IEA: Qlobal kömür tələbatı sabit səviyyəyə çatıb, 2030 cu ilədək azalacağı proqnozlaşdırılır

Bakı, 17 dekabr, AZƏRTAC

Beynəlxalq Enerji Agentliyinin (IEA) yeni bazar hesabatına görə, alternativ enerji mənbələri ilə rəqabətin güclənməsi fonunda qlobal kömür tələbatının 2030-cu ilədək azalacağı proqnozlaşdırılır. Bununla belə, Çinin elektrik sektorundakı inkişaflar kömürün gələcək perspektivləri üçün əsas olaraq qalacaq.

AZƏRTAC Beynəlxalq Enerji Agentliyinin “Kömür 2025” hesabatına istinadla xəbər verir ki, qlobal kömür tələbatı 2025-ci ildə 0,5 faiz artaraq 8,85 milyard tonla rekord həddə çatacaq. Bir neçə əsas bazarda istehlak modelləri son tendensiyalarından fərqlənib. ABŞ-da təbii qazın qiymətlərinin artması və kömür stansiyalarının bağlanmasını ləngidən siyasət tədbirləri nəticəsində, son 15 ildə azalma istiqamətində olan kömür istehlakı artıb. Avropa İttifaqında iki il davam edən ikirəqəmli azalmadan sonra kömür tələbatı yalnız cüzi şəkildə geriləyib. Çində isə kömür istifadəsi 2024-cü illə müqayisədə dəyişməz qalıb.

Lakin 2030-cu ilədək qlobal kömür tələbatının azalaraq 2023-cü il səviyyəsinə qayıdacağı proqnozlaşdırılır. Bərpaolunan enerji güclərinin sürətlə artması, nüvə enerjisinin davamlı genişlənməsi və mayeləşdirilmiş təbii qazın (LNG) bazara böyük həcmdə daxil olması fonunda kömür əsaslı enerji istehsalının 2026-cı ildən etibarən azalacağı gözlənilir. Sənaye sektorunda isə kömür tələbatının nisbətən dayanıqlı qalacağı bildirilir.

Hesabata əsasən, hazırda qlobal kömür istehlakının yarıdan çoxunu təmin edən Çində tələbatın onilliyin sonunadək cüzi azalacağı gözlənilir. Ölkə bərpaolunan enerji güclərini sürətlə artırmaqda davam edir və hökumət 2030-cu ilədək daxili kömür istehlakının aşağı həddə çatmasını hədəfləyir.

2030-cu ilədək kömür istehlakında ən böyük artımın Hindistanda baş verəcəyi gözlənilir. Burada tələbatın orta hesabla ildə 3 faiz və ümumilikdə 200 milyon tondan çox artacağı proqnozlaşdılır. Ən sürətli artım isə Cənub-Şərqi Asiyada gözlənilir – bölgədə kömür tələbatı 2030-cu ilədək ildə 4 faizdən çox artacaq.