Yazıçı Anar 20 Yanvar barədə: Çox ağır hiss idi, çünki heç nə edə bilmirdik

"1990-cı il 20 Yanvar hadisələri baş verən gün evimizdə idim. Avtobuslar keçirdi, cavanlar avtobusların açıq qapılarından sallanıb gedirdilər. Fikirləşirdim ki, bunların qarşısını almaq mümkün deyil. Onlar ölümə gedirdilər. Çox ağır bir hiss idi, çünki heç nə edə bilmirdik. Bilirdik ki, onları tanklar, avtomatlar gözləyir, amma onlar gedirdilər".

Bunu Oxu.Az-a videomüsahibəsində Xalq yazıçısı Anar deyib.

Anar o dövrdə baş verən hadisələrə görə Moskvaya ilk etiraz məktubunun yazılmasından da danışıb:

"Heydər Əliyevin Siyasi Bürodan uzaqlaşdırılmasından 20 gün sonra Parisdə çıxış edən akademik Abel Aqambekyan (o, M.Qorbaçovun iqtisadiyyat üzrə müşaviri idi) Qarabağın Ermənistana verilməsini təklif etdi. O, çıxışında demişdi ki, Qarabağı Azərbaycandan alıb Ermənistana vermək lazımdır, bu barədə rəhbərliklə də, yəni M.Qorbaçovla biz razılaşmışıq.

Həmin çıxışın dərc olunduğu qəzet beş gün sonra Bakıya çatdı. Bakıya çatan kimi biz elə olduğumuz bu otaqda yığışdıq - mən və bir neçə yazıçımız, etiraz məktubunu M.Qorbaçova mən yazdım, hamımız imza atdıq və göndərdik.

Təxminən bir həftədən sonra ovaxtkı Mərkəzi Komitənin ikinci katibi olan Vasili Konovalov mənə hökumət telefonu ilə zəng etdi və dedi ki, məktubunuz M.Qorbaçova çatıb. M.Qorbaçov dedi ki, Azərbaycan yazıçılarını arxayın edin, heç bir sərhəd dəyişikliyi olmayacaq, Qarabağ necə ki Azərbaycanın tərkibindədir, elə də qalacaq.

Mən deputat olanda bir neçə dəfə M.Qorbaçovla görüşmüşəm, onda da bu sözləri təkrar edib. Sözdə bunu deyirdi, rəsmi olaraq, doğrudan da, Qarabağı Ermənistana vermədi, amma gah Volskinin başçılığı ilə komitə yaranırdı, gah başqa bir şeyi Azərbaycanın tabeliyindən çıxarıb onlara verirdi. Hətta onların Yazıçılar Birliyi bizim şöbəmiz idi. Onu Azərbaycandan çıxarıb birbaşa SSRİ-yə tabe etdirmişdilər. Onda da biz onların Yazıçılar Birliyinə etiraz məktubu yazdıq ki, Qarabağ Azərbaycanın tərkibindədir, bu Yazıçılar Birliyi də bizim bir bölməmizdir. Nə haqla siz bunu ayırırsınız? Yəni həmin ərəfədə 10-15 etiraz məktubunu şəxsən mən yazmışdım Moskvaya..."

Xalq yazıçısı, eyni zamanda, o dövrdə ermənilərin Azərbaycandakı mövqeyindən və 20 Yanvar hadisələrinin Azərbaycan ədəbiyyatında nə dərəcədə yer aldığından da danışıb.

Daha ətraflı videomüsahibədə: