Icma.az
close
up
RU
“Zelenski 3 ölkəyə qaça bilər: Siyahıda Türkiyə də var” Türkiyəli professorla MÜSAHİBƏ

“Zelenski 3 ölkəyə qaça bilər: Siyahıda Türkiyə də var” Türkiyəli professorla MÜSAHİBƏ

Cebheinfo portalından verilən məlumata görə, Icma.az xəbər yayır.

“Cebheinfo.az” saytının “Türk Söhbəti” layihəsinin buhəftəki qonağı Kütahya Dumlupınar Universitetinin Siyasi Elmlər və Beynəlxalq Əlaqələr kafedrasının müdiri, professor Hüsamettin İnançdır. 

Onunla Rusiya-Ukrayna müharibəsinin hansı formada bitirilməsi ehtimallarından danışdıq. Həmçinin, professorla Ukrayna Prezidenti Volodimir Zelenskinin ölkədən qaçacağı iddiaları barədə söhbət etdik: 

- Hüsamettin bəy, ABŞ Prezidenti Donald Trampın Ukrayna lideri Volodimir Zelenskiyə qarşı aqressiyasına səbəbi nədir?

- Hazırda Tramp ilə Zelenski arasında bir problem olduğu açıq şəkildə özünü göstərir. Lakin bunun fərdi problem olduğunu düşünürəm. Çünki 2020-ci ildə ABŞ-də keçirilən prezident seçkiləri ərəfəsində Donald Tramp Zelenskidən Co Baydenin oğlu Hanterin Ukraynada etdiyi korrupsiya əməlləri barədə faktları istəmişdi. Amma Ukrayna Prezidenti Trampın əlini gücləndirmək istəmədi və Baydenə dəstək verdi. Ona görə də Tramp Zelenskiyə qarşı qəzəblidir. O, yenidən hakimiyyətə qayıtdıqdan sonra isə sanki intiqam almağa başlayıb. Bu mənada, Zelenskidən də intiqam almağa çalışır. 

Donald Trampın planlarından biri də Avropanı çökdürməkdir. Nəzərə almaq lazımdır ki, Avropa Ukraynaya ciddi şəkildə silah-sursat və maddi yardım edir. Üstəlik, müdafiə sənayesi baxımından da Kiyev hakimiyyətinə dəstək verildi. Bu addımlar isə NATO-nun əhəmiyyətini azaltmağa başladı. Artıq Avropa ölkələri alyansa etibar etmir və öz ordularını qurmağa çalışırlar. Tramp isə düşünür ki, Zelenski Rusiya ilə müharibəni bitirə biləcəyi halda Avropa ölkələrinin təzyiqi ilə bu savaşı davam etdirir. O, həm də buna görə Zelenskiyə aqressiv davranır. 

- Son zamanlar Zelenskinin Ukraynadan qaça biləcəyinə dair iddialar yayılır. Sizcə, bu iddialar nə dərəcədə həqiqət olacaq?

- Donald Tramp son həmlələri ilə Volodimir Zelenskinin hakimiyyətdən getməsinə çalışır. Hətta o, bir müddət əvvəl Zelenskini “diktator” adlandırdı. Hərçənd ki, Ukrayna Konstitusiyasına görə, müharibə davam edərkən seçki keçirilə bilməz. Ümumi olaraq isə Zelenskinin Ukraynadan qaçması ciddi bir ehtimal kimi görünür. Lakin mən indiyə qədər Ukrayna liderinin yürütdüyü siyasəti və əzmini nəzərə alaraq onun ölkədən qaçmayacağını düşünürəm. 

- Bu ehtimal reallaşarsa, Zelenski nə zaman ölkədən qaça bilər?

- Əgər Zelenksi ölkədən qaçsa, bu, may ayında baş verə bilər. Çünki Rusiya ilə Ukrayna arasında atəşkəs elan olunduqdan sonra Zelenskinin öz ölkəsindəki nüfuzu xeyli aşağı düşəcək. Hansı ki, tərəflər arasında 1-2 həftə ərzində atəşkəsin elan olunacağı proqnozlaşdırılır. Tramp Zelenskidən Ukraynadakı mineralları və təbii sərvətlərinin yarısını istəyir. Zelenski bunu qəbul edərsə, hakimiyyətdə qala bilər. Lakin bu təklifi qəbul etməyib və ABŞ-nin Ukraynadakı varlığına qarşı çıxsa, o zaman Zelenskinin hakimiyyətdən getmə prosesi sürətlənəcək. Bu olacağı təqdirdə, onun may ayında Ukraynadan qaça biləcəyi ehtimalı yüksəkdir. 

- Necə düşünürsünüz, Zelenski hansı ölkəyə qaça bilər?

- Əslində, Zelenskinin qaça biləcəyi ölkələrin başında Türkiyə gəlir. Türkiyə Rusiya-Ukrayna müharibəsinin başından bəri neytral mövqe sərgiləyir. Rəsmi Ankara hər iki tərəflə danışıqlarını davam etdirdi və müharibənin gedişində bir sıra mühüm addımlar atdı. Xüsusilə Zelenskinin hakimiyyət illərində Ukrayna Türkiyə ilə bir çox strateji sahədə işbirliyi qurdu. Ona görə də Zelenskinin ən çox güvəncəyi ölkərdən biri Türkiyə olacaq. Mən bu baxımdan ən böyük ehtimal olaraq Türkiyəni görürəm. 

- Başqa ehtimallar da var?

- Hesab edirəm ki, İngiltərə ikinci ehtimal olaraq ön plana çıxa bilər. Çünki İngiltərə Rusiya-Ukrayna müharibəsində böyük rol oynayır. Üstəlik, İngiltərə-ABŞ münasibətləri də getdikcə pisləşir. Bundan əlavə, Zelenskinin Fransaya qaçma ehtimalı da var. Rəsmi Paris uzun illərdir ki, Avropanın lideri olmağa çalışır. O, Fransanın Avropadakı nüfuzunu artırmaq üçün Zelenskiyə sığınacaq verə bilər. 

- Türkiyə yaxın perspektivdə Rusiya-Ukrayna müharibəsi ilə bağlı müzakirələrdə iştirak edə bilər?

- Məncə, Türkiyə bu danışıqlarda iştirak edə bilər. Lakin Rusiya ilə ABŞ arasında bir çox məsələdə ciddi razılıq əldə olunarsa, fərqli aktorların prosesə daxil olmamasına çalışacaqlar. Bu da Türkiyənin əleyhinə ola bilər. Üstəlik, bu prosesin Ankara ilə Moskva arasındakı münasibətlərə təsir etmə ehtimalı var. Yəni Trampla Putin arasında əldə olunacaq razılaşma Türkiyənin əlini zəiflədəcək. 

Lakin tərəflər arasında uzlaşma olmasa, Türkiyə prosesə müdaxilə edəcək ən önəmli aktorların siyahısında başda gələcək. Hətta müharibə başlayanda Türkiyə prosesdə vasitəçilik edirdi. Lakin Böyük Britaniyanın sabiq baş naziri Boris Consonun prosesə müdaxilə etməsi ilə Türkiyənin vasitəçiliyinin qarşısı alındı. O, Zelenskini bu anlaşmadan vaz keçirdi. Əslində, Türkiyə hər zaman sülhün və müzakirənin mərkəzi olmalıdır. Ancaq buna baxmayaraq, ABŞ və Rusiya arasında anlaşma olsa, Türkiyənin prosesə qoşulmasını istəməyəcəklər. 

- Rusiya ilə Ukrayna arasındakı müharibə nə zaman bitə bilər?

- May ayında tərəflər arasındakı müharibə dayana bilər. Lakin buna baxmayaraq, Rusiya ilə Ukrayna arasında uzunmüddətli atəşkəsin əldə oluna biləcəyi də deyilir. Məsələn, Azərbaycanla Ermənistan arasındakı müharibə 2020-ci ildə bitib, amma hələ də sülh müqaviləsi imzalanmayıb. Yəni bənzər prosesi müşahidə edə bilərik. 

Burada xüsusilə müharibənin hansı şərtlər çərçivəsində dayanacağı da olduqca mühüm olacaq. Ukraynanın itkisi çox böyük olacaq, çünki ərazi bütövlüyünün 20 faizini işğal altındadır. Trampın açıqlamalarından belə başa düşülür ki, Ukraynanın itirdiyi torpaqlarını geri almasına icazə verməyəcək. Ona görə yekun sülh müqaviləsinin imzalanma ehtimalı çox aşağıdır. Ukrayna geri addım atmasa, Zelenskini hakimiyyətdən göndərməyə çalışacaqlar. Əks təqdirdə, atəşkəs uzun illər davam edəcək. 

- Sizin də vurğuladığınız kimi,  müharibənin Rusiyanın şərtləri əsasında bitmə və ya dondurulma ehtimalı var. Belə olacağı təqdirdə, rusların işğal etdiyi ərazilər onların nəzarətində qalacaq. Bu, digər ölkələr üçün pis nümunə olmayacaq?

- Doğru deyirsiniz, bu, başqa ölkələri də işğala həvəsləndirə bilər. Tramp son addımları ilə İkinci Dünya müharibəsindən sonra qurulan beynəlxalq təşkilatları, qurumları və hüququ yox sayır. Əgər müharibə Rusiyanın mənfəətinə uyğun bitsə, başqa ölkələr də belə addımlar atmaq istəyəcək. Məsələn, Çin də bundan ruhlanaraq Tayvana hücum edə bilər. 

Həmçinin, Rusiyanın Polşa və ya Şərqi Avropa ölkələrini də işğal etməyə cəhd etməsi mümkündür. Bu, beynəlxalq hüquqa ziddir və güclünün istədiyini edə biləcəyi mənasına gəlir. Hərçənd ki, bütün bunlar ən sonda ABŞ-nin özünə də ciddi problem yarada bilər. Çünki ABŞ-nin də bir gün beynəlxalq hüquqa ehtiyacı olacaq. Əslində, Tramp çox təhlükəli bir “rus ruleti” oynayır. Bunun itirəni isə ABŞ və Qərb dünyası olar. Çünki Rusiyanın cəsarətləndirilməsi başqa ölkələrin də işğalçı addımlar atmasına gətirib çıxaracaq. 

Elmir Mustafa
“Cebheinfo.az”

Sonrakı hadisələr barədə daha çox məlumat almaq üçün Icma.az saytını izləyin.
seeBaxış sayı:129
embedMənbə:https://cebheinfo.az
archiveBu xəbər 27 Fevral 2025 11:02 mənbədən arxivləşdirilmişdir
0 Şərh
Daxil olun, şərh yazmaq üçün...
İlk cavab verən siz olun...
topGünün ən çox oxunanları
Hal-hazırda ən çox müzakirə olunan hadisələr

TƏCİLİ: Metroya giriş bağlandı Nə baş verir?

19 Oktyabr 2025 04:03see265

Pezeşkian bu türk ölkəsinə səfər edəcək

19 Oktyabr 2025 02:00see236

“Bu gün layiq olduğumuz qələbə əldə etdik”

19 Oktyabr 2025 19:14see180

Bakının bir çox yollarında nəqliyyatın sıxlığı müşahidə olunur SİYAHI

20 Oktyabr 2025 08:25see173

Gürcüstandan çıxarılan Azərbaycan vətəndaşlarının sayı açıqlanıb

18 Oktyabr 2025 20:59see169

Abakar Abakarov İstanbulda ölü tapıldı

18 Oktyabr 2025 19:41see136

Rəştdən Həştərxana birbaşa uçuşlar başladı

19 Oktyabr 2025 19:10see136

Azərbaycanın “AI 92” markalı benzini idxal və ixrac etdiyi ölkələr SİYAHI

18 Oktyabr 2025 17:24see133

Sarıkökün bu faydalarını çoxları bilmir

20 Oktyabr 2025 07:01see132

Yəmən sahillərində tanker partladı: 24 ekipaj üzvü...

19 Oktyabr 2025 01:17see128

Tramp görüşü zamanı daim Zelenskiyə söyüş söyürdü

19 Oktyabr 2025 23:19see128

Yer kürəsində oktyabr ayının üçüncü maqnit qasırğası başlayıb

19 Oktyabr 2025 04:50see127

Netanyahudan Rəfah keçid məntəqəsinin açılması barədə məlumata REAKSİYA

19 Oktyabr 2025 00:16see127

İspaniya La Liqası: Real Madrid səfərdən 3 xalla qayıdır

20 Oktyabr 2025 01:12see127

Həkimlər soyuq mövsümdə immuniteti gücləndirməyin yollarını açıqlayıblar

19 Oktyabr 2025 07:43see126

Tbilisidəki son etirazlara görə 14 nəfər saxlanıldı

19 Oktyabr 2025 18:49see126

Əməliyyat otaqlarında niyə yalnız yaşıl və mavi geyimlərə icazə verilir?

19 Oktyabr 2025 04:05see126

Bu məktəbdə pul yığımı, qohumbazlıq və intizamsızlıq iddiaları KONKRET

18 Oktyabr 2025 19:48see122

Luvr muzeyində Azərbaycan nəfəsi: Parisdə gənc rəssam Diana Quliyevanın əsərləri sərgilənir Foto

19 Oktyabr 2025 09:10see121

“Ramiz Mehdiyevin qurduğu şəbəkənin bütün üzvləri ifşa olunacaq”

18 Oktyabr 2025 23:45see120
newsSon xəbərlər
Günün ən son və aktual hadisələri