2026 cı il Azərbaycan iqtisadiyyatı üçün çətin olacaq

Maliyyə Nazirliyi 2026-cı ilin icmal və dövlət büdcələrinin ilkin göstəricilərinə dair açıqlama yayıb. Açıqlamada hökumətin növbəti dörd il üzrə iqtisadi artım proqnozları qeyd olunub. Belə ki, 2026-cı il üzrə iqtisadi artım proqnozu 2025-ci illə müqayisədə 2.8 faizdən 2.9 faizədək artacaq, amma 2027-ci il üzrə 3.8 faizdən 3.3 faizə, 2028-ci il üzrə 3.3 faizdən 3.1 faizə enəcək. Proqnoza görə, iqtisadi artım 2029-cu il üçün 4 faiz təşkil edəcək.

Bəzi ekspertlər düşünürlər ki, 2026-cı il iqtisadiyyat baxımından çətin dövr olacaq.

Mövzu ilə əlaqədar Modern.az-a danışan Milli Məclisin İqtisadi siyasət, sənaye və sahibkarlıq komitəsinin üzvü Vüqar Bayramov bildirib ki, 2026-cı ildə neft sektorunda azalma, qeyri-neft sektorunda isə artım müşahidə olunacaq:

“İqtisadiyyat Nazirliyi 2026-cı il üçün iqtisadi artımlarla bağlı proqnozlarını elan edib. Belə ki, Azərbaycan hökuməti Ümumdaxili Məhsulun növbəti ildə 3,5 % artacağını proqnozlaşdırıb. Gözlənti ondan ibarətdir ki, neft sektorunda azalma, qeyri-neft sektorunda artım müşahidə olunacaq. Eyni zamanda növbəti ildə qeyri-neft sektorunun payının 70%-dən çox olması proqnozlaşdırılır. 2026-cı ildə 134 milyard manat ÜDM-in formalaşacağı gözlənilir. Rəsmi proqnozlar təbii ki, nikbindir. Xüsusən də, qeyri-neft sektorunda artım tempinin davam edəcəyi gözlənilir”.

Deputat vurğulayıb ki, növbəti il iqtisadi artımda əsas drayver qeyri-neft sektoru olacaq:

“Bütün bunlarla yanaşı, 2026-cı ildə neftin dünya bazar qiymətinin necə dəyişməsi birbaşa Azərbaycana daxil olan valyutanın həcminə təsir göstərəcək. Nəzərə alsaq ki, növbəti il üçün dövlət büdcəsində neftin bir barelinin qiyməti 65 dollar nəzərdə tutulub. Ona görə də bu qiymət praktiki olaraq, fiskal gəlirlərimiz baxımından vacibdir. Eyni zamanda valyuta bazarında tarazlığa təsir göstərən əsas faktor tədiyə balansıdır. Tədiyə balansının vəziyyətinə təsir göstərən əsas faktorlar isə neftin dünya bazar qiyməti və ölkəyə daxil olan valyuta həcmidir. Bu kontekstdə neftin dünya bazar qiymətinin necə dəyişməsi növbəti il valyuta bazarına təsir göstərən əsas faktor olaraq qalacaq. Sözsüz, mövcud qiymət İqtisadiyyat Nazirliyinin proqnzaşdırdığı kimi, növbəti 3,5 faizlik artımın əldə edilməsinə imkan yaradır. Qeyri-neft sektorunda pay artır. Bu kontekstdə növbəti il ÜDM artacaq”.

İqtisadçı Natiq Cəfərli isə qeyd edib ki, büdcə kəsriləri artacaq:

“Maliyyə Nazirliyi tərəfindən açıqlanan büdcə parametrlərinin ilkin rəqəmlərini gördük. Görünən odur ki, büdcə gəlirləri cəmi 67 milyon manat artır. Büdcə kəsirimiz də artacaq. Doğrudan da, 2026-cı il Azərbaycan iqtisadiyyatı üçün heç də asan olmayacaq. Vergilər, kommunal xidmətlər, eləcə də dövlət və ya Tarif Şurası tərəfindən tənzimlənən bir çox qiymətlərdə artım gözlənilir. Bu, həm iqtisadiyyat, həm də əhali üçün yaxşı gözləntilər deyil”.

İqtisadçı söyləyib ki, 2026-cı ilin iqtisadi proqnozları hələlik o qədər də ürəkaçan deyil:

“Bizdə neft hasilatı azalır. Neftin qiymətinin gələn il ümumiyyətlə aşağı düşməsi  gözlənilir. Büdcə parametrlərində neft qiymətinin builki kimi 70 yox, 65 dollar götürülməsi gözlənilir. Bunun özünün də əhəmiyyətli təsirləri var. Bu bir daha onu deməyə əsas verir ki, Azərbaycanda köklü iqtisadi islahatlar üçün zaman yetişib. Həm idarəetmə, həm də iqtisadiyyatda köklü islahatlar lazımdır ki, problemlərdən özümüzü sığortalamaq mümkün olsun”.