Icma.az
close
up
RU
Menu

Velosipedlərin parklanması üçün konstruksiyaların alınmasına bu qədər vəsait sərf ediləcək

66 yaşlı ingilisin əməli cəzasız qalmayıb...

Azərbaycan, Türkiyə və Amerika İsrailə təzyiq göstərəcəklər Sərdar Cəlaloğlu

Putin Zelenskini görüşə çağırır, Ukrayna lideri isə “yox”deyir PƏRDƏARXASI MƏQAMLAR KONKRET

Bakıda ikimərtəbəli evdə GÜCLÜ YANĞIN

Çində imtahanda aşağı bal topladığına görə oğlan evdən qovuldu

Dondurma adı ilə buzlanmış süd satılır AÇIQLAMA

Orban: Ukrayna münaqişəsinin həlli üçün Putin və Tramp arasında görüşün keçirilməsi zəruridir

Paşinyan Dövlət Nəzarət Xidmətinin rəhbərini istefaya göndərdi

Berdiməhəmmədovun səfəri regional əməkdaşlığa töhfə verəcək” MÜNASİBƏT BİLDİRİLDİ

Prezident və Qurbanqulu Berdiməhəmmədov Natəvan, Bülbül və Üzeyir Hacıbəylinin güllələnmiş heykəllərinə baxıb

Təhsilin inkişafı dövlətin diqqət mərkəzindədir

Erməni cəmiyyətinin düşüncə kodları dəyişməlidir ŞƏRH

İpotekaya yararlı, hazır mənzil axtaranlara şad xəbər FOTOLAR

Azərbaycan Türkmənistan arasında iqtisadi əlaqələrin daha da dərinləşməsi gözlənilir Deputat

Demensiya onu məhv etdi... Artıq məşhur aktyor olduğunu belə xatırlamır

Ersin Tatar: Prezident İlham Əliyev hər zaman bizə sahib çıxıb

Azərbaycan bu qədər pul itirdi Rəqəmlər

Orban: Macarıstan Aİ dən çıxa bilər

İsrail Suriyaya qoşun yeritdi Alqışlarla qarşılandılar VİDEO

USAID nin QARANLIQ TƏRƏFİ: “Əl Qaidə”yə yardım, LGBT nin təbliğatı, Azərbaycanı HƏDƏFƏ ALMA…

USAID nin QARANLIQ TƏRƏFİ: “Əl Qaidə”yə yardım, LGBT nin təbliğatı, Azərbaycanı HƏDƏFƏ ALMA…

Yenicag portalından verilən məlumata əsasən, Icma.az bildirir.

Dünya siyasətində informasiya müharibələrinin təsiri artdıqca bu sahədə fəaliyyət göstərən beynəlxalq qurumların rolu da daha aydın görünür. ABŞ Beynəlxalq İnkişaf Agentliyi (USAID) bu qurumlardan biridir və onun həyata keçirdiyi layihələr təkcə iqtisadi və sosial inkişafa yönəlmir, həm də müəyyən geosiyasi məqsədlərə xidmət edir.

Rəsmi məlumatlara əsasən, USAID indiyə qədər 707 media qurumunu, 6.200 jurnalisti və 279 jurnalistika sahəsində fəaliyyət göstərən QHT-ni maliyyələşdirib. Bu rəqəmlər agentliyin informasiya məkanında nə dərəcədə güclü təsir imkanlarına sahib olduğunu göstərir. Həmin dəstəyin hansı məqsədlə istifadə edildiyini isə beynəlxalq informasiya axınlarına nəzər yetirəndə daha aydın görmək mümkündür.

Azərbaycanda isə USAID-nin rolu, xüsusilə 2012-ci ildə “Eurovision” mahnı müsabiqəsindən sonra hiss olunmağa başladı. Müsabiqə ərəfəsində və sonrasında beynəlxalq mediada ölkəmizə qarşı sistemli təbliğat aparıldı. Daha sonra 44 günlük Vətən müharibəsi zamanı beynəlxalq informasiya platformalarında Ermənistanın maraqlarına uyğun materialların geniş yayılması da bu dəstəyin təsadüfi olmadığını sübut edir. Eyni hal Laçın yolundakı ekoloji aksiyalar zamanı da müşahidə edildi. COP29 ərəfəsində isə Azərbaycana qarşı qlobal səviyyədə təşkil olunmuş qarayaxma kampaniyası, əsasən, Qərbdən maliyyələşən media strukturlarının iştirakı ilə həyata keçirildi. Bütün bunlar göstərir ki, USAID və ona bağlı olan informasiya şəbəkəsi təkcə mediaya dəstək vermir, həm də strateji maraqlara uyğun olaraq məlumat axınını yönləndirir.

Mediaya və informasiya məkanına təsir göstərmək USAID-nin əsas fəaliyyət sahələrindən biri olsa da, agentliyin maliyyələşdirdiyi digər layihələr də ciddi müzakirələrə səbəb olur. Son dövrlərdə yayılan rəsmi məlumatlarda bu qurumun qlobal miqyasda həyata keçirdiyi bir sıra mübahisəli təşəbbüslər diqqət çəkir. Məsələn, USAID Əfqanıstanda irriqasiya kanallarının yaradılması və gübrə alınması layihəsinə vəsait ayırıb. Lakin araşdırmalar göstərir ki, bu sistem, əsasən, narkotik istehsalında istifadə edilib və qeyri-qanuni fəaliyyətin genişlənməsinə xidmət edib. Bu isə dolayısı ilə beynəlxalq narkotik ticarətinə təsir edən ciddi bir faktor kimi qiymətləndirilir.

Bundan başqa, USAID-nin “Əl-Qaidə” üçün 10 min porsiya yemək ayırması faktı da ciddi mübahisələr doğurub. Qlobal terrorizmlə mübarizəni əsas məqsədlərindən biri elan edən ABŞ hökumətinin nəzarətində olan bir qurumun bu cür maliyyələşdirmələr həyata keçirməsi isə ciddi suallar yaradır. Həmçinin agentlik müxtəlif ölkələrdə gender və LGBT layihələrinə böyük həcmdə vəsait ayırır. Məsələn, Kolumbiyada transgender operasının maliyyələşdirilməsi, Peruda transgender komikslərinin hazırlanması, İrlandiyada LGBT tematikalı musiqili tamaşaların təşkil edilməsi, Qvatemalada cinsi dəyişiklik əməliyyatlarının dəstəklənməsi və inkişaf etməkdə olan ölkələrdə kontraseptivlərin fərdiləşdirilməsi kimi layihələrə milyonlarla dollar ayrılıb.

Bu layihələrin ümumi mənzərəsi göstərir ki, USAID-nin fəaliyyəti bəzən real sosial problemlərin həllindən çox, müəyyən ideoloji gündəmi irəlilətmək məqsədinə xidmət edir. Bu da agentliyin “inkişaf və yardım” çərçivəsində fəaliyyət göstərdiyini iddia etməsinə baxmayaraq, onun əsl məqsədlərinin daha dərin və bəzən mübahisəli olduğunu sübut edir.

Yeri gəlmişkən, USAID-nin fəaliyyəti təkcə inkişaf proqramları ilə məhdudlaşmır. Əksinə, bu qurum uzun illərdir ki, ABŞ-nin geosiyasi strategiyalarının həyata keçirilməsində mühüm vasitə rolunu oynayır. Agentliyin müxtəlif ölkələrdə həyata keçirdiyi layihələrin nəticələri göstərir ki, USAID müəyyən regionlarda siyasi sabitliyi pozmağa, sosial iğtişaşlar yaratmağa və hökumətlərə təzyiq mexanizmi kimi istifadə olunmağa çalışır. Bu baxımdan, Bayden administrasiyasının və Samanta Pauerin rəhbərlik etdiyi dövr USAID-in tarixində ən çox tənqid olunan və mübahisəli mərhələlərdən biri kimi yadda qalacaq. Çünki bu dövrdə agentliyin ideoloji xarakteri daha da güclənib, onun fəaliyyət istiqamətləri isə yalnız inkişaf və humanitar yardımla məhdudlaşmayan, eyni zamanda da geosiyasi manipulyasiya alətinə çevrilən struktura bənzəyib.

Gələcəkdə USAID-nin fəaliyyəti ilə bağlı daha çox faktın ortaya çıxacağı istisna edilmir. Xüsusilə agentliyin qlobal miqyasda informasiya müharibələrində oynadığı rol və onun təsir etdiyi ölkələrdəki siyasi proseslər daha dərindən araşdırıldıqca, bu qurumun həqiqi missiyası barədə yeni müzakirələrin açılacağı gözlənilir. Ancaq bir həqiqət artıq aydındır: USAID yalnız humanitar yardım təşkilatı deyil. O, həmçinin informasiya axınını yönləndirmək, cəmiyyətlərdə sosial və ideoloji dəyişikliklər yaratmaq və ABŞ-nin qlobal strategiyalarını həyata keçirmək üçün sistemli şəkildə fəaliyyət göstərən bir institutdur.

Rafi Müslümov

www.yenicag.az

Ən son xəbərləri və yenilikləri almaq üçün Icma.az saytını izləyin.
seeBaxış sayı:109
embedMənbə:https://yenicag.az
archiveBu xəbər 08 Fevral 2025 10:57 mənbədən arxivləşdirilmişdir
0 Şərh
Daxil olun, şərh yazmaq üçün...
İlk cavab verən siz olun...
topGünün ən çox oxunanları
Hal-hazırda ən çox müzakirə olunan hadisələr

Velosipedlərin parklanması üçün konstruksiyaların alınmasına bu qədər vəsait sərf ediləcək

17 İyul 2025 12:51see130

66 yaşlı ingilisin əməli cəzasız qalmayıb...

18 İyul 2025 21:37see124

Azərbaycan, Türkiyə və Amerika İsrailə təzyiq göstərəcəklər Sərdar Cəlaloğlu

17 İyul 2025 16:11see119

Putin Zelenskini görüşə çağırır, Ukrayna lideri isə “yox”deyir PƏRDƏARXASI MƏQAMLAR KONKRET

18 İyul 2025 15:15see118

Bakıda ikimərtəbəli evdə GÜCLÜ YANĞIN

17 İyul 2025 12:42see117

Çində imtahanda aşağı bal topladığına görə oğlan evdən qovuldu

18 İyul 2025 02:01see117

Dondurma adı ilə buzlanmış süd satılır AÇIQLAMA

17 İyul 2025 18:19see116

Orban: Ukrayna münaqişəsinin həlli üçün Putin və Tramp arasında görüşün keçirilməsi zəruridir

18 İyul 2025 02:19see115

Paşinyan Dövlət Nəzarət Xidmətinin rəhbərini istefaya göndərdi

17 İyul 2025 16:54see114

Berdiməhəmmədovun səfəri regional əməkdaşlığa töhfə verəcək” MÜNASİBƏT BİLDİRİLDİ

17 İyul 2025 12:38see112

Prezident və Qurbanqulu Berdiməhəmmədov Natəvan, Bülbül və Üzeyir Hacıbəylinin güllələnmiş heykəllərinə baxıb

17 İyul 2025 13:34see111

Təhsilin inkişafı dövlətin diqqət mərkəzindədir

17 İyul 2025 17:31see110

Erməni cəmiyyətinin düşüncə kodları dəyişməlidir ŞƏRH

17 İyul 2025 12:43see110

İpotekaya yararlı, hazır mənzil axtaranlara şad xəbər FOTOLAR

18 İyul 2025 08:56see109

Azərbaycan Türkmənistan arasında iqtisadi əlaqələrin daha da dərinləşməsi gözlənilir Deputat

17 İyul 2025 13:35see109

Demensiya onu məhv etdi... Artıq məşhur aktyor olduğunu belə xatırlamır

18 İyul 2025 18:54see109

Ersin Tatar: Prezident İlham Əliyev hər zaman bizə sahib çıxıb

18 İyul 2025 05:55see108

Azərbaycan bu qədər pul itirdi Rəqəmlər

17 İyul 2025 16:58see108

Orban: Macarıstan Aİ dən çıxa bilər

18 İyul 2025 08:53see108

İsrail Suriyaya qoşun yeritdi Alqışlarla qarşılandılar VİDEO

17 İyul 2025 17:30see107
newsSon xəbərlər
Günün ən son və aktual hadisələri