Icma.az
close
up
RU
İlk dizel mühərriki necə yaranıb?

İlk dizel mühərriki necə yaranıb?

Azpost saytına istinadən Icma.az xəbər verir.

Dizel mühərriki müasir texnologiyanın ən vacib nailiyyətlərindən biri hesab olunur. Onun ixtirası sənaye və nəqliyyat sahəsində inqilabi dəyişikliklərə səbəb olub.

AzPost bildirir ki, bu mühərrikin əsasını 1893-cü ildə alman mühəndisi Rudolf Dizel qoyub. O, yanacağın yüksək təzyiq altında öz-özünə alışması prinsipinə əsaslanan daxili yanma mühərriki hazırlayıb.

XIX əsrin sonlarında ənənəvi benzin və buxar mühərrikləri geniş yayılmışdı. Lakin onlar səmərəsiz işləyirdi və yanacaq sərfiyyatı yüksək idi. Rudolf daha səmərəli və qənaətcil mühərrik yaratmaq məqsədilə tədqiqatlara başladı. O, 1893-cü ildə “Daxili yanma mühərriki haqqında nəzəri və praktik tədqiqat” adlı kitabında dizel mühərrikinin işləmə prinsipini izah etdi. 1897-ci ildə ilk uğurlu dizel mühərrikinin prototipi hazırlanaraq sınaqdan keçirildi.

Mühərrik əsasən dörd dövrəli iş prinsipinə əsaslanırdı:

Hava daxil olur: Mühərrikə yalnız hava sorulur və yüksək təzyiq altında sıxılır.
Havanın sıxılması: Hava yüksək dərəcədə qızdırılır (təxminən 600-700°C).
Yanacağın püskürdülməsi və alışması: Yanacaq yüksək təzyiq altında püskürdülür və sıxılmış havanın təsiri ilə öz-özünə alışır.
Qazların çıxışı: Yanma nəticəsində yaranan qazlar çıxış klapanından xaric olunur.
Bu prinsip sayəsində mühərriklər daha səmərəli işləyir və digər mühərriklərlə müqayisədə daha az yanacaq sərf edir.

Dizel mühərriklərinin əsas üstünlükləri bunlardır:

Yanacaq qənaəti: Benzin mühərriklərindən daha az yanacaq sərf edir.
Davamlılıq və uzunömürlülük: Ağır yük daşıyan nəqliyyat vasitələrində və sənaye sahələrində geniş istifadə edilir.
Ekoloji cəhətdən daha təmizdir: Son texnologiyalar sayəsində dizel mühərriklərinin zərərli qaz emissiyaları azaldıb.
Bu səbəbdən mühərriklər yük avtomobilləri, qatarlar, gəmilər və elektrik generatorlarında geniş tətbiq edilir.

Rudolf Dizelin ixtirası olan dizel mühərriki dünyada sənaye və nəqliyyat sektorunda böyük dəyişikliklərə səbəb oldu. O, daha səmərəli və qənaətcil mühərrik yaratmaqla enerjidən istifadə üsullarını kökündən dəyişdi. Günümüzdə də bu mühərriklər innovativ texnologiyalarla təkmilləşdirilərək bir çox sahədə əvəzedilməz hesab olunur.

“TikTok”da izləyin

Ən son yeniliklər və məlumatlar üçün Icma.az saytını izləyin, biz hadisənin gedişatını izləyirik və ən aktual məlumatları təqdim edirik.
seeBaxış sayı:62
embedMənbə:https://azpost.info
archiveBu xəbər 17 Fevral 2025 13:55 mənbədən arxivləşdirilmişdir
0 Şərh
Daxil olun, şərh yazmaq üçün...
İlk cavab verən siz olun...
topGünün ən çox oxunanları
Hal-hazırda ən çox müzakirə olunan hadisələr

“Landmark” bu dəfə Sahil Bababyevin idarəçiliyinə keçdi

21 Oktyabr 2025 11:26see287

Yarım əsrimə qədəm qoydum

21 Oktyabr 2025 20:33see242

La Liqa ABŞ da keçiriləcək “Barselona” “Vilyarreal” matçının ləğv edildiyini açıqlayıb

22 Oktyabr 2025 00:15see234

AZAL da yarıtmaz idarəçilik, yoxsa... Təyyarələrdə yaranan problemlər nəylə bağlıdır? (VİDEO)

21 Oktyabr 2025 09:20see207

Türkiyədə FETÖ əməliyyatı : 286 nəfər saxlanıldı

22 Oktyabr 2025 06:53see189

Təl Əvivdən Bakıya reyslər bərpa edilir

21 Oktyabr 2025 19:39see182

Toyuq əti və yumurta bahalaşacaq SƏBƏB BUDUR KONKRET

22 Oktyabr 2025 12:02see173

3 boksçumuz da qalib oldu

22 Oktyabr 2025 10:54see173

Xaricdə saxta təhsil: Valideynlər xəbərsiz, tələbələr savadsız EKSPERT RƏYİ

21 Oktyabr 2025 05:43see171

Dabaq xəstəliyi xaricdən gətirilən ət məhsullarına tələbatı artırdı (VİDEO)

21 Oktyabr 2025 23:40see164

Azərbaycan ötən ay genişzolaqlı internetin orta sürətinə görə Cənubi Qafqazda liderliyini saxlayıb

21 Oktyabr 2025 13:54see163

Bakı Tehran: yeni etimad mərhələsi

22 Oktyabr 2025 09:59see154

Naxçıvan məktəblisi “Statistik olimpiada”nın qalibi olub

21 Oktyabr 2025 03:36see153

“Həyatın mənası yaşla necə dəyişir? Yeni tədqiqat

21 Oktyabr 2025 15:52see153

Fransada tornado nəticəsində 1 nəfər ölüb, xəsarət alanlar var

21 Oktyabr 2025 03:34see134

Atletiko ya can verməyən Qarabağ Atletik in də öhdəsindən gələ bilər

21 Oktyabr 2025 17:36see133

Suriya universitetlərində Türk dili və Ədəbiyyatı bölümü YARADILIB

22 Oktyabr 2025 16:35see128

Daha 8 məsələ parlamentin plenar iclasına tövsiyə edilib

21 Oktyabr 2025 17:38see126

Ruslar Çin avtomobillərindən narazılıq edirlər...

21 Oktyabr 2025 23:06see123

VK sədri Dünya Məktəbinin şagirdləri ilə görüşüb FOTOLAR

22 Oktyabr 2025 10:52see122
newsSon xəbərlər
Günün ən son və aktual hadisələri