Icma.az
close
up
RU
Alimlər ev itlərinin məlum olan ən qədim cinsini müəyyən etdi

Alimlər ev itlərinin məlum olan ən qədim cinsini müəyyən etdi

Icma.az bildirir, Qaynarinfo saytına əsaslanaraq.

Qrenlandiya çəkmə iti "kimmik" öz ənənəvi işçi və xizək iti rolunu qoruyub saxlayan nadir cinslərdən biridir. Uzun əsrlər boyu aparılmış DNT analizləri göstərib ki, bu cins ev itləri arasında məlum olan ən qədim cinsdir. 

Qaynarinfo xəbər verir ki, bu barədə "The Independent" nəşri məlumat yayıb.

Əldə edilmiş nəticələr, həmçinin, bu it cinsinin regionun yerli xalqı olan inuitlərlə sıx bağlı olduğunu təsdiqləyir. Araşdırma "Science" jurnalında dərc olunub və inuitlərin miqrasiyası və Arktikaya uyğunlaşması tarixinə dair yeni imkanlar açır.

Tədqiqatçılar, o cümlədən Nuuk şəhərindəki İlisimatursarfik Universitetinin alimləri, son 800 ildə Qrenlandiyanın müxtəlif bölgələrindən toplanmış 90-dan çox itin genomunu analiz ediblər. Onlar həm qədim, həm də müasir itlərin məlumatlarını toplayaraq, bu nəticələri 1900-dən çox digər it genomu ilə müqayisə ediblər.

Maraqlıdır ki, alimlər "kimmik" cinsinin digər qədim Arktika itləri, məsələn, 3700 il yaşı olan Alyaska iti ilə birlikdə ayrı bir klada (genetik qrup) təşkil etdiyini aşkar ediblər. Xizək itləri Arktikada artıq 9500 ildən çoxdur ki, insan həyatında mühüm rol oynayır. Araşdırma göstərir ki, bir çox Arktika it cinsləri ya sıradan çıxıb, ya da digər cinslərlə qarışıb ev itinə çevriliblər. Lakin Qrenlandiyanın "kimmik" iti öz tarixi funksiyasını qorumağı bacarıb.

Alimlər müəyyən ediblər ki, Qrenlandiyadakı regional itlər arasında mövcud genetik fərqlər adanın yerli xalqlarının mədəni və dil fərqləri ilə üst-üstə düşür. Avropa müstəmləkəçiliyinə baxmayaraq, müasir "kimmik" itlərinin demək olar ki, Avropa mənşəyi yoxdur.

Bu fərq Qrenlandiyada itlərin ümumi izolyasiyası və son illərdə aparılan qoruma tədbirləri ilə izah olunur. Yeni nəticələr, bu qədim cinsin sürətli mədəni və iqlim dəyişiklikləri fonunda qorunması üçün vacib tövsiyələr verə bilər. Tədqiqatçılar qeyd edirlər:

"Kimmik" cinsi ilə bağlı məlumatlar, selektiv damazlıq və genetik qarışıqlığın səviyyələrini göstərir və bu nadir itlərin qorunmasına yönəlmiş düşünülmüş idarəetmə üçün əsas rol oynaya bilər. Bu kimi tədqiqatlar, paleogenomik analizlərin mədəni baxımdan əhəmiyyətli növlərin mühafizəsinə dair müasir müzakirələrə nə qədər töhfə verə biləcəyini nümayiş etdirir".

Alimlər hesab edirlər ki, bu məşhur it cinsinin genetik davamlılığı – minilliklər və böyük coğrafi məsafələrə baxmayaraq – inuitlərin Şimali Amerikanın Arktikası boyunca sürətli miqrasiyası nəzəriyyəsini dəstəkləyir. Tədqiqat həmçinin, Qrenlandiyaya iki ayrı it axınının olduğunu və insanların bu regiona düşündüyümüzdən daha əvvəl gəldiyini göstərən sübutlar ortaya qoyub.

Alimlər ümid edirlər ki, bu nəticələr ev heyvanlarının təkamülünə insan təsirini öyrənmək üçün yeni yollar aça bilər.

"Bu tədqiqatın nəticələri, regional populyasiyaların zamanla dəyişən genom sıraları əsasında, heyvanların lokal təkamülünü insan və ətraf mühit təsiri altında öyrənmək üçün gələcək tədqiqatlara əsas yaradır," deyə onlar bildiriblər.

Aydın

Ən son xəbərləri və yenilikləri almaq üçün Icma.az saytını izləyin.
seeBaxış sayı:102
embedMənbə:https://qaynarinfo.az
archiveBu xəbər 13 İyul 2025 17:06 mənbədən arxivləşdirilmişdir
0 Şərh
Daxil olun, şərh yazmaq üçün...
İlk cavab verən siz olun...
topGünün ən çox oxunanları
Hal-hazırda ən çox müzakirə olunan hadisələr

Stəndapçı: “Uill Smit bacarmasa, Yannik Sinner rolunu oynamağa hazıram” FOTO

18 Oktyabr 2025 03:13see186

Məhkəmədə Ermənistan vətəndaşlarının cinayət xarakterli məlumatlar tədqiq olunub FOTO

17 Oktyabr 2025 20:37see154

Bakıda bal yarmarkası fəaliyyətə başlayır

17 Oktyabr 2025 13:46see147

“Ağır çantalar uşaqlarda onurğa əyriliyinə gətirib çıxarır” EKSPERT DANIŞDI

17 Oktyabr 2025 11:50see142

Tramp: Hazırda Rusiyaya qarşı yeni sanksiyaların tətbiqi üçün ən münasib vaxt deyil

17 Oktyabr 2025 03:21see132

Pəncərələri qış rejiminə necə keçirtmək olar?

18 Oktyabr 2025 04:47see130

Tramp: ABŞ Tomahawk raketlərinin ehtiyatlarını tükədə bilməz

17 Oktyabr 2025 01:09see128

Orban Putin Tramp görüşü barədə: Biz hazırıq!

17 Oktyabr 2025 04:35see128

Xaçmaz Rayon Prokurorluğunda “Açıq Qapı” Günü Keçirilib

17 Oktyabr 2025 11:35see127

Məhkəmədə həmin məlumatlar da tədqiq olundu Fotolar

17 Oktyabr 2025 20:42see126

Ramiz Mehdiyev İlham Əliyevə qarşı sui qəsd PLANLAŞDIRIB Sensasion iddia

17 Oktyabr 2025 22:34see124

İlham Əliyevdən Xəzəryanı ölkələrə ÇAĞIRIŞ

18 Oktyabr 2025 10:48see124

“Xocalı Balı” ilk dəfə bal yarmarkasında alıcılara təqdim olunub REPORTAJ

18 Oktyabr 2025 14:09see124

Neftinin qiyməti 1 dollar ucuzlaşdı

18 Oktyabr 2025 10:51see123

DNT testi bütün həyatını dəyişdi: Uşağının əsl atası məlum oldu

17 Oktyabr 2025 14:24see123

Tanınmış logistika şirkəti iflas etdi

18 Oktyabr 2025 03:04see122

Çin polisinin ağıllı köməkçiləri: Təhlükəsizliyi robot itlər qoruyacaqlar

18 Oktyabr 2025 06:32see122

Rusiya 4 bölgə üzərində 23 Ukrayna PUA sını vurub

17 Oktyabr 2025 04:22see121

ChatGPT yə verilməsi qadağan edilən 8 sual SİYAHI

18 Oktyabr 2025 02:52see120

Prezident ailəsi Vatikan bağlarında Fotolar Video

18 Oktyabr 2025 04:14see118
newsSon xəbərlər
Günün ən son və aktual hadisələri