İsveç dünyanın ən böyük rəsədxanasının tikintisinə qoşulub AZƏRTAC

Stokholm, 23 yanvar, Nərgiz Cəfərli, AZƏRTAC

İsveç Cənubi Afrika və Avstraliyada yerləşən dünyanın ən böyük astronomik rəsədxanası olan “Square Kilometr Array” (SKA) layihəsində iştirak edən 13-cü ölkə olacaq. Layihənin məqsədi Kainatı misli görünməmiş detallarla öyrənməkdir.

AZƏRTAC xəbər verir ki, İsveç layihədə 2012-ci ildən iştirak edir və indi rəsədxananın tikintisinə, habelə onun istismarının ilk on ilinə 300 milyon kron (27 milyon dollardan çox) vəsait ayıracaq. Ümumi büdcəsi 23 milyard kron (2 milyard dollardan çox) olan layihəyə iki radioteleskop daxildir: Cənubi Afrikadakı 197 nəhəng parabolik antenadan biri və Avstraliyadakı 131 072 kiçik antenadan ikincisi. Onlar ölkənin qərbindəki səhra ərazisində 512 stansiyaya yayılıb. Teleskoplar müxtəlif tezliklərdə radio siqnallarını qəbul edəcək. Daha sonra onlar təhlil ediləcək və iştirakçı ölkələrin məlumat mərkəzləri vasitəsilə paylanacaq. Rəsədxananın avadanlığı o qədər həssasdır ki, o, Yerdən onlarla işıq ili uzaqda yerləşən planetdə radar siqnallarını götürə bilir.

Radioastronomiya professoru və Unsala Rəsədxanasının direktoru Con Konveyin sözlərinə görə, SKA alimlərə Kainatda ilk ulduzların və qalaktikaların əmələ gəlməsini tədqiq etməyə, həyatın mənşəyi ilə əlaqəli molekulları axtarmağa və planetdə yeni, naməlum obyektləri kəşf etməyə imkan verəcək.

“Ümid edirik ki, bu layihə Nobel mükafatına layiq kəşflərə səbəb olacaq”, -deyə o vurğulayıb.

Tikintinin birinci mərhələsi 2029-cu ilə qədər başa çatacaq, lakin rəsədxana artıq bir neçə il ərzində istifadəyə veriləcək.