Icma.az
close
up
RU
Alimlər öpüşün haradan gəldiyini kəşf etdilər

Alimlər öpüşün haradan gəldiyini kəşf etdilər

Icma.az bildirir, News24 portalına istinadən.

Dünya şöhrətli aktrisa İnqrid Berqmanın öpüşməyi “sözlər artıq olduqda danışmağı dayandırmaq üçün təbiət tərəfindən hazırlanmış ləzzətli bir oyun” kimi təsvir etdiyi deyilir.

News24.az sherg.az-a istinadla xəbər verir ki, sənətdə öpüşməyə aid edilən mənalar həmişə çox romantikdir. Amma bəşəriyyətin ən primitiv instinktlərindən biri olan öpüşmək əsrlərdir elm adamlarının marağına səbəb olub. Tədqiqatçıların irəli sürdüyü yeni nəzəriyyə romantiklikdən uzaqdır; əslində bu məlumatdan sonra sevdiyiniz insandan öpüş qəbul etməzdən əvvəl hətta iki dəfə düşünə bilərsiniz.

İngiltərədəki Warwick Universitetində təkamül psixologiyası üzrə tədqiqatlar aparan Adriano Lameira deyir ki, öpüşmənin kökləri milyonlarla il əvvələ, tüklü əcdadlarımıza gedib çıxır.

Adriano Lameira bir zamanlar öpüşməyi xatırladan  hərəkətin tüklərdən gənə və bitləri təmizləmək üçün ağıllı bir üsul olduğunu irəli sürür. Lameyranın dediyinə görə, öpüşmək bir neçə milyon il əvvəl cinsi mənalar qazanmağa başlayıb və cütləşmədən əvvəl edilən bir hərəkətə çevrilib.

Digər nəzəriyyələr, toxunulmazlığımızı bakterial köçürmə yolu ilə artırmaqdan sosial yoxlama üçün iyləmə formasına qədər dəyişir. “Bəyin son öpüşü” adlanan bu tezis insan öpüşünün yeni təkamül mənşəyini bildirir. Adriano Lameira "Evolutionary Anthropology" jurnalında dərc olunan araşdırmasında öpüşün təkamül keçmişimizin başqa bir qalığı olduğunu bildirir.

Milyonlarla il əvvəl uzanmış dodaqlarla yumşaq, əmmə hərəkəti parazitləri, ölü dərini və zibilləri təmizləməyin əsas yolu idi. Lameira deyir: "Saçlı əcdadlarımız arasında bu unikal hərəkət bütün bədəndə həyata keçirildi və dodaq-dodaq əlaqəsi ilə başa çatdı".

Bizim əcdadlarımız çox yavaş-yavaş təkamül keçirib, tədricən tüklərini itiriblər. Beləliklə, bu "baxım" seansları da qısaldı, lakin həmişə dodaq dodaqla bitdi. Nəhayət, baxım seansları tamamilə başa çatdı, lakin sonunda dodaq bağlama mərhələsi qaldı və öpüş kimi bildiyimiz bir hərəkət olaraq bu günə qədər sağ qaldı.

Lameira araşdırmasına aşağıdakı ifadələri daxil edir:

“İnsanların saçları azaldıqca, “baxımın” gigiyenik hissəsi də itib. Ancaq daha qısa təcrübələr son "öpüşmə" mərhələsi olaraq davam etdi. Nəhayət, bu, sosial və ailə bağlarını siqnal etmək və gücləndirmək üçün istifadə edilən təntənəli davranışın izi olaraq qaldı.

Adriano Lameira hesab edir ki, əcdadlarımız bu texnikanı təxminən 7 milyon il əvvəl, ağaclardan yerə enərkən inkişaf etdiriblər. Alimin sözlərinə görə, yerə parazit yükün gətirdiyi gigiyena tələbatı “baxımın” əhəmiyyətini artırıb. Daha sonra, 2-4 milyon il əvvəl əcdadlarımız tüklərini itirdilər və yalnız "öpüşməyə" başladılar.

Öpüşmə haqqında ən qədim yazılı mənbə eramızdan əvvəl 2500-cü ildə Mesopotamiyada yazılmışdır.

Lameyranın fikrincə, bu gün öpüşün demək olar ki, bütün formaları, dini ayinlərdə görülən yanağı tez öpməkdən tutmuş əl və alın öpməsinə qədər, biti təmizləmə texnikasından təkamül keçirib. Dodaqlardakı öpüş də romantik münasibətdə olan insanların bir-birləri üçün hiss etdikləri cinsi istəyi təsvir edir. Romalılar bu öpüşə ayrıca ad vermiş və onu “savium” adlandırmışlar.

Digər tərəfdən, Lameira əlavə edir ki, öpüşün cinsi məna kəsb etməsi "mütləq fərziyyələrə daha açıqdır". Öpüşmək istəyi ilə seksuallıq arasındakı sıx əlaqəni izah etmək üçün əlavə araşdırmalara ehtiyac var. Lameyranın fikrincə, cinsi öpüş daha çox ümumi davranışın xüsusi halıdır:

"Öpüşmək sevgi göstərmək üçün ümumi bir üsul kimi istifadə edildikdə, öpüş də dodaq-dodağa gerçəkləşən bir hərəkətə çevrildi. Heyvanlar aləmində insanlar kimi öpüşüb onu bir cinsi simvol kimi istifadə edən başqa bir canlı yoxdur. Lameyra öpüşün zamanla inam və yaxınlığın bariz əlamətinə çevrildiyini vurğulayır və əlavə edir:

“İnsanlarda  təbii siqnalların çox azı öpüşün simvolizmini və sosial yaptırımları daşıyır. Sübutlar təsdiqləyir ki, öpüş insanlarda intim əlaqədən yaranan bir işarə deyil. Üstəlik,  primat qayğının həyatda qalmış  orijinal kontekstini, formasını və funksiyasını qoruyub saxlayan primat qayğısının bir formasıdır."

“İnsanlardaki doğal sinyallerin çok azı, öpüşmedeki sembolü ve sosyal yaptırımları taşıyor. Kanıtlar, öpüşmenin insanlarda türetilmiş bir yakınlık işareti olmadığını destekliyor. Üstelik, primat bakımının hayatta kalmış ve köklerindeki bağlamını, biçimini ve işlevini koruyarak gelmiş bir biçimini temsil ediyor.”

Sonrakı hadisələr barədə daha çox məlumat almaq üçün Icma.az saytını izləyin.
seeBaxış sayı:70
embedMənbə:https://news24.az
archiveBu xəbər 25 Fevral 2025 09:50 mənbədən arxivləşdirilmişdir
0 Şərh
Daxil olun, şərh yazmaq üçün...
İlk cavab verən siz olun...
topGünün ən çox oxunanları
Hal-hazırda ən çox müzakirə olunan hadisələr

TƏCİLİ: Metroya giriş bağlandı Nə baş verir?

19 Oktyabr 2025 04:03see271

Pezeşkian bu türk ölkəsinə səfər edəcək

19 Oktyabr 2025 02:00see248

“Bu gün layiq olduğumuz qələbə əldə etdik”

19 Oktyabr 2025 19:14see180

Bakının bir çox yollarında nəqliyyatın sıxlığı müşahidə olunur SİYAHI

20 Oktyabr 2025 08:25see176

Gürcüstandan çıxarılan Azərbaycan vətəndaşlarının sayı açıqlanıb

18 Oktyabr 2025 20:59see169

Rəştdən Həştərxana birbaşa uçuşlar başladı

19 Oktyabr 2025 19:10see136

Abakar Abakarov İstanbulda ölü tapıldı

18 Oktyabr 2025 19:41see136

Sarıkökün bu faydalarını çoxları bilmir

20 Oktyabr 2025 07:01see133

Tramp görüşü zamanı daim Zelenskiyə söyüş söyürdü

19 Oktyabr 2025 23:19see128

Yəmən sahillərində tanker partladı: 24 ekipaj üzvü...

19 Oktyabr 2025 01:17see128

Netanyahudan Rəfah keçid məntəqəsinin açılması barədə məlumata REAKSİYA

19 Oktyabr 2025 00:16see127

Yer kürəsində oktyabr ayının üçüncü maqnit qasırğası başlayıb

19 Oktyabr 2025 04:50see127

İspaniya La Liqası: Real Madrid səfərdən 3 xalla qayıdır

20 Oktyabr 2025 01:12see127

Tbilisidəki son etirazlara görə 14 nəfər saxlanıldı

19 Oktyabr 2025 18:49see126

Əməliyyat otaqlarında niyə yalnız yaşıl və mavi geyimlərə icazə verilir?

19 Oktyabr 2025 04:05see126

Həkimlər soyuq mövsümdə immuniteti gücləndirməyin yollarını açıqlayıblar

19 Oktyabr 2025 07:43see126

Bu məktəbdə pul yığımı, qohumbazlıq və intizamsızlıq iddiaları KONKRET

18 Oktyabr 2025 19:48see122

Luvr muzeyində Azərbaycan nəfəsi: Parisdə gənc rəssam Diana Quliyevanın əsərləri sərgilənir Foto

19 Oktyabr 2025 09:10see122

Ərdoğandan Şimali Kiprdə keçirilən prezident seçkilərinin ilkin nəticələrinə reaksiya

20 Oktyabr 2025 00:57see121

“Ramiz Mehdiyevin qurduğu şəbəkənin bütün üzvləri ifşa olunacaq”

18 Oktyabr 2025 23:45see121
newsSon xəbərlər
Günün ən son və aktual hadisələri