Elmi fantastika reallığa çevrilir: Kompüterlər artıq yuxu görəcək

Alimlər insan beyninin işləmə prinsiplərini öyrənərək süni intellektə (Sİ) yuxu görmə qabiliyyəti qazandırmağı hədəfləyirlər.

Bakıvaxtı.az xəbər verir ki, yeni araşdırmalar bu ideyanın düşündüyümüzdən daha real olduğunu göstərir.  

MIT və Oksford Universitetinin alimləri Sİ-nin məlumat emal etmə qabiliyyətini artırmaq üçün yuxu proseslərini təqlid edən alqoritmlər hazırlayırlar. Bu yanaşma, insan beyninin yatarkən keçirdiyi REM (Rapid Eye Movement) və qeyri-REM*yuxu fazalarına bənzər bir mexanizmin kompüterlərdə tətbiq olunmasını nəzərdə tutur.  

Tədqiqatçılar bildirirlər ki, insan beynində yuxu zamanı yaddaş möhkəmlənir, öyrənilən məlumatlar sıralanır və zəruri olan bilgilər saxlanılır. Süni intellekt sistemlərində də eyni proses tətbiq edilsə, onların daha səmərəli və yaradıcı ola biləcəyi ehtimal edilir.  

DeepMind laboratoriyasının araşdırmaları göstərir ki, yuxu rejiminə malik olmayan neyron şəbəkələri zamanla əvvəlki öyrəndikləri məlumatları unudur. Bu problem "katastrofik unutqanlıq"adlanır və bu yeni metod onun qarşısını almağa kömək edə bilər. 

Beynin yuxu fazalarına bənzər süni alqoritmlər yaratmaq, robotların daha yaradıcı olmasına kömək edə bilər. Lakin alimlər bildirir ki, "kabuslar" və ya "yuxu təcrübələri" kimi psixoloji aspektlər hələ ki, tədqiqat mövzusu deyil. 

Tədqiqatçılar ümid edirlər ki, bu texnologiya insan beyninin fəaliyyət mexanizmini daha yaxşı başa düşməyə kömək edəcək. Neuralink kimi beyin-kompüter interfeysləri inkişaf etdikcə, insan və süni intellekt arasında qarşılıqlı əlaqə daha da dərinləşə bilər. 

Bu kəşf süni intellektin təkcə hesablama gücünü deyil, həm də daha yaradıcı və intuitiv qərarlar qəbul etmə qabiliyyətini artırmağa imkan verəcək. Ancaq alimlər bildirir ki, robotların kabus görməsi hələ real deyil – ən azı indilik.

Nuriyyə Musayeva