“”Avropa İttifaqı müharibənin bitməsini istəmir” DEPUTAT

“Artıq üçüncü görüş keçirilməsinə baxmayaraq, ciddi bir irəliləyiş müşahidə olunmur. Görüşlər əsasən yalnız humanitar məsələlərlə məhdudlaşır. Söhbət əsir və girovların mübadiləsindən, həmçinin Kursk vilayətində saxlanılan vətəndaşların geri qaytarılmasından gedir”.

Bu sözləri Gununsesi.info–ya açıqlamasında Milli Məclisin deputatı Arzu Nağıyev İstanbulda baş tutan Rusiya-Ukrayna danışıqları ilə bağlı fikirlərini şərh edərkən deyib:

“Mübadilələrin miqyasına baxdıqda, vəziyyətin nə qədər ciddi olduğunu görmək mümkündür. Əsir götürülmüş minlərlə insanların dəyişdirilməsi, həlak olanların cəsədlərinin təhvil verilməsi bu prosesin çox geniş miqyas aldığını göstərir. Artıq üçüncü görüşdür.

Təəssüf ki, dünənki görüşdə də heç bir irəliləyiş müşahidə olunmadı. Ukrayna Prezidentinin Aparat rəhbəri Andrey Yermakın və Rusiya nümayəndəsi Vladimir Medinskinin Türkiyə Prezidenti Rəcəb Tayyib Ərdoğanla, eləcə də Müdafiə naziri Rustem Umerovla ayrı-ayrılıqda keçirdikləri görüşlər də konkret nəticə vermədi. Türkiyənin prosesə maraqlı olması açıqdır. İkili görüşlərdə Hakan Fidanın, eləcə də Türkiyə Xarici Kəşfiyyat İdarəsinin rəhbəri və Baş Qərargah rəisinin iştirak etməsi göstərir ki, bu danışıqlarda hərbi aspektlərə də diqqət ayrılır. Əsas məqsəd isə atəşkəsə nail olmaqdır.

Tərəflərin tələbləri isə fərqlidir. Rusiya özünün ilhaq etdiyi ərazilərdən Ukrayna qoşunlarının çıxarılmasını tələb edir. Ukrayna isə əksinə, Rusiyanın işğal etdiyi bütün ərazilərdən geri çəkilməsini və atəşkəs elan edilməsini istəyir.

Bu səbəbdən görüşlər mərhələlərə bölünməlidir: humanitar, hərbi və diplomatik məsələlər ayrıca müzakirə olunmalıdır. Hazırkı gedişat göstərir ki, Prezident Zelenskinin çağırışlarına baxmayaraq, Putin görüşlərdə iştirak etməyəcək”.

Deputat qeyd edib ki, Trump və ya digər beynəlxalq liderlərin bu görüşlərdə iştirakı isə hələlik sadəcə arzudur.

O, əlavə edib ki, bu cür iştirakların konkret və əsaslandırılmış şəkildə baş verməsi vacibdir:

“Avropa İttifaqı nümayəndələrinin görüşdə iştirak etməməsi isə onların Ukraynanı dəstəkləməsi ilə bağlıdır. Onlar bu gün də Ukraynaya silah, sursat, hətta ballistik raketlər verməyə hazırdırlar. Bu da onu göstərir ki, onlar müharibənin dayandırılmasını istəmir. Dünənki görüş də əsasən humanitar məsələlərlə məhdudlaşdı, ciddi qərarlar qəbul olunmadı. Əsas məqsəd həlak olmuş şəxslərin cəsədlərinin qaytarılması idi. İnsanlar övladlarının dəfn olunmasını istəyir.

Bununla belə, görüşün keçirilməsi müsbət addım kimi dəyərləndirilməlidir. Türkiyənin vasitəçi rolunu oynaması isə təsadüfi deyil. NATO üzvü olmasına baxmayaraq, bu məsələdə ona inam var. Barışıq üçün vasitəçi kimi məhz Türkiyə qəbul edilə bilər.

Bugünkü reallıq göstərir ki, müharibə artıq təkcə Ukrayna və Rusiya arasında deyil. NATO və Rusiya arasında gedən münaqişəyə çevrilib. Əgər bu, yalnız Ukrayna-Rusiya münaqişəsi olsaydı, konkret nəticələr əldə etmək mümkün olardı.

Rusiya bu müharibəyə çox böyük maliyyə vəsaiti sərf edir. Gündəlik təxminən 800 milyon dollar xərclənir. Bu da Rusiyanın iqtisadi və hərbi baxımdan tənəzzülə uğradığını göstərir.

Digər tərəfdən, Ukraynada da vəziyyət ağırdır: miqrasiya, itkilər, dağıdılmış infrastruktur və kommunikasiya xəttinin sıradan çıxması problemləri daha da artırır.

Əgər müharibə yalnız iki dövlət arasında olsaydı, bəlkə də artıq bu problem həll olunmuşdu. Lakin beynəlxalq güc mərkəzlərinin, xüsusi xidmət orqanlarının maraqları münaqişənin uzanmasına səbəb olur. Rusiya isə hazırda nəzarət etdiyi əraziləri əldən vermək fikrində deyil”.

Şəbnəm Rəhimova

Gununsesi.info