Hamı onun Titanik i axtardığını düşünürdü, amma... 3900 metr dərinlikdə baş verənlər
Icma.az, Qaynarinfo portalına istinadən məlumat yayır.
"Batmayan gəmi” kimi təqdim edilən, lakin ilk səfərində Atlantik okeanının dibinə çökmüş "Titanik" illər boyu maraq mövzusu olub.
Qaynarinfo xəbər verir ki, 1985-ci ildə amerikalı okean tədqiqatçısı Bob Ballard gəminin qalıqlarını tapanda dünya onun yalnız "Titanik"i axtardığını düşündü. Amma əslində Ballardın missiyasının pərdəarxasında gizli hərbi məqsədlər var idi.
Araşdırma gəmisi "Knorr" ilə aparılan ekspedisiyada Ballard və komandası uzun illərin axtarışına son qoyaraq "Titanik"in dəmir qazanını və ardınca gəminin qalıqlarını aşkar ediblər. Ballard həmin anı "qiyamət qopmuşdu” sözləri ilə xatırlayır.
"Titanik"in tapılması təkcə tarixi hadisə kimi deyil, həm də texnoloji dönüş nöqtəsi kimi qiymətləndirilir. Bu kəşf sayəsində dərin dəniz tədqiqatları üçün yeni robot sistemləri inkişaf etdirildi, sualtı araşdırmalarda böyük irəliləyişlər əldə olunub. Kəşf həmçinin 1997-ci ildə çəkilən və dünya kino tarixinin ən çox gəlir gətirən filmlərindən biri olan "Titanik”ə də ilham verib.
Lakin sonradan ortaya çıxıb ki, Ballardın ekspedisiyası ABŞ donanmasının dəstəyi ilə həyata keçirilib. Donanma əslində Soyuq müharibə dövründə Atlantik okeanında batmış "Thresher" və "Scorpion" adlı nüvə sualtı qayıqlarının qalıqlarını araşdırmaq istəyirdi. Ballard bu gizli əməliyyatın üstünü örtmək üçün "Titanik" axtarışını "vitrin” kimi təqdim etmişdi.
Ballardın uğurunun sirri isə fərqli yanaşmasında idi. O, gəmini bütöv tapmağa çalışmır, əksinə, qalıqların okean dibinə səpələndiyi uzun xətti izləyirdi. Bu strategiya nəticə verib və "Titanik"in qalıqları üzə çıxıb.
Daha sonra Ballard "Alvin” adlı sualtı aparatla gəminin yanına enən ilk insan olub. Orada gümüş qab-qacaqdan oyuncaqlara qədər bir çox şəxsi əşya ilə qarşılaşıb. Lakin insan qalıqları aşkar etməyib. Gəminin üzərindəki pas izlərini yaradan bakteriyalar isə onun tərəfindən "rusticle” adlandırıldı və bu termin elmi ədəbiyyata daxil olub.
Ballard karyerası ərzində "Bismark" və "Yorktown" kimi tarixi gəmilərin qalıqlarını da tapıb, lakin 2019-cu ildə pilot Ameliya Erhartın itkin düşən təyyarəsini axtarışı nəticəsiz qalıb. 83 yaşında olmasına baxmayaraq, o hələ də yeni ekspedisiyalar aparır və okeanların gələcəyinin insanlı deyil, robotik araşdırmalarda olduğunu vurğulayır.
Aydın

