığını, çox zaman irsi və genetik faktorlarla bağlı ola biləcəyini gündəmə gətirir. Qəfil ürək tutması əksər hallarda ürəyin elektrik sistemində yaranan ağır ritm pozğunluğu nəticəsində baş verir. İnsan ani şəkildə huşunu itirir və ilk dəqiqələrdə tibbi müdaxilə olunmazsa, nəticə ölümcül ola bilər. Təəssüf doğuran məqam odur ki, bu hallar çox zaman heç bir ciddi əlamət vermədən, insan özünü tam sağlam hesab etdiyi bir dövrdə baş verir”.

Rəşad Mahmudov

Deputat vurğulayıb ki, müasir tibbin gəldiyi səviyyə irsi ürək xəstəliklərinin artıq hökm olmadığını göstərir:

“Bu xəstəliklər illərlə səssiz şəkildə inkişaf edə, heç bir şikayət yaratmaya bilər. Lakin bu gün kardiologiyada tətbiq olunan müasir müayinə üsulları vasitəsilə riskləri erkən mərhələdə aşkarlamaq mümkündür. Elektrokardioqrafiya, exokardioqrafiya, uzunmüddətli ritm monitorinqi, kardiyak maqnit-rezonans tomoqrafiya və genetik testlər ürəkdəki gizli problemlərin üzə çıxarılmasına imkan verir. Risk vaxtında müəyyən edildikdə xəstəliyin gedişinə təsir göstərmək mümkündür. Düzgün dərman müalicəsi, həyat tərzinin korreksiyası, fiziki yüklənmənin fərdi şəkildə tənzimlənməsi, eləcə də zəruri hallarda implantasiya olunan defibrilyatorlar qəfil ürək tutmasının qarşısını almaqda yüksək effektivlik göstərir. Bu gün bir çox ölkələrdə minlərlə insan məhz vaxtında aparılmış müayinələr və düzgün profilaktik yanaşma sayəsində normal həyatını davam etdirir”.

Rəşad Mahmudov xüsusilə ailəsində gənc yaşda ürəkdən qəfil ölüm, izah olunmayan huş itirmə və ya ağır ritm pozğunluğu halları olan şəxslərin bu məsələyə daha ciddi yanaşmalı olduqlarını bildirib:

“Belə hallarda tək bir fərdin deyil, bütün ailənin kardioloji qiymətləndirilməsi həyati əhəmiyyət daşıyır. Çünki irsi risk bir nəfərin deyil, nəsildən-nəslə ötürülə bilən təhlükədir. Ürək müayinəsi yalnız ağrı və ya şikayət yarandıqda aparılan prosedur kimi qəbul edilməməlidir. Əksinə, profilaktik müayinələr məhz şikayət olmadan aparıldıqda həyat qurtarır. Sağlam insanlarda ildə ən azı bir dəfə, risk qrupuna daxil olan şəxslərdə isə daha tez-tez kardioloji müayinələrdən keçmək bu cür faciələrin qarşısını almaqda əsas rol oynayır”.

Millət vəkili cəmiyyətdə hələ də geniş yayılmış “mən gəncəm, mənə olmaz” düşüncəsini ən təhlükəli yanlışlardan biri adlandırıb:

“Yaşın az olması, fiziki aktivlik və ya özünü sağlam hiss etmək ürək xəstəliklərinin olmadığı anlamına gəlmir. Qəfil ürək tutması çox zaman məhz özünü sağlam hesab edən insanlarda baş verir, əksər hallarda qaçılmaz tale deyil. Bu, vaxtında aşkarlanmamış riskin acı nəticəsidir. Profilaktik müayinə qorxu deyil, insanın özünə və ailəsinə qarşı məsuliyyətinin göstəricisidir. Vaxtında atılan bir addım isə bəzən tək bir həyatı deyil, bütöv bir ailəni böyük faciədən xilas edə bilər”.

Zaira Akifqızı
Globalinfo.az