Icma.az
close
up
RU
BİZİM TƏQVİM: 20 noyabrda baş vermiş tarixi hadisələr

BİZİM TƏQVİM: 20 noyabrda baş vermiş tarixi hadisələr

Icma.az bildirir, Bizim media saytına əsaslanaraq.

1991-ci ilin bu günündə göyərtəsində Azərbaycanın hökumət nümayəndələri, SSRİ Müdafiə Nazirliyi, Rusiya və Qazaxıstan müşahidəçiləri olan “Mİ-8” vertolyotu Xocavənd rayonunun Qarakənd kəndi yaxınlığında ermənilər tərəfindən vurulub.
Həlak olanlar arasında Azərbaycan Respublikasının dövlət katibi Tofiq İsmayılov, baş prokuror İsmət Qayıbov, dövlət müşaviri Məhəmməd Əsədov, deputatlar Vaqif Cəfərov və Vəli Məmmədov, Baş nazirin müavini Zülfü Hacıyev, Prezident Aparatının şöbə müdiri və jurnalist Osman Mirzəyev, Qazaxıstanın daxili işlər nazirinin müavini Sanlal Serikov, Azərbaycan Dövlət Televiziyasının jurnalisti Alı Mustafayev və başqaları var idi. Ümumilikdə, terror aktı nəticəsində 22 nəfər həlak olub.
Bəs, noyabrın 20-də dünyada daha hansı hadisələr baş verib?
1. 1821-ci ilin bu günü Panama ilə Amerika Birləşmiş Ştatları arasında müddətsiz müqavilə imzalandı. Bundan 2 gün sonra İspaniya “Kolumbiya krallığı” tərkibinə daxil olan Panama üzərində nəzarətini itirdi. Beləliklə, Mərkəzi Amerikanın daha bir dövləti müstəmləkə əsarətindən xilas olaraq müstəqillik qazandı.
2. 20 noyabr 1922-ci ildə İsveçrənin Lozan şəhərində Türkiyəni respublika olmağa aparacaq və dünyada yeni yer tutmasını təmin edəcək Lozan Sülh Konfransının rəsmi açılışı oldu. Konfransda Türkiyəni ölkənin xarici işlər naziri İsmət İnönü təmsil edirdi.
3. 1938-ci ilin 10 noyabrında İstanbulda həyata gözlərini yuman Mustafa Kamal Atatürkün cənazəsi ayın 20-də Ankaraya çatdı və ankaralıların da vidalaşması üçün tabutu Türkiyə Böyük Millət Məclisi önündə qoyuldu.
4. İkinci Dünya müharibəsindən sonra - 1945-ci il 10 noyabrda Almaniyanın Nürnberq şəhərində yüksək rütbəli nasist məmurları haqqında müharibə cinayətlərilə bağlı məhkəmə prosesi başladı. Dünya tarixinə “Nürnberq məhkəməsi” kimi daxil olan həmin məhkəmə müttəhimlərdən bir qismini ölümə, digərlərini isə ömürlük həbs cəzasına məhkum etdi.


5. 20 noyabr 1985-ci ildə müxtəlif hesablama sistemləri üçün proqram təminatlarının istehsalı ilə məşğul olan “Microsoft Windows 1.0” əməliyyat sistemini bazara çıxarıb. Microsoft şirkətinin sahibi Bill Geyts dünyanın ən zəngin adamıdır.
6. 20 noyabr Uşaq Hüquqlarını Müdafiə Günüdür. 1989-cu ilin bu günü BMT-də “Uşaq hüquqları haqqında konvensiya” qəbul olundu. Hazırda 190-dan çox dövlət bu konvensiyanın üzvüdür. Azərbaycan parlamenti “Uşaq hüquqları haqqında konvensiya”nı 1992-ci ildə ratifikasiya etdi. Bu, uşaq hüquqlarının həm ölkə daxilində, həm də beynəlxalq aləmdə tanınması və qorunması deməkdir. Düz 30 il sonra – 2009-cu ilin elə 20 noyabrında BMT üzvləri arasında Uşaq Hüquqları Müqaviləsi imzalandı.
7. 20 noyabr 1962-ci ildə Amerika Birləşmiş Ştatları Kubaya "Mərmi böhranı" adı ilə başladığı hərbi mühasirəsinə son qoydu.
8. 20 noyabr 1994-cü ildə İstanbulda təşkil edilən Beynəlxalq Ağırlıqqaldırma Çempionatında Türkiyə millisini təmsil edən Naim Süleymanoğlu 5-ci dəfə dünya rekordu qırdı və 3 qızıl medal qazandı.
9. 1998-ci ilin 20 noyabrında Rusiyadan qaçıb İtaliyaya girərkən tutulan PKK başçısı Abdullah Öcalan azadlığa buraxıldı.
10. 20 noyabr Ümumdünya Fəlsəfə Günüdür. UNESCO-nun qərarı ilə 70-dən çox ölkədə 2002-ci ildən qeyd olunan bu bayram fəlsəfənin həyatın intellektual və humanitar sahələrdə oynadığı əvəzolunmaz rolunu vurğulamaq məqsədi daşıyır.
11. 20 noyabr 2003-cü ildə “Əl-Qaidə” terrorçuları İstanbulda olan HSBC Bankının Baş İdarəsi və Beyoğlundakı İngiltərə Konsulluğuna eyni zamanda bombalı hücumlar təşkil etdilər. Hücumlarda 30 nəfər həyatını itirdi, 400-dən çox adam yaralandı.


20 noyabrda bu tarixi şəxsiyyətlər xatırlanır:
1. 1910-cu ilin bu günü "Hərb və sülh", "Anna Karenina" kimi məşhur romanların müəllifi, dünyaşöhrətli yazıçı Lev Tolstoy həyatdan köçüb (1828 - 1910).
2. Görkəmli Azərbaycan alimi, professor, tənqidçi və publisist Qulu Xəlilov 1930-cu ilin 20 noyabrında anadan olub. Uzun illər Bakı Dövlət Universitetində dərs deyən, 20-dən artıq kitabın müəllifi Qulu Xəlilovun publisistika, ədəbi tənqid, mətbuat tarixi və digər mövzularda yaratdığı elmi əsərlər, monoqrafiyalar bu gün də Azərbaycanda filologiya və jurnalistika fakültələrinin tələbələri üçün qiymətli dərs vəsaitləridir (1930-1995).
3. Vətəndaş müharibəsindən sonra hakimiyyəti əlinə keçirən, İspaniyanı 36 il boyu diktatorluqla idarə edən general Fransisko Franko 1975-ci ilin 20 noyabrında paytaxt Madriddə ölüb (1892 – 1975).


4. Bu gün Azərbaycanın görkəmli ədəbiyyatşünası, akademik Həmid Araslının xatirə günüdür. Uzun illər boyu elmi tədqiqatla məşğul olan H.Araslı orta və ali məktəblər üçün çox sayda dəslik hazırlayıb, ali məktəblərdə dərs deyib, “Kitabi Dədə Qorqud”, “Koroğlu” dastanları, aşıq ədəbiyyatı, Xaqani, Nizami, Nəsimi, Saib Təbrizi, M.F.Axundov, M.Ə.Sabir və başqa görkəmli şəxsiyyətlər haqqında kitablar yazıb. O, həm də Türkiyə Dil Qurumunun fəxri üzvü, İraq Akademiyasının fəxri akademiki, İslam Mədəniyyətini Qoruyan Kral Cəmiyyətinin müxbir üzvü olub (1909-1983).
5. 20 noyabr 1910-ci ildəyazıçı Məmmədəli Hüseyn oğlu Tarıverdiyev (1910-1985) Ordubad rayonunun Dəstə kəndində doğulub. “Kölgəli dağ”, “Qəmküsar” pyeslərinin müəllifidir.
6. 20 noyabr 1930-cu ildə tanınmış aktyor Gündüz Şəmsəddin oğlu Abbasov (1930-1995) anadan olub. “Onun böyük ürəyi”, “Bir qalanın sirri”, “Bizim küçə”, “Dədə Qorqud”, “Doğma sahillər” və s. filmlərdə yaddaqalan obrazlar yaradıb. Hekayələr yazıb, tərcümələr edib.
7. 20 noyabr 1935-ci ildə Xalq artisti, məşhur xanəndə, Qədir Rüstəmov (1935 – 14.12.2011) Ağdam rayonunda anadan olub. Muğam və xalq mahnılarımızın bənzərsiz ifaçısı olub. “Üzeyir ömrü” televiziya filmində Cabbar Qaryağdıoğlu rolunda çəkilib.
8. 20 noyabr 1956-cı ildə Azərbaycan teatr sənətinin görkəmli simalarından biri, Xalq artisti Kazım Ziya ( 21.3.1896 – 1956) vəfat edib. “Səbuhi” (1941), “Fətəli xan” (1947) və s. filmlərdə çəkilib. 10. 20 noyabr 2020-ci ildə Xalq artisti, tanınmış diktor Sabir Ələsgərov (27.10.1937 – 2020) vəfat edib.
Surxay Atakişiyev, Bizim.Media

Ən son yeniliklər və məlumatlar üçün Icma.az saytını izləyin, biz hadisənin gedişatını izləyirik və ən aktual məlumatları təqdim edirik.
seeBaxış sayı:118
embedMənbə:https://bizim.media
archiveBu xəbər 20 Noyabr 2024 08:02 mənbədən arxivləşdirilmişdir
0 Şərh
Daxil olun, şərh yazmaq üçün...
İlk cavab verən siz olun...
topGünün ən çox oxunanları
Hal-hazırda ən çox müzakirə olunan hadisələr

TƏCİLİ: Metroya giriş bağlandı Nə baş verir?

19 Oktyabr 2025 04:03see232

Pezeşkian bu türk ölkəsinə səfər edəcək

19 Oktyabr 2025 02:00see221

Stəndapçı: “Uill Smit bacarmasa, Yannik Sinner rolunu oynamağa hazıram” FOTO

18 Oktyabr 2025 03:13see211

Trampdan sonra Vens də İsrailə gedir

18 Oktyabr 2025 16:58see170

ChatGPT yə verilməsi qadağan edilən 8 sual SİYAHI

18 Oktyabr 2025 02:52see166

Gürcüstandan çıxarılan Azərbaycan vətəndaşlarının sayı açıqlanıb

18 Oktyabr 2025 20:59see158

Pəncərələri qış rejiminə necə keçirtmək olar?

18 Oktyabr 2025 04:47see156

“Xocalı Balı” ilk dəfə bal yarmarkasında alıcılara təqdim olunub REPORTAJ

18 Oktyabr 2025 14:09see145

İlham Əliyevdən Xəzəryanı ölkələrə ÇAĞIRIŞ

18 Oktyabr 2025 10:48see144

Bakı metrosunda mübahisəli durum: gediş haqqı yenə dəyişəcək?

18 Oktyabr 2025 07:33see137

Çin polisinin ağıllı köməkçiləri: Təhlükəsizliyi robot itlər qoruyacaqlar

18 Oktyabr 2025 06:32see136

“Borussiya” yenə uduzdu

18 Oktyabr 2025 03:34see135

Tanınmış logistika şirkəti iflas etdi

18 Oktyabr 2025 03:04see134

Neftinin qiyməti 1 dollar ucuzlaşdı

18 Oktyabr 2025 10:51see133

Prezident ailəsi Vatikan bağlarında Fotolar Video

18 Oktyabr 2025 04:14see132

Dabaq xəstəliyi Qaxda da təsərrüfat sahiblərini çıxılmaz vəziyyətə saldı

18 Oktyabr 2025 01:37see131

Abakar Abakarov İstanbulda ölü tapıldı

18 Oktyabr 2025 19:41see128

Qızıl altı min dollara qədər bahalaşa bilər

18 Oktyabr 2025 15:58see126

Almaniya XİN rəhbəri: “Eurofighter”lərin Türkiyəyə göndərilməsinə müsbət baxırıq

18 Oktyabr 2025 06:28see122

Netanyahudan Rəfah keçid məntəqəsinin açılması barədə məlumata REAKSİYA

19 Oktyabr 2025 00:16see119
newsSon xəbərlər
Günün ən son və aktual hadisələri