Əbədi şöhrətin “Yarımçıq qalmış roman”ı

Şair, publisist, filologiya üzrə fəlsəfə doktoru, dosent, Azərbaycan Yazıçılar Birliyinin üzvü Elxan Yurdoğlunun “Yarımçıq qalmış roman” kitabı 2020-ci ildə 44 günlük Vətən müharibəsində işğal altında olan torpaqlarımızı azadlığa qovuşduran 3000-dən artıq qəhrəman şəhidlərimizdən birinə – leytenant Nicat Məmmədliyə həsr olunmuşdur.

1999-cu il iyul ayının 31-də, Naxçıvan Muxtar Respublikasının Culfa şəhərində doğulan Nicat Rizvan oğlu Məmmədli orta təhsilinə Culfa şəhər 2 nömrəli tam orta məktəbdə başlamış, 2016-cı ildə Naxçıvan şəhərindəki Heydər Əliyev adına Hərbi Liseydə başa vurmuşdur. 2020-ci il ilin iyun ayında Heydər Əliyev adına Azərbaycan Ali Hərbi Məktəbindən məzun olmuş, təyinatla Ağdam rayonunun Xındırıstan kəndində yerləşən hərbi hissədə işə başlamışdır.

2020-ci il sentyabrın 27-də işğal edilmiş ərazilərimizin azad olunması və müstəqil respublikamızın ərazi bütövlüyü uğrunda başlanan İkinci Qarabağ müharibəsinin ilk günündən leytenant Nicat Məmmədli Tərtər rayonunun Suqovuşan qəsəbəsi istiqamətində gedən döyüşlərə qatılmışdır. Oktyabrın 8-də ərazidəki yüksəkliklərin düşməndən alınması uğrunda gedən ağır və şiddətli döyüşlərdə misilsiz qəhrəmanlıq nümayiş etdirərək şəhidlik zirvəsinə ucalmışdır. Oktyabr ayının 12-də şəhid-leytenant Nicat Məmmədlinin nəşi Culfa şəhərinə aparılmış və burada dəfn edilmişdir.

“Yarımçıq qalmış roman” Nicatın körpəlik və döyüş formasındakı son şəklinə qədər ömür yolunu əks etdirən fotolarla zəngin olmaqla yanaşı, maraqlı bölmələrlə də diqqəti cəlb edir. Kitabın “Şeirlərin şəhdi Şəhid” bölməsində Nicat Məmmədliyə həsr olunmuş 13 şeir çap olunub. Bu poetik nümunələrdən 5-i Nicatın anası Minayə xanıma məxsusdur. Şəhid anası “Yenə gözüm yolda qalıb” şeirində yazır:

Çox məşhur bir bağban oldun,
Dərd ağacı əkib getdin.
Çox məşhur bir rəssam oldun,
Sinəmə dağ çəkib getdin.

“Leytenant Məmmədli Nicatın iş dəftəri” bölməsinə şəhidin şəxsi qeydləri daxil edilib. Bu iş dəftərində Nicatın dünyagörüşü, maraq dairəsi, məlumatlılıq səviyyəsi, kitaba olan marağı özünü göstərir.
Kitabın sonuncu bölməsi “Şəhid anasından cənnətə məktub” adlanır. Şəhid anası Minayə xanımın oğlu Nicata ünvanladığı məktubdan ürəkgöynədən sətirlər: “Canım oğlum, dünyaya göz açmağınla həyatıma işıq saçanım! Bu dünyadan cənnətə getməyinlə işıqlı dünyamı qaranlıq edənim! Sən Vətəni, torpağı bizdən üstün tutdun!”.
Kitabın adı da oxucuda maraq oyadır. Niyə “Yarımçıq qalmış roman”? Bəli, bu ad iki məna daşıyır. Həm şəhidimizin taleyinə yazılmış yarımçıq bir həyat romanı, həm də Nicat Məmmədlinin özünün hamıdan gizli şəkildə qələmə aldığı və çox təəssüf ki, tamamlaya bilmədiyi yarımçıq roman.
Şəhid-leytenant Nicat Rizvan oğlu Məmmədli ölümündən sonra “Vətən uğrunda”, “Suqovuşanın azad olunmasına görə” və “Cəsur döyüşçü” medalları və 3-cü dərəcəli “Rəşadət” ordenilə təltif edilmişdir.

Ələkbər QASIMOV,
AMEA Naxçıvan Bölməsinin əməkdaşı, sənətşünaslıq üzrə fəlsəfə doktoru, dosent