Aİ Trampın onların başı üstündən Putinlə danışıq aparacağından qorxur Euractiv

Avropalılar ABŞ-ın yeni seçilmiş prezidenti Donald Trampın Ukraynada onların iştirakı olmadan sülh danışıqları aparacağından qorxurlar. Avropa liderləri potensial danışıqlar prosesində öz yerlərini qorumaqda maraqlıdırlar.

Qaynarinfo xəbər verir ki, bu barədə Euractiv yazır.

Trampın andiçmə mərasimi ərəfəsində Avropa dövlətləri böyük problemlə üz-üzədir: gələcək sülh danışıqlarında öz rolunu təmin etmək. Onlar sadəcə iştirak etmək deyil, həm də qərarların qəbuluna real təsir göstərmək istəyirlər.

Avropanın narahatlığı

Aİ ölkələrinin əksəriyyəti Kiyevin mövqeyini dəstəkləyir və hesab edir ki, Ukrayna tələsik atəşkəsə sövq edilməməlidir, bu isə onun üçün əlverişsiz şərait yarada bilər. Fransa Prezidenti Emmanuel Makron qeyd edib:

"Ukraynalılar ərazi məsələləri ilə bağlı real müzakirələr aparmalıdırlar və bunu yalnız onlar edə bilər. Avropalılar təhlükəsizlik təminatları yaratmalıdırlar".

Bununla belə, avropalılar Trampın Avropanın maraqlarına məhəl qoymadan Putinlə ikitərəfli danışıqlara üstünlük verə biləcəyindən ehtiyat edirlər. Estoniyanın baş naziri Kristen Mixalın sözlərinə görə, ABŞ Rusiyanı danışıqlar masası arxasına oturmağa inandırmaqda həlledici rol oynamalıdır.

Əvvəllər müharibəni 24 saata bitirə biləcəyini deyən Tramp indi 6 ayın daha real hədəf olduğunu bildirib. Onun Ukraynadakı gələcək nümayəndəsi Keyt Kelloq 100 gün ərzində irəliləyiş əldə edəcəyini gözləyir.

Avropalı diplomatlar gələcək danışıqların Minsk razılaşmalarına bənzər formatla məhdudlaşdığı və çoxlarının səmərəsiz hesab etdiyi bir vəziyyətdən qaçmağa can atırlar. Onlar birlik Ukraynaya yardımın ən böyük donoru və koordinatoru olduğu üçün Aİ-nin danışıqlar prosesinə bir qurum kimi daxil edilməsində israrlıdırlar.

Aİ-nin baş diplomatı Kaja Kallas vurğulayıb:

"ABŞ bunu etmək istəməsə, Aİ liderlik rolunu öz üzərinə götürməyə hazırdır”.

Polşanın Aİ-yə sədrliyinə hazırlaşan Polşanın baş naziri Donald Tusk Ukraynaya dəstək verən Avropa koalisiyasının yaradılmasında əsas fiqur ola bilər. Polşa siyasəti tez-tez Aİ-nin ümumi mövqeyi ilə ziddiyyət təşkil edən Macarıstandan fərqli olaraq Kiyevi güclü şəkildə dəstəkləyir.

ABŞ və Aİ-nin rolundan əlavə, Çin, Hindistan və ya Braziliya kimi digər ölkələrin də cəlb edilməsi sualı yaranır. Lakin onların iştirakı Ukrayna üçün daha az faydalı qərarların qəbul edilməsinə gətirib çıxara bilər, ekspertlər qeyd edirlər.

Avropa Şurasının Xarici Əlaqələr üzrə Direktoru Mari Dumoulin qeyd edir:

"Avropalılar danışıqlar masası arxasında öz məqsədlərinə aydınlıq gətirməlidirlər. Sadəcə orada olmaq yox, həm də fəaliyyət planı olmalıdır".

Aİ-nin ABŞ və Ukrayna ilə vahid mövqe tutması vacibdir, çünki danışıqların uğuru ondan asılıdır. Ekspert əlavə edib ki, Ukraynanın əlverişsiz şərtləri qəbul etməyə məcbur edilməsi Qərbə inamı məhv edə və onun mövqeyini zəiflədə bilər.

Xatıaladaq ki, ABŞ-ın yeni seçilmiş prezidenti Donald Tramp Ukraynada müharibəyə son qoymaq üçün Putinlə görüşə hazırlıq barədə məlumat verib. Lakin siyasətçi bunun nə vaxt baş verə biləcəyini açıqlamayıb.

Ağ Evin Milli Təhlükəsizlik Şurasının Strateji Kommunikasiyalar üzrə koordinatoru Con Kirbi bildirib ki, Ukrayna və Rusiya hələlik sülh danışıqlarına hazır deyil.

CNN yazır ki, ABŞ-ın yeni seçilmiş prezidenti Donald Trampın komandası atəşkəs ideyasını dəstəklədiyi halda, Ukrayna cəbhə xəttində mövqelərini itirir.

Alpər