Icma.az
close
up
RU
Uşağınıza gündə neçə saat telefon verə bilərsiniz? Cavab TƏƏCCÜBLƏNDİRƏCƏK

Uşağınıza gündə neçə saat telefon verə bilərsiniz? Cavab TƏƏCCÜBLƏNDİRƏCƏK

Icma.az, Lent az portalına istinadən məlumatı açıqlayır.

Şübhəsiz, ekran vaxtının uşaqlara təsiri müasir dövrdə valideynlərin ən çox narahat olduğu mövzulardan biridir. “JAMA Pediatrics” (2023) araşdırmasına görə, hətta gündə cəmi 1 saat ekran qarşısında vaxt keçirmək uşaqlarda yuxu keyfiyyətini 30 faiz azaldır.

Lent.az xarici mediaya istinadla ekran vaxtının təsiri ilə bağlı araşdırmaların nəticəsini təqdim edir:

Ümumdünya Səhiyyə Təşkilatı (ÜST) 2 yaşa qədər uşaqlar üçün sıfır ekran vaxtı, məktəbəqədər uşaqlar üçün isə gündə maksimum 1 saat tövsiyə edir.

Amma reallıq fərqlidir. "Common Sense Media"nın araşdırmasına görə, orta hesabla bir yeniyetmə gündə 7 saatını sosial mediada keçirir. Bu, onların sosial münasibətlərinə də təsir edir. 

14 yaşlı Maksimin anası "Facebook"da yazır: “Bir həftə oğlumun telefonunu götürəndə o, mənə faşist dedi”.

Lakin ümidverici nəticələr də var. Kembric Universitetinin təcrübəsi göstərib ki, “rəqəmsal tətillər” tətbiq edən ailələr uşaqları ilə münasibətlərini 40 faiz yaxşılaşdırır.

Mütəxəssislərin tövsiyələri

Ən çox satılan “Rəqəmsal minimalizm” kitabının müəllifi Cal Nevport məsləhət görür:

“Qadağa qoymayın – alternativ yaradın. Gəzinti, stolüstü oyunlar, yemək bişirmək və s. Həyat maraqlı olduqda uşaqlar "TikTok"u unudurlar”.

Ən narahatedicisi isə Stenford Tibb Məktəbinin araşdırmasıdır:

Gündə 3 saatdan çox internetdə vaxt keçirən yeniyetmələrin tənha hiss etmə ehtimalı iki dəfə çoxdur.

16 yaşlı Vika “Zəng edən yeniyetmələr” podkastında etiraf edir: “Düşünürdüm ki, internetdə çoxlu dostum var. "Instagram"ı silənə və əslində zəng edəcək heç kimin olmadığını anlayana qədər”.

Həll yolu: Texnoloji detoks

Amerika Pediatriya Akademiyası ekran vaxtını tədricən azaltmaq üçün xüsusi proqramlardan istifadə etməyi tövsiyə edir.

Nümunə: 13 yaşlı Nikitanın atası deyir: “Biz 2 saat limit qoyduq – əvvəlcə qalmaqal oldu, amma bir aydan sonra oğlum özü kitab oxumağa başladı”.

Lakin unutmaq olmaz ki, bütün ekran məzmunları eyni dərəcədə zərərli deyil.

Oksford İnternet İnstitutu (2024) araşdırması ekran məzmunlarını iki yerə ayırıb:

- "Passiv" məzmun – sosial şəbəkələr, videolar (zərərli təsir göstərir).
- "Aktiv" məzmun – təhsil proqramları, proqramlaşdırma (orta dozada faydalıdır).

Nümunə: 12 yaşlı Sofiyanın anası deyir: “Qızım Duolingo vasitəsilə ingilis dilini öyrənir – bir il ərzində onun dil bacarıqları C-dən A səviyyəsinə qədər artdı”.

Əsas qayda: Yuxudan əvvəl 2 saat ekranlardan uzaq qalmaq

Ekranlardan yayılan mavi işıq melatonin istehsalını boğur, bu da xroniki yorğunluğa səbəb olur.
 

Ən son xəbərləri və yenilikləri almaq üçün Icma.az saytını izləyin.
seeBaxış sayı:106
embedMənbə:https://lent.az
archiveBu xəbər 14 Fevral 2025 15:03 mənbədən arxivləşdirilmişdir
0 Şərh
Daxil olun, şərh yazmaq üçün...
İlk cavab verən siz olun...
topGünün ən çox oxunanları
Hal-hazırda ən çox müzakirə olunan hadisələr

Yarım əsrimə qədəm qoydum

21 Oktyabr 2025 20:33see252

La Liqa ABŞ da keçiriləcək “Barselona” “Vilyarreal” matçının ləğv edildiyini açıqlayıb

22 Oktyabr 2025 00:15see241

“Azərkosmos” peyk istehsalına hazırlaşır kosmik sənayenin inkişafında yeni mərhələ

21 Oktyabr 2025 19:12see203

Türkiyədə FETÖ əməliyyatı : 286 nəfər saxlanıldı

22 Oktyabr 2025 06:53see202

Təl Əvivdən Bakıya reyslər bərpa edilir

21 Oktyabr 2025 19:39see199

Toyuq əti və yumurta bahalaşacaq SƏBƏB BUDUR KONKRET

22 Oktyabr 2025 12:02see196

3 boksçumuz da qalib oldu

22 Oktyabr 2025 10:54see180

Dabaq xəstəliyi xaricdən gətirilən ət məhsullarına tələbatı artırdı (VİDEO)

21 Oktyabr 2025 23:40see173

Qızılın bahalaşması 2026 cı ildə də davam edəcək PROQNOZ

22 Oktyabr 2025 17:09see167

Bakı Tehran: yeni etimad mərhələsi

22 Oktyabr 2025 09:59see167

Türkiyəli alim Botanika İnstitutunda elmi seminar keçirib

22 Oktyabr 2025 16:01see152

Ruslar Çin avtomobillərindən narazılıq edirlər...

21 Oktyabr 2025 23:06see141

Türkiyə XİN: Knessetin İordan çayının Qərb sahili ilə bağlı qərarı beynəlxalq hüquqa ziddir

22 Oktyabr 2025 23:42see139

Suriya universitetlərində Türk dili və Ədəbiyyatı bölümü YARADILIB

22 Oktyabr 2025 16:35see137

VK sədri Dünya Məktəbinin şagirdləri ilə görüşüb FOTOLAR

22 Oktyabr 2025 10:52see132

Özünü maşın vurub öldürdü, xəbəri alan atasının da ürəyi dayandı Foto

22 Oktyabr 2025 07:17see132

Cahangir Babayev Dünya Karate Federasiyası tərəfindən təltif olunub

21 Oktyabr 2025 19:39see127

170 saylı marşrutda tıxac kabusu: Daşıyıcı şirkət açıqlama verdi

22 Oktyabr 2025 23:38see127

Dünyanın ən sürətli BYD superkarı yeni rekorda imza atıb...

23 Oktyabr 2025 00:16see125

Azərbaycan Mərkəzi Bankı qızılın bahalaşmaqda davam edəcəyini gözləyir

22 Oktyabr 2025 14:42see124
newsSon xəbərlər
Günün ən son və aktual hadisələri