İsveçdə kişi və qadın arasında bərabərlik əlçatmaz olaraq qalır

Son iyirmi il ərzində İsveç cəmiyyətində qadınlar və kişilərin bərabər imkanlarının təmin edilməsi hədəfinə nail olmaq üçün siyasət aparılır.

SİA AZƏRTAC-a istinadən xəbər verir ki, bununla belə, bir sıra sahələrdə inkişaf dayanıb və gender bərabərliyi əlçatmaz olaraq qalır.

Ölkədə 5,26 milyon qadın yaşayır. Son onilliklərdə bərabərlik məsələlərində əhəmiyyətli irəliləyişlər əldə olunub, lakin Gender Bərabərliyi Agentliyinin (Jämställdhetsmyndigheten) təhlilinə əsasən proses dayanıb.

Siyasətdə, məsələn, bələdiyyə səviyyəsində qadınların payı son 25 ildə təxminən 40 faizə bərabərdir. İqtisadi baxımdan qadınlar hələ də kişilərdən ayda təxminən 4 min kron (təxminən 380 dollar) az qazanırlar, əməkhaqqında 10 faizlik fərq isə 2019-cu ildən bəri dəyişməz olaraq qalır.

Ən böyük bərabərsizlik kapital sferasında müşahidə olunu. Kişilərin orta gəliri qadınlardan iki dəfə çoxdur. Qadınlar 2023-cü və 2024-cü illərdə səhmlərindən daha yüksək gəlir əldə etsələr də, ümumi bazar kapitalının yalnız üçdə birinə sahibdirlər.

Qadınlar təhsildə kişilərdən daha yaxşı nəticələr göstərirlər. Universitet tələbələri arasında qadınlar daha çoxdur və bu tendensiya ötən əsrin 70-ci illərindən bəri davam edir. Bununla belə, elmi araşdırmalar səviyyəsində vəziyyət bərabərləşir, 2023-cü ildə isə hər üç professordan yalnız biri qadın idi.

Qadınların işsiz qalma ehtimalı daha çoxdur. Onlar əsasən səhiyyə və təhsil sahələrində çalışırlar, burada maaşlar daha aşağıdır, iş şəraiti isə ənənəvi kişi peşələrinə nisbətən daha pisdir.

İsveçdə doğum səviyyəsi tarixi minimuma çatıb: orta hesabla hər qadına 1,43 uşaq düşür. İlk dəfə ana olanların orta yaşı 30,4 yaşa yüksəlib. Kişilərdən fərqli olaraq qadınlar uşaqlara qulluq üçün ödənişli uşağa qulluq günlərinin üçdə ikisini, eləcə də xəstə uşaq baxımı günlərinin əksəriyyətini götürürlər.

Maliyyə asılılığı ciddi problem olaraq qalır. Qadınların əksəriyyəti partnyorundan ayrılarsa, evlərini saxlaya bilməyəcəklərini bildirir.

Qadınlar orta hesabla kişilərdən üç il daha çox yaşayırlar. Bununla belə, daha çox kişi sağlamlıqlarını yaxşı və ya çox yaxşı kimi qiymətləndirir, halbuki onlar həyəcan, narahatlıq və psixi pozğunluqlardan əziyyət çəkirlər.

Bundan əlavə, İsveçdə qadınlar kişilərə nisbətən daha tez-tez xəstəliyə görə məzuniyyət götürürlər ki, bu da yaşayış və iş şəraitindəki fərqləri əks etdirir.