Icma.az
close
up
RU
İlk dizel mühərriki necə yaranıb?

İlk dizel mühərriki necə yaranıb?

Azpost saytına istinadən Icma.az xəbər verir.

Dizel mühərriki müasir texnologiyanın ən vacib nailiyyətlərindən biri hesab olunur. Onun ixtirası sənaye və nəqliyyat sahəsində inqilabi dəyişikliklərə səbəb olub.

AzPost bildirir ki, bu mühərrikin əsasını 1893-cü ildə alman mühəndisi Rudolf Dizel qoyub. O, yanacağın yüksək təzyiq altında öz-özünə alışması prinsipinə əsaslanan daxili yanma mühərriki hazırlayıb.

XIX əsrin sonlarında ənənəvi benzin və buxar mühərrikləri geniş yayılmışdı. Lakin onlar səmərəsiz işləyirdi və yanacaq sərfiyyatı yüksək idi. Rudolf daha səmərəli və qənaətcil mühərrik yaratmaq məqsədilə tədqiqatlara başladı. O, 1893-cü ildə “Daxili yanma mühərriki haqqında nəzəri və praktik tədqiqat” adlı kitabında dizel mühərrikinin işləmə prinsipini izah etdi. 1897-ci ildə ilk uğurlu dizel mühərrikinin prototipi hazırlanaraq sınaqdan keçirildi.

Mühərrik əsasən dörd dövrəli iş prinsipinə əsaslanırdı:

Hava daxil olur: Mühərrikə yalnız hava sorulur və yüksək təzyiq altında sıxılır.
Havanın sıxılması: Hava yüksək dərəcədə qızdırılır (təxminən 600-700°C).
Yanacağın püskürdülməsi və alışması: Yanacaq yüksək təzyiq altında püskürdülür və sıxılmış havanın təsiri ilə öz-özünə alışır.
Qazların çıxışı: Yanma nəticəsində yaranan qazlar çıxış klapanından xaric olunur.
Bu prinsip sayəsində mühərriklər daha səmərəli işləyir və digər mühərriklərlə müqayisədə daha az yanacaq sərf edir.

Dizel mühərriklərinin əsas üstünlükləri bunlardır:

Yanacaq qənaəti: Benzin mühərriklərindən daha az yanacaq sərf edir.
Davamlılıq və uzunömürlülük: Ağır yük daşıyan nəqliyyat vasitələrində və sənaye sahələrində geniş istifadə edilir.
Ekoloji cəhətdən daha təmizdir: Son texnologiyalar sayəsində dizel mühərriklərinin zərərli qaz emissiyaları azaldıb.
Bu səbəbdən mühərriklər yük avtomobilləri, qatarlar, gəmilər və elektrik generatorlarında geniş tətbiq edilir.

Rudolf Dizelin ixtirası olan dizel mühərriki dünyada sənaye və nəqliyyat sektorunda böyük dəyişikliklərə səbəb oldu. O, daha səmərəli və qənaətcil mühərrik yaratmaqla enerjidən istifadə üsullarını kökündən dəyişdi. Günümüzdə də bu mühərriklər innovativ texnologiyalarla təkmilləşdirilərək bir çox sahədə əvəzedilməz hesab olunur.

“TikTok”da izləyin

Ən son yeniliklər və məlumatlar üçün Icma.az saytını izləyin, biz hadisənin gedişatını izləyirik və ən aktual məlumatları təqdim edirik.
seeBaxış sayı:63
embedMənbə:https://azpost.info
archiveBu xəbər 17 Fevral 2025 13:55 mənbədən arxivləşdirilmişdir
0 Şərh
Daxil olun, şərh yazmaq üçün...
İlk cavab verən siz olun...
topGünün ən çox oxunanları
Hal-hazırda ən çox müzakirə olunan hadisələr

Yarım əsrimə qədəm qoydum

21 Oktyabr 2025 20:33see252

La Liqa ABŞ da keçiriləcək “Barselona” “Vilyarreal” matçının ləğv edildiyini açıqlayıb

22 Oktyabr 2025 00:15see241

Türkiyədə FETÖ əməliyyatı : 286 nəfər saxlanıldı

22 Oktyabr 2025 06:53see202

Toyuq əti və yumurta bahalaşacaq SƏBƏB BUDUR KONKRET

22 Oktyabr 2025 12:02see196

3 boksçumuz da qalib oldu

22 Oktyabr 2025 10:54see180

Dabaq xəstəliyi xaricdən gətirilən ət məhsullarına tələbatı artırdı (VİDEO)

21 Oktyabr 2025 23:40see173

Qızılın bahalaşması 2026 cı ildə də davam edəcək PROQNOZ

22 Oktyabr 2025 17:09see168

Bakı Tehran: yeni etimad mərhələsi

22 Oktyabr 2025 09:59see167

Türkiyəli alim Botanika İnstitutunda elmi seminar keçirib

22 Oktyabr 2025 16:01see152

Ruslar Çin avtomobillərindən narazılıq edirlər...

21 Oktyabr 2025 23:06see144

Türkiyə XİN: Knessetin İordan çayının Qərb sahili ilə bağlı qərarı beynəlxalq hüquqa ziddir

22 Oktyabr 2025 23:42see139

Suriya universitetlərində Türk dili və Ədəbiyyatı bölümü YARADILIB

22 Oktyabr 2025 16:35see137

VK sədri Dünya Məktəbinin şagirdləri ilə görüşüb FOTOLAR

22 Oktyabr 2025 10:52see132

Özünü maşın vurub öldürdü, xəbəri alan atasının da ürəyi dayandı Foto

22 Oktyabr 2025 07:17see132

170 saylı marşrutda tıxac kabusu: Daşıyıcı şirkət açıqlama verdi

22 Oktyabr 2025 23:38see127

Dünyanın ən sürətli BYD superkarı yeni rekorda imza atıb...

23 Oktyabr 2025 00:16see125

Azərbaycan Mərkəzi Bankı qızılın bahalaşmaqda davam edəcəyini gözləyir

22 Oktyabr 2025 14:42see125

Tramp etmədi, Orbanın da fikri yoxdur Putinlə bağlı məsələyə reaksiya

22 Oktyabr 2025 12:18see123

İlk qadın gəmi kapitanı ekranda

23 Oktyabr 2025 10:17see121

İcmal büdcənin gəlirləri 36 mlrd. manata yaxınlaşıb

22 Oktyabr 2025 14:41see121
newsSon xəbərlər
Günün ən son və aktual hadisələri