Bəzi taksi sürücüləri bəxşiş verməyən sərnişinləri ƏLƏ SALIRLAR Kimdir günahkar?

Bəzi taksi şirkətlərinin sürücüləri bəxşiş verməyən müştəriləri ələ salırlar. Belə ki, sözügedən sürücülər xırda məbləğli ödənişlərin fotosunu çəkərək sosial şəbəkələrdə paylaşır, müştəriləri müzakirə obyektinə çevirirlər. Halbuki platforma üzərindən edilən sifarişlərdə sistem ödənişi əvvəlcədən müəyyən edir və istifadəçilər bu məbləği ödəməklə borclarını tam yerinə yetirmiş olurlar.

Mövzu ilə bağlı Oxu.Az-a danışan sərnişinlər qeyd edirlər ki, vəziyyət heç də ürəkaçan deyil, bəxşiş verilməyəndə sürücülər minnət edirlər.

Maraqlı olan budur ki, marketlərdə, dağ-mədənlərində, restoranlarda, tikinti şirkətlərində və sair yerlərdə çalışan işçilər iş sahibindən və ya müştəridən bəxşiş tələb etmir, onları ələ salmırlar. Onlar bunun düzgün olmadığını anlayırlar. Bəs taksi sürücülərini qane etməyən nədir? Aydındır ki, hər kəs hansısa formada maddi qazanc əldə etmək üçün həyatda mübarizə aparır. Lakin şirkətə olan narazılığın, aqressiyanın, nifrətin bütün mənfi enerjisi yolboyu niyə müştəriyə yönəlməlidir?

Bu cür halların qarşısının alınması üçün hansı addımlar atıla bilər? İctimai şəkildə insanların ödənişlərini paylaşmaq, onların şəxsi məlumatlarını ifşa etmək və ya alçaltmaq hüquqi məsuliyyət yaradırmı?

Milli Məclisin deputatı Ceyhun Məmmədov Oxu.Az-a bildirib ki, bu cür davranışlar doğru deyil:

"İnsanların arxasınca danışmaq qeybət xarakteri daşıyır. Tövsiyə edərdim ki, imkanı olanlar bəxşiş versinlər. Amma bəxşiş verməyən insanları ələ salmaq, qəpiklə edilmiş ödənişlərin fotosunu çəkib paylaşmaq qeyri-etik davranışdır. Bəxşiş vermək könüllü xarakter daşıyır. Bəlkə, kiminsə imkanı yoxdur, harasa tələsir və son pulu ilə taksiyə minir. Ümumən, yazılan ödənişi edən şəxs borcunu tam ödəyir. Bəxşiş verməyə heç kimi məcbur etmək olmaz".

Nəqliyyat eksperti Eldəniz Cəfərov məsələyə belə münasibət bildirib:

"Müştərini ələ salan, lağ edən sürücülər peşəkar olmayanlardır. Onlar taksi sisteminə təsadüfən gəlmiş adamlardır. Fikrimcə, həmin şəxslər başqa sahədə çalışsalar, daha yaxşı olar. Təcrübəli, peşəkar, etik qaydaları bilən taksi sürücülərinin həmişə bəxşişi olur. Beş sərnişindən ikisi verməsə də, üçü verir. Əgər hansısa sürücü müştərinin adını, nömrəsini çəkib paylaşırsa, sərnişinlər hüquq-mühafizə orqanlarına müraciət edə bilərlər. Belə addım hüquqazidd olduğu üçün sürücüyə məsuliyyət yaradır. Sürücülərə tövsiyə edirəm ki, bu cür əməllərdən uzaq dursunlar. Sürücülər də bizimdir, sərnişinlər də. Mehriban olmalıyıq."

Azərbaycan Yerüstü Nəqliyyat Agentliyinin (AYNA) mətbuat katibi Tural Orucov Oxu.Az-a açıqlamasında bu fikirləri bildirib:

"Sərnişinlər taksi sahəsində qarşılaşdıqları problemlərlə, o cümlədən əlavə pul tələbi ilə bağlı AYNA-nın "141" çağrı mərkəzinə və ya sosial şəbəkə hesablarına müraciət etməlidirlər. Nəqliyyat vasitəsinin dövlət qeydiyyat nişanını təqdim etməklə prosesin araşdırılmasını təmin edə bilərlər. Daxil olan müraciətlər AYNA tərəfindən araşdırılır və neqativ halların qarşısının alınması üçün tədbirlər görülür".

Azərbaycanda məşhur daşıyıcı şirkətlərindən biri olan "Uber"in Mətbuat Xidmətindən Oxu.Az-ın sorğusuna cavab olaraq bu fikirlər səsləndirilib:

"Uber sərnişinlərin və tərəfdaş sürücülərin şəxsi məlumatlarını üçüncü şəxslərlə paylaşmır. Sərnişindaşımanın keyfiyyəti ilə bağlı tələbə riayət edən sürücüləri dəstəkləmək üçün bonus proqramı tətbiq olunur - sürücünün reytinqi və səfərlərin tezliyi nə qədər yüksəkdirsə, bonus ödənişi də bir o qədər artır. Biz şəxsi fikrin ifadəsinə hörmətlə yanaşırıq, lakin sərnişinlərin təhlükəsizliyinə və xidmətin işinə təhdid yarada biləcək davranışlar qəbuledilməzdir. Əgər sürücü dəfələrlə qaydaları pozursa, onun platformaya çıxışı məhdudlaşdırıla bilər."

Qeyd edək ki, bəxşişlə bağlı nə qanunvericilikdə, nə də taksi xidmətləri göstərən platformaların siyasətində konkret tələb mövcud deyil. Bu, tamamilə könüllü davranış formasıdır.

Məhərrəm Əliyev