Icma.az
close
up
RU
Alimlər öpüşün haradan gəldiyini kəşf etdilər

Alimlər öpüşün haradan gəldiyini kəşf etdilər

Icma.az bildirir, News24 portalına istinadən.

Dünya şöhrətli aktrisa İnqrid Berqmanın öpüşməyi “sözlər artıq olduqda danışmağı dayandırmaq üçün təbiət tərəfindən hazırlanmış ləzzətli bir oyun” kimi təsvir etdiyi deyilir.

News24.az sherg.az-a istinadla xəbər verir ki, sənətdə öpüşməyə aid edilən mənalar həmişə çox romantikdir. Amma bəşəriyyətin ən primitiv instinktlərindən biri olan öpüşmək əsrlərdir elm adamlarının marağına səbəb olub. Tədqiqatçıların irəli sürdüyü yeni nəzəriyyə romantiklikdən uzaqdır; əslində bu məlumatdan sonra sevdiyiniz insandan öpüş qəbul etməzdən əvvəl hətta iki dəfə düşünə bilərsiniz.

İngiltərədəki Warwick Universitetində təkamül psixologiyası üzrə tədqiqatlar aparan Adriano Lameira deyir ki, öpüşmənin kökləri milyonlarla il əvvələ, tüklü əcdadlarımıza gedib çıxır.

Adriano Lameira bir zamanlar öpüşməyi xatırladan  hərəkətin tüklərdən gənə və bitləri təmizləmək üçün ağıllı bir üsul olduğunu irəli sürür. Lameyranın dediyinə görə, öpüşmək bir neçə milyon il əvvəl cinsi mənalar qazanmağa başlayıb və cütləşmədən əvvəl edilən bir hərəkətə çevrilib.

Digər nəzəriyyələr, toxunulmazlığımızı bakterial köçürmə yolu ilə artırmaqdan sosial yoxlama üçün iyləmə formasına qədər dəyişir. “Bəyin son öpüşü” adlanan bu tezis insan öpüşünün yeni təkamül mənşəyini bildirir. Adriano Lameira "Evolutionary Anthropology" jurnalında dərc olunan araşdırmasında öpüşün təkamül keçmişimizin başqa bir qalığı olduğunu bildirir.

Milyonlarla il əvvəl uzanmış dodaqlarla yumşaq, əmmə hərəkəti parazitləri, ölü dərini və zibilləri təmizləməyin əsas yolu idi. Lameira deyir: "Saçlı əcdadlarımız arasında bu unikal hərəkət bütün bədəndə həyata keçirildi və dodaq-dodaq əlaqəsi ilə başa çatdı".

Bizim əcdadlarımız çox yavaş-yavaş təkamül keçirib, tədricən tüklərini itiriblər. Beləliklə, bu "baxım" seansları da qısaldı, lakin həmişə dodaq dodaqla bitdi. Nəhayət, baxım seansları tamamilə başa çatdı, lakin sonunda dodaq bağlama mərhələsi qaldı və öpüş kimi bildiyimiz bir hərəkət olaraq bu günə qədər sağ qaldı.

Lameira araşdırmasına aşağıdakı ifadələri daxil edir:

“İnsanların saçları azaldıqca, “baxımın” gigiyenik hissəsi də itib. Ancaq daha qısa təcrübələr son "öpüşmə" mərhələsi olaraq davam etdi. Nəhayət, bu, sosial və ailə bağlarını siqnal etmək və gücləndirmək üçün istifadə edilən təntənəli davranışın izi olaraq qaldı.

Adriano Lameira hesab edir ki, əcdadlarımız bu texnikanı təxminən 7 milyon il əvvəl, ağaclardan yerə enərkən inkişaf etdiriblər. Alimin sözlərinə görə, yerə parazit yükün gətirdiyi gigiyena tələbatı “baxımın” əhəmiyyətini artırıb. Daha sonra, 2-4 milyon il əvvəl əcdadlarımız tüklərini itirdilər və yalnız "öpüşməyə" başladılar.

Öpüşmə haqqında ən qədim yazılı mənbə eramızdan əvvəl 2500-cü ildə Mesopotamiyada yazılmışdır.

Lameyranın fikrincə, bu gün öpüşün demək olar ki, bütün formaları, dini ayinlərdə görülən yanağı tez öpməkdən tutmuş əl və alın öpməsinə qədər, biti təmizləmə texnikasından təkamül keçirib. Dodaqlardakı öpüş də romantik münasibətdə olan insanların bir-birləri üçün hiss etdikləri cinsi istəyi təsvir edir. Romalılar bu öpüşə ayrıca ad vermiş və onu “savium” adlandırmışlar.

Digər tərəfdən, Lameira əlavə edir ki, öpüşün cinsi məna kəsb etməsi "mütləq fərziyyələrə daha açıqdır". Öpüşmək istəyi ilə seksuallıq arasındakı sıx əlaqəni izah etmək üçün əlavə araşdırmalara ehtiyac var. Lameyranın fikrincə, cinsi öpüş daha çox ümumi davranışın xüsusi halıdır:

"Öpüşmək sevgi göstərmək üçün ümumi bir üsul kimi istifadə edildikdə, öpüş də dodaq-dodağa gerçəkləşən bir hərəkətə çevrildi. Heyvanlar aləmində insanlar kimi öpüşüb onu bir cinsi simvol kimi istifadə edən başqa bir canlı yoxdur. Lameyra öpüşün zamanla inam və yaxınlığın bariz əlamətinə çevrildiyini vurğulayır və əlavə edir:

“İnsanlarda  təbii siqnalların çox azı öpüşün simvolizmini və sosial yaptırımları daşıyır. Sübutlar təsdiqləyir ki, öpüş insanlarda intim əlaqədən yaranan bir işarə deyil. Üstəlik,  primat qayğının həyatda qalmış  orijinal kontekstini, formasını və funksiyasını qoruyub saxlayan primat qayğısının bir formasıdır."

“İnsanlardaki doğal sinyallerin çok azı, öpüşmedeki sembolü ve sosyal yaptırımları taşıyor. Kanıtlar, öpüşmenin insanlarda türetilmiş bir yakınlık işareti olmadığını destekliyor. Üstelik, primat bakımının hayatta kalmış ve köklerindeki bağlamını, biçimini ve işlevini koruyarak gelmiş bir biçimini temsil ediyor.”

Sonrakı hadisələr barədə daha çox məlumat almaq üçün Icma.az saytını izləyin.
seeBaxış sayı:71
embedMənbə:https://news24.az
archiveBu xəbər 25 Fevral 2025 09:50 mənbədən arxivləşdirilmişdir
0 Şərh
Daxil olun, şərh yazmaq üçün...
İlk cavab verən siz olun...
topGünün ən çox oxunanları
Hal-hazırda ən çox müzakirə olunan hadisələr

“Landmark” bu dəfə Sahil Bababyevin idarəçiliyinə keçdi

21 Oktyabr 2025 11:26see271

Yarım əsrimə qədəm qoydum

21 Oktyabr 2025 20:33see242

La Liqa ABŞ da keçiriləcək “Barselona” “Vilyarreal” matçının ləğv edildiyini açıqlayıb

22 Oktyabr 2025 00:15see234

AZAL da yarıtmaz idarəçilik, yoxsa... Təyyarələrdə yaranan problemlər nəylə bağlıdır? (VİDEO)

21 Oktyabr 2025 09:20see207

Türkiyədə FETÖ əməliyyatı : 286 nəfər saxlanıldı

22 Oktyabr 2025 06:53see189

Təl Əvivdən Bakıya reyslər bərpa edilir

21 Oktyabr 2025 19:39see182

Toyuq əti və yumurta bahalaşacaq SƏBƏB BUDUR KONKRET

22 Oktyabr 2025 12:02see173

3 boksçumuz da qalib oldu

22 Oktyabr 2025 10:54see173

Xaricdə saxta təhsil: Valideynlər xəbərsiz, tələbələr savadsız EKSPERT RƏYİ

21 Oktyabr 2025 05:43see171

Dabaq xəstəliyi xaricdən gətirilən ət məhsullarına tələbatı artırdı (VİDEO)

21 Oktyabr 2025 23:40see164

Azərbaycan ötən ay genişzolaqlı internetin orta sürətinə görə Cənubi Qafqazda liderliyini saxlayıb

21 Oktyabr 2025 13:54see163

Bakı Tehran: yeni etimad mərhələsi

22 Oktyabr 2025 09:59see154

Naxçıvan məktəblisi “Statistik olimpiada”nın qalibi olub

21 Oktyabr 2025 03:36see153

Səhər yeməyində turşu yeməyin 5 faydası

21 Oktyabr 2025 02:51see153

“Həyatın mənası yaşla necə dəyişir? Yeni tədqiqat

21 Oktyabr 2025 15:52see153

Bunları yesəniz gec YAŞLANACAQSINIZ

21 Oktyabr 2025 02:37see142

Türkiyəni sarsıdan cinayətlə bağlı daha bir nəfər saxlanıldı

21 Oktyabr 2025 01:51see136

Fransada tornado nəticəsində 1 nəfər ölüb, xəsarət alanlar var

21 Oktyabr 2025 03:34see134

Atletiko ya can verməyən Qarabağ Atletik in də öhdəsindən gələ bilər

21 Oktyabr 2025 17:36see133

Türkiyədə Can Holding in rəhbəri həbs olundu

21 Oktyabr 2025 01:36see126
newsSon xəbərlər
Günün ən son və aktual hadisələri