Alimlər Sakit Okeanın 44 illik sirrini açdı

40 ildən artıqdır ki, okeanın dibindən gələn qəribə səs gəlir, lakin onun mənbəyi tapılmır. Amma indi bunun sirri açılıb.

Qaynarinfo "Ecoticias"a stinadən xəbər verir ki, alimlər nəhayət bunu bacarıblar. Nəşr qeyd edib ki, hər şey 1979-cu ildə alimlər Sakit Okeanın dibində müəmmalı siqnallar aşkar etdikdən sonra başlayıb, lakin bu günə kimi onların mənşəyini izah edə bilməyiblər.

İndi - 44 il sonra görünməmiş tədqiqatlar bu sirli siqnalların mənbəyini aşkar edib və eyni zamanda insan fəaliyyətinin ətraf mühitə təsiri ilə bağlı suallar doğurub.

Nəşr bildirib ki, 1979-cu ildə alimlər dərin dənizlərdə, konkret olaraq Klarion-Klipperton zonasında mədənlərin çıxarılması ilə bağlı təcrübə aparıblar. Tədqiqatın məqsədi irimiqyaslı mədən işlərinin dəniz ekosisteminə təsirini müşahidə etmək olub. Ancaq bunun nəticələrinin düşündüklərindən daha davamlı olacağını bilməyiblər.

Mədən dənizin dibində görünən izlər buraxıb və elm adamları bu ərazidən gələn bir sıra qəribə səslər və ya pingləri görüblər, lakin heç vaxt onların mənşəyini anlaya bilməyiblər. Bu pinglər dörd onillikdən çox müddət ərzində həll edilməmiş bir sirr olub. Bununla belə, Milli Okeanoqrafiya Mərkəzi və Londondakı Təbiət Tarixi Muzeyinin son araşdırması göstərir ki, bu siqnallar əslində mədən avadanlıqlarının buraxdığı izlərlə əlaqələndirilir.

Ancaq daha da əhəmiyyətlisi, tədqiqatçılar əvvəlcə başqa səbəblərə aid edilən bu siqnalların əslində mədən avadanlığının səsi olduğunu, vizual olaraq nəzərə çarpmasa da, dənizin dibində hələ də səs izi buraxdığını aşkar ediblər.

Araşdırmanın müəllifi Dr. Adrian Qlover belə şərh edib: "44 il əvvəl dağ-mədən avadanlığının buraxdığı çapıqlar sanki dünən düzəldilib".

Bu sirli siqnalların mənbəyi başa düşülsə belə, sual hələ də qalır: mədən fəaliyyəti dəniz ekosisteminə hansı təsir göstərir? Və cavab asan deyil. Tədqiqat mədən sahəsinin bioloji bərpa əlamətləri göstərməyə başladığını göstərib. Ksenofiyoforlar kimi kiçik, hərəkətli orqanizmlər təsirə məruz qalan ərazidə yenidən məskunlaşmağa başlayıb ki, bu da dəniz həyatının tədricən qayıdışından xəbər verir.

Ancaq bu bərpa tam deyil. Dolanışığı dəniz dibindən asılı olan hərəkətsiz heyvanların əksəriyyəti hələ də mədən ərazisində yoxdur. Bu orqanizmlər xarici təsirlərə daha çox həssasdırlar, buna görə də onların olmaması dərin dəniz mədənlərinin uzunmüddətli təsiri ilə bağlı suallar yaradır. Bərpa baş verir, lakin gözləniləndən çox yavaş.

Alimlərin dediyinə görə, bu, okeanın dibinin minalanması planlarının okeanın özünün ekosisteminə çox zərərli təsir göstərə biləcəyini göstərir.

Aydın