Bakı iranlı turistlərlə dolub Necə gəliblər?

"İran-İsrail münaqişəsinin 12 gün davam etməsi, regionda ciddi narahatlıq və təşviş yaradıb. Bu qısa, lakin gərgin dövrdə Bakıya gələn İran vətəndaşlarının sayı nəzərəçarpacaq dərəcədə artıb”.

Hurriyyet.az xəbər verir ki, bu sözləri Publika.az-a açıqlamasında turizm eksperti Samir Dübəndi bildirdi. Onun fikrincə, bu axının əsas səbəbi təhlükəsizlik və rahatlıq axtarışıdır, gəliş yolları isə hava nəqliyyatı və üçüncü ölkələr üzərindən keçir:

“Əvvəlki illərdə daha çox birbaşa hava reysləri ilə gələn iranlılar, indi əsasən üçüncü ölkələr, xüsusilə Türkiyə və Gürcüstan vasitəsilə Azərbaycana daxil olurlar. Quru sərhədləri bağlı olduğu üçün bu səyahət marşrutu həm logistika, həm də təhlükəsizlik baxımından onların əsas seçimidir. Dövlət Statistika Komitəsinin son rəqəmlərinə görə, münaqişədən sonrakı həftədə Azərbaycana gələn İran vətəndaşlarının sayı əvvəlki dövrlərlə müqayisədə təxminən 25-30 faiz artıb.

2025-ci ilin aprel və may aylarında ölkəyə gələn iranlıların sayı ümumilikdə 12-13 min nəfərə çatıb. Onların arasında sırf səyahət məqsədilə gələnlərlə yanaşı, müvəqqəti relokasiya edən, yəni öz ölkəsindəki qeyri-müəyyənlikdən yayınmaq istəyən şəxslər də var. Bu qrupda olanlar Bakıda kirayə mənzillərdə yaşayır, bəziləri isə iş axtarır və ya öz biznesini qurmağa çalışır.

İranlıların ölkəmizə gəlməsində başlıca səbəb münaqişə nəticəsində yaranan qeyri-sabitlik, sosial və siyasi narahatlıq, həmçinin şəxsi təhlükəsizliklə bağlı təşvişdir. Azərbaycana gəlib, burada qısa və ya orta müddətli sığınacaq tapan bu insanlar üçün Bakı həm coğrafi yaxınlığı, həm də tolerant mühiti ilə cəlbedicidir”.

Ekspert qeyd etdi ki, Azərbaycana gələn iranlıların sayının artması xidmət və ticarət sektoruna müsbət təsir göstərir:

“Bakıda hotellər, kirayə mənzillər, restoranlar və ticarət mərkəzləri bu axından faydalanır. Xarici qonaqların alış-veriş, ictimai iaşə və əyləncə obyektlərində aktivliyi, əlavə gəlir və dövriyyə yaradır. Eyni zamanda, relokantlar (köçkün nəzərdə tutulur-red.) qısa və ya uzunmüddətli yaşayış üçün bazarda tələbatı artırır, bu da daşınmaz əmlak bazarında dinamizmi gücləndirir. Yeni gələnlərin bir hissəsi burada iş qurmağa, xidmət sektorunda çalışmağa və ya startap açmağa maraq göstərir ki, bu da iqtisadi mühitin rəngarəngliyini artırır.

İran vətəndaşlarının Bakıya axını ölkəmizdə yeni mədəniyyətlərarası təmasları gücləndirir. Bakı tarixən multikultural şəhər olub və fərqli xalqların birgə yaşayış ənənəsinə sahibdir”.

Samir Dübəndi son olaraq vurğuladı ki, bu cür qısa müddətdə baş verən sürətli miqrasiya cəmiyyətdə bəzi narahatlıqlara da səbəb olur:

“Yerli əhali arasında qiymət artımı, sosial adaptasiya çətinliyi, fərqli həyat tərzləri və mentalitetlərin toqquşması bəzən gərginlik yaradır. Lakin ölkəmiz qonaqpərvərliyi və tolerant münasibəti ilə fərqlənir, çünki hər kəsə təhlükəsiz mühit təklif olunur. Mənəvi baxımdan isə bu axın həm humanizm dəyərlərini gücləndirir, həm də cəmiyyətin dözümlülük və birgəyaşayış qabiliyyətini sınayır. Fərqli din, dil və mədəniyyətə sahib insanların eyni şəhərdə harmoniyada yaşaması Azərbaycanın müasir ictimai modelini nümayiş etdirir. Eyni zamanda, bu, yerli mədəniyyətə də təsir edir: yeni qastronomik trendlər, sosial və ticarət əlaqələri yaranır, şəhər daha da beynəlmiləl və dinamik olur.

Azərbaycanda formalaşmış tolerantlıq, qonaqpərvərlik və multikultural dəyərlər bu axının mənfi təsirlərini minimuma endirə bilər”.