Avropa Amerika ilə “sərt dialoqa” hazırdır

AzVision.az“Deutsche Welle” nəşrinə istinadən xəbər verir ki, Avropa Komissiyasının (AK) sədri Ursula fon der Lyayen Baltikyanı ölkələrin elektrik sisteminin kontinental Avropa sistemi ilə sinxronlaşdırılmasına həsr olunmuş mətbuat konfransında belə deyib.
“Aydındır ki, biz Avropa İttifaqı (Aİ) miqyasında müdafiəni gücləndirməliyik. NATO ölkələri arasında ÜDM-ə nisbətdə müdafiəyə ən çox pul xərcləyən Estoniya, Litva, Latviya və Polşanı misal göstərmək olar. Amma müasir şəraitdə müharibə aparmaq böyük çətinliklər, texnoloji problemlər və koordinasiya ilə bağlıdır. Ölkələr təkbaşına bunun öhdəsindən gələ bilməz”, - AK-nin sədri bildirib.
Onun sözlərinə görə, Aİ dövlətləri “qarşılıqlı işləmə qabiliyyətini artırmaq və xərcləri azaltmaq üçün” daha sıx əməkdaşlığa ehtiyac duyacaqlar. Bu konekstdə, AK Avropa müdafiəsinin gələcəyinə dair Ağ Kitab hazırlayır və onu martın ortalarına qədər Aİ liderlərinə təqdim edəcək. Çünki dünya sürətlə dəyişir və Avropanın çoxdankı müttəfiqi olan ABŞ isə yeni gündəm müəyyənləşdirib.
Ursula fon der Lyayen iddia edib ki, Aİ Vaşinqtonla münasibətlərdə potensial problemləri görür və onlara cavab verməyə hazırdır.
- Aİ ABŞ ilə sərt, lakin konstruktiv dialoqa hazırdır. Lakin biz ABŞ-lə münasibətlərdə potensial problemləri də etiraf edirik və buna hazırıq. Haqsız və ya özbaşına hücumlar olarsa, Aİ qətiyyətlə cavab verəcək. Biz öz çətinliklərimizin olduğunu tam dərk edirik, onları aradan qaldırmalıyıq. Biz ev tapşırığımızla məşğul olmalıyıq - diqqəti Aİ-nin rəqabət qabiliyyətinə yönəltməliyik”, - AK sədri döyüşkən mövqe sərgiləyib.
AK-nin sədrinə qarşı min nəfər iddiaçı var Amma Urusla fon der Lyayenin belə “cəsarətli” bəyanatı heç də inandırıcı görünmür. Bu, mahiyyət etibarı ilə vassalın öz süzereninə qarşı “qiyam”a qalxmasına bənzəyir. Halbuki, İkinci Dünya müharbəsindən sonra məhz ABŞ-nin yaratdığı və bu gqnə qədər də onun təmin etdiyi təhlükəsilik çətirinin altınfa çımxaq üçün Avropanın nə siyasi iradəsi, nə də ki, imkanları var.
Xüsusilə də, Vaşinqtonun sərt təzyiqi altında ucuz ənənəvi enerjidaşıyıcılarından imtina etidkdən sonra Aİ iqtisadiyyatının tənəzzülə uğraması fonunda. Ən azı bu baxımdan, hazırda əhəmiyyətli dərəcədə ABŞ-dən xeyli baha qiymətə alınan maye qazdan asılılıq AK sədrinin “sərt dialoqa hazır olmaq” barədə bəyanatının kəsərini sıfıra endirir.
Nəhayət ki, Avropanın öz təhlükəsizliyinin təminatçısı rolunu öz əlinə götürmək məsələsinə gəldikdə isə, əvvəllər Urusla fon der Lyayendən qat-qay prinsipial mövqe sərgiləyən siyasi liderlər də bu problemi dəfələrlə gündəmə gətirsələr də son nəticədə kollektiv Qərbin lideri olan ABŞ-nin “təlqin”inindən sonra bu fikirdən əl çəkiblər. Ən əsası da ona görə ki, Rusiya və Çin “qorxusu” son məqamda qoca qitəni yenə də öz gənc övladının qucağına qısınmağa vadar edir.
Şəxsən AK sədrinin ritorikasını zəiflətmək üçün isə Vaşinqtonon əlində COVİD-19 pandemiyası zamanı 35 milyarda avro dəyərində “Pfizer” vaksinlərinin alınmasında yol verdiyi pozuntularla bağlı çox güclü silah var.
Sahil İsgəndərov
AzVision.az