Icma.az
close
up
RU
Uşağınıza gündə neçə saat telefon verə bilərsiniz? Cavab TƏƏCCÜBLƏNDİRƏCƏK

Uşağınıza gündə neçə saat telefon verə bilərsiniz? Cavab TƏƏCCÜBLƏNDİRƏCƏK

Icma.az, Lent az portalına istinadən məlumatı açıqlayır.

Şübhəsiz, ekran vaxtının uşaqlara təsiri müasir dövrdə valideynlərin ən çox narahat olduğu mövzulardan biridir. “JAMA Pediatrics” (2023) araşdırmasına görə, hətta gündə cəmi 1 saat ekran qarşısında vaxt keçirmək uşaqlarda yuxu keyfiyyətini 30 faiz azaldır.

Lent.az xarici mediaya istinadla ekran vaxtının təsiri ilə bağlı araşdırmaların nəticəsini təqdim edir:

Ümumdünya Səhiyyə Təşkilatı (ÜST) 2 yaşa qədər uşaqlar üçün sıfır ekran vaxtı, məktəbəqədər uşaqlar üçün isə gündə maksimum 1 saat tövsiyə edir.

Amma reallıq fərqlidir. "Common Sense Media"nın araşdırmasına görə, orta hesabla bir yeniyetmə gündə 7 saatını sosial mediada keçirir. Bu, onların sosial münasibətlərinə də təsir edir. 

14 yaşlı Maksimin anası "Facebook"da yazır: “Bir həftə oğlumun telefonunu götürəndə o, mənə faşist dedi”.

Lakin ümidverici nəticələr də var. Kembric Universitetinin təcrübəsi göstərib ki, “rəqəmsal tətillər” tətbiq edən ailələr uşaqları ilə münasibətlərini 40 faiz yaxşılaşdırır.

Mütəxəssislərin tövsiyələri

Ən çox satılan “Rəqəmsal minimalizm” kitabının müəllifi Cal Nevport məsləhət görür:

“Qadağa qoymayın – alternativ yaradın. Gəzinti, stolüstü oyunlar, yemək bişirmək və s. Həyat maraqlı olduqda uşaqlar "TikTok"u unudurlar”.

Ən narahatedicisi isə Stenford Tibb Məktəbinin araşdırmasıdır:

Gündə 3 saatdan çox internetdə vaxt keçirən yeniyetmələrin tənha hiss etmə ehtimalı iki dəfə çoxdur.

16 yaşlı Vika “Zəng edən yeniyetmələr” podkastında etiraf edir: “Düşünürdüm ki, internetdə çoxlu dostum var. "Instagram"ı silənə və əslində zəng edəcək heç kimin olmadığını anlayana qədər”.

Həll yolu: Texnoloji detoks

Amerika Pediatriya Akademiyası ekran vaxtını tədricən azaltmaq üçün xüsusi proqramlardan istifadə etməyi tövsiyə edir.

Nümunə: 13 yaşlı Nikitanın atası deyir: “Biz 2 saat limit qoyduq – əvvəlcə qalmaqal oldu, amma bir aydan sonra oğlum özü kitab oxumağa başladı”.

Lakin unutmaq olmaz ki, bütün ekran məzmunları eyni dərəcədə zərərli deyil.

Oksford İnternet İnstitutu (2024) araşdırması ekran məzmunlarını iki yerə ayırıb:

- "Passiv" məzmun – sosial şəbəkələr, videolar (zərərli təsir göstərir).
- "Aktiv" məzmun – təhsil proqramları, proqramlaşdırma (orta dozada faydalıdır).

Nümunə: 12 yaşlı Sofiyanın anası deyir: “Qızım Duolingo vasitəsilə ingilis dilini öyrənir – bir il ərzində onun dil bacarıqları C-dən A səviyyəsinə qədər artdı”.

Əsas qayda: Yuxudan əvvəl 2 saat ekranlardan uzaq qalmaq

Ekranlardan yayılan mavi işıq melatonin istehsalını boğur, bu da xroniki yorğunluğa səbəb olur.
 

Ən son xəbərləri və yenilikləri almaq üçün Icma.az saytını izləyin.
seeBaxış sayı:104
embedMənbə:https://lent.az
archiveBu xəbər 14 Fevral 2025 15:03 mənbədən arxivləşdirilmişdir
0 Şərh
Daxil olun, şərh yazmaq üçün...
İlk cavab verən siz olun...
topGünün ən çox oxunanları
Hal-hazırda ən çox müzakirə olunan hadisələr

Yarım əsrimə qədəm qoydum

21 Oktyabr 2025 20:33see234

“Landmark” bu dəfə Sahil Bababyevin idarəçiliyinə keçdi

21 Oktyabr 2025 11:26see232

La Liqa ABŞ da keçiriləcək “Barselona” “Vilyarreal” matçının ləğv edildiyini açıqlayıb

22 Oktyabr 2025 00:15see230

AZAL da yarıtmaz idarəçilik, yoxsa... Təyyarələrdə yaranan problemlər nəylə bağlıdır? (VİDEO)

21 Oktyabr 2025 09:20see205

Məşhur tennisçi Devis Kubokunun finalında oynamayacaq

20 Oktyabr 2025 21:39see191

Türkiyədə FETÖ əməliyyatı : 286 nəfər saxlanıldı

22 Oktyabr 2025 06:53see187

Təl Əvivdən Bakıya reyslər bərpa edilir

21 Oktyabr 2025 19:39see177

Toyuq əti və yumurta bahalaşacaq SƏBƏB BUDUR KONKRET

22 Oktyabr 2025 12:02see172

Xaricdə saxta təhsil: Valideynlər xəbərsiz, tələbələr savadsız EKSPERT RƏYİ

21 Oktyabr 2025 05:43see170

3 boksçumuz da qalib oldu

22 Oktyabr 2025 10:54see165

Dabaq xəstəliyi xaricdən gətirilən ət məhsullarına tələbatı artırdı (VİDEO)

21 Oktyabr 2025 23:40see162

Azərbaycan ötən ay genişzolaqlı internetin orta sürətinə görə Cənubi Qafqazda liderliyini saxlayıb

21 Oktyabr 2025 13:54see162

Bakı Tehran: yeni etimad mərhələsi

22 Oktyabr 2025 09:59see153

Səhər yeməyində turşu yeməyin 5 faydası

21 Oktyabr 2025 02:51see152

“Həyatın mənası yaşla necə dəyişir? Yeni tədqiqat

21 Oktyabr 2025 15:52see151

Naxçıvan məktəblisi “Statistik olimpiada”nın qalibi olub

21 Oktyabr 2025 03:36see150

Bunları yesəniz gec YAŞLANACAQSINIZ

21 Oktyabr 2025 02:37see141

Oyundan sonra duş qəbul edə bilmədilər Atletiko dan UEFA ya şikayət

21 Oktyabr 2025 00:12see140

Türkiyəni sarsıdan cinayətlə bağlı daha bir nəfər saxlanıldı

21 Oktyabr 2025 01:51see135

Fransada tornado nəticəsində 1 nəfər ölüb, xəsarət alanlar var

21 Oktyabr 2025 03:34see133
newsSon xəbərlər
Günün ən son və aktual hadisələri