Uşaqların görmə qabiliyyəti üçün ən təhlükəli ekran növü

"Uşaqların görmə sağlamlığı üçün ən təhlükəli cihazlar arasında kompüterlər birinci yerdədir".

News24.az qaynarinfo-ya istinadla xəbər verir ki, bunu gazeta.ru-ya danışan oftalmoloq, tibb üzrə fəlsəfə doktoru Anastasiya Kotelnıkova məlumat verib.

Mütəxəssis qeyd edib ki, valideynlərin "televizora çox yaxın oturma, gözlərin korlanar" kimi xəbərdarlıqları, xüsusilə də köhnə elektron-şüa borulu (ELT) televizorlar üçün haqlı idi. Bu cihazlar titrəmə və aşağı təsvir keyfiyyətinə görə gözü daha çox yorur. Müasir LED ekranlar daha təhlükəsiz hesab olunsa da, uzun müddət baxış yenə də göz sağlamlığına mənfi təsir edir.

Ən təhlükəli: kompüterlər

2023-cü ildə aparılan 19 araşdırmanın metaanalizi göstərib ki:

* Televizora gündə 2 saatdan artıq baxmaq uşaqlarda miopiya (uzağı görməmə) riskini 1,5 dəfə artırır;

* Kompüterdən uzunmüddətli istifadə bu riski 8 dəfə yüksəldir;

*Smartfonlarla bağlı isə hələlik konkret nəticələr yoxdur, çünki onların geniş istifadəsi cəmi 15 ilə yaxındır müşahidə olunur.

Kotelnıkovanın sözlərinə görə, əsas təhlükə ekranın özündə deyil, yaxın məsafəyə uzun müddət fokuslanma və görmə əzələlərinin həddən artıq yüklənməsindədir. Bundan başqa, uşaqların açıq havada az vaxt keçirməsi də miopiyanın inkişafını sürətləndirir, çünki təbiət işığı görmə qabiliyyətini qoruyur. Eyni zamanda, ekran qarşısında nadir göz qırpmaq səbəbindən quru göz sindromu meydana gəlir.

Statistik göstəricilər:

* Ekran qarşısında gündə 2 saatdan çox vaxt keçirən uşaqlarda miopiya riski 2-2,5 dəfə artır;

* Kompüterdə hər əlavə saat bu riski 7% artırır;

* Xüsusilə Asiya ölkələrində, tədris yüklərinin yüksək olması səbəbindən bu əlaqə daha aydın müşahidə olunur.

Görməni qorumaq üçün həkimin tövsiyələri:

* Ekran qarşısında vaxtı məhdudlaşdırın - ÜST-ün tövsiyəsinə görə, uşaqlar üçün gündə 1 saatdan çox olmamalıdır;

* 20-20-20 qaydasına əməl edin - Hər 20 dəqiqədən bir 20 saniyə ərzində 20 metr uzaqdakı obyektə baxın;

* Gündə azı 2 saat açıq havada vaxt keçirin - bu, miopiya riskini 15-20% azalda bilər.

Müasir texnologiyaların təsiri nəzərə alınaraq, valideynlərin köhnə tövsiyələri qismən doğru idi. Ancaq bu gün kompüterlər - xüsusilə uzunmüddətli istifadədə - uşaqlar üçün televizordan da təhlükəlidir. Smartfonlarla bağlı məlumatlar hələ azdır, lakin profilaktik tədbirləri indidən tətbiq etmək tövsiyə olunur.