Dünyada ajiotaj: Dollar almağa başlayıblar
ABŞ Prezidenti Donald Trampın əsas ticarət tərəfdaşlarına, Kanada və Meksikadan idxal olunan məhsullara 25 faiz, Çindən idxal edilən məhsullara isə 10 faiz tarif tətbiq etməsi bazarlarda ciddi dalğalanmalara səbəb olub.
"Cebheinfo.az" "Reuters"-ə istinadən bildirir ki, artıq investorlar dollar almağa üstünlük verərək, səhmləri satmağa başlayıblar.
Tariflərin mənfi təsiri təkcə Kanada, Meksika və Çin ilə məhdudlaşmayıb, həmçinin kriptovalyutalara, səhmlərə və hətta ənənəvi “təhlükəsiz liman” hesab edilən Yaponiya yeninə də təsir edib. ABŞ dolları güclənərkən, investorlar digər aktivlərdən uzaq durmağa başlayıblar.
ABŞ Federal Ehtiyat Sisteminin (FED) bu qeyri-müəyyən mühitə necə reaksiya verəcəyi də sual altındadır.
Trampın “ticarət müharibəsi”nin başlamasını elan etdiyini deyən “RBC Capital Markets”-in Asiya valyutaları üzrə baş strateqi Elvin Tan ABŞ dollarının yaxın zamanda zəifləyəcəyini gözləmir.
Bildirilib ki, bazar ertəsi avro 1,3 % ucuzlaşıb, Kanada dolları isə son 20 ilin ən aşağı səviyyəsinə düşüb. Çin yuanı ofşor ticarətdə dəyər itirib, neft bahalaşıb, metallara isə tələbat azalıb. ABŞ fond bazarı da təzyiq altındadır, indekslər təxminən 2 % geriləyib.
Çin isə Dünya Ticarət Təşkilatına şikayət etməyə və Trampın bu qərarına adekvat cavab tədbirləri görməyə hazırlaşır.
Çin rəsmiləri bildiriblər ki, tariflər əslində ABŞ-də inflyasiyanı artıracaq və qlobal iqtisadi artıma mənfi təsir göstərəcək.
ABŞ Prezidenti tarifləri əsasən miqrasiya və narkotik qaçaqmalçılığı, xüsusən də fentanil maddəsi ilə əlaqələndirərək, Kanada, Çin və Meksikanın daha sərt tədbirlər görməsini tələb edir. Çin və Meksika isə bildiriblər ki, bu, ABŞ-nin daxili problemidir.
Dollar yüksəlir, Avropanın fond birjalarında səhmlər və avro ucuzlaşır, kriptovalyutalar çökür, Asiyanın fond birjalarında isə səhmlər treyderlər riskdən qaçdıqca ucuzlaşır. Hazırda bazarlarda qeyri-müəyyənlik davam edir.
Mütəxəssislər bildirirlər ki, tariflərin iqtisadi təsiri onların nə qədər müddət qüvvədə qalacağından və Trampın strateji məqsədlərindən asılı olacaq.
"Bu cür genişmiqyaslı tariflər adətən uğursuz olur", - deyə “Cherry Lane Investments”-in tərəfdaşı Rik Mekler bildirib.
İnvestorlar isə tariflərin tezliklə ləğv olunacağına və ya ABŞ-nin ticarət tərəfdaşları ilə razılaşmaya gələ biləcəyinə ümid edirlər. Hələlik investorlar iqtisadi risklərdən qaçaraq dollar və ABŞ dövlət istiqrazlarını almağa üstünlük verirlər.
Səbinə Uğur
"Cebheinfo.az"