İtaliya PURL dan niyə qaçır? Sülh, yoxsa büdcə çöküşü?

İtaliya ABŞ silahlarının Ukrayna üçün alınmasını nəzərdə tutan NATO proqramında (PURL) iştirak etməyəcək, çünki artıq sülh danışıqları başlayıb.

Bu sözləri İtaliya xarici işlər naziri Antonio Tajani deyib.

“Əgər razılaşma əldə etsək və döyüşlər dayansa, silaha ehtiyac olmayacaq. Başqa şeylər lazım olacaq, məsələn, təhlükəsizlik zəmanətləri…”, – deyə Tajani bildirib.

“Blumberq” nəşri isə qeyd edir ki, bu açıqlamalar İtaliya hökumətinin Ukrayna ilə bağlı strategiyasında dəyişiklik olduğunu göstərir. Bu, həm ölkənin öz büdcə problemləri, həm də hakim koalisiya daxilində gərginlik fonunda baş verir:

“Tajaninin bu açıqlamaları Avropanın əsas müdafiə lobbi təşkilatı – Aerokosmik, Təhlükəsizlik və Müdafiə Sənayesi Assosiasiyasının mövqeyi ilə ziddiyyət təşkil edir. Assosiasiya çərşənbə axşamı xəbərdarlıq etmişdi ki, Ukraynada atəşkəs perspektivinə baxmayaraq, qitə müdafiə məhsullarının istehsalını artırmağa davam etməlidir”.

Bəs görəsən, İtaliyanın PURL proqramında iştirakdan imtina etməsi sırf sülh danışıqlarına inanması ilə bağlıdır, yoxsa bu, daha çox daxili siyasi və büdcə problemlərinin diktə etdiyi addımdır?

Ümumiyyətlə, İtaliyanın PURL proqramında iştirakdan imtina etməsi bir çoxlarının düşündüyü kimi təkcə “sülh danışıqlarına ümid”lə bağlı sadəlövh addım deyil. Bu qərarın arxasında həm daxili siyasi gərginlik, həm də İtaliyanın ağır büdcə reallıqları durur.

Tajaninin “danışıqlar başlayıb, razılaşma olarsa silaha ehtiyac qalmayacaq” fikri daha çox siyasi mesaj xarakteri daşıyır. Bu, real prosesdən daha çox İtaliyanın özündə artan narazılıqları sakitləşdirməyə, hökumətin daxilindəki parçalanmanı yumşaltmağa yönəlmiş bəyanat kimi görünür. Hökumət uzun müddətdir ki, iqtisadi sıxıntılar, artan büdcə kəsiri və sosial öhdəliklərin yerinə yetirilməsi ilə bağlı təzyiq altındadır.

Belə bir fonda silah proqramlarına əlavə milyonların ayrılması həm cəmiyyət, həm də koalisiya daxilində tənqid doğururdu. Roma indi bu yükü azaltmaq üçün “sülh dalğasına minən” ritorikadan istifadə edir: yəni qərar daxili problemlərdən qaynaqlanır, amma bunu beynəlxalq arenada sülh təşəbbüsü kimi təqdim etməyə çalışırlar.

Bundan başqa, İtaliyanın bu addımı Avropa müdafiə sənayesi lobbiləri ilə açıq ziddiyyət təşkil edir. Bu isə göstərir ki, qərar strateji planlaşdırmadan çox siyasi hesablama nəticəsidir.

Nəticə etibarilə, İtaliyanın PURL-dan çıxması sülh danışıqlarına inamdan daha çox, Roma hökumətinin özünü xilas etmə instinkti ilə bağlıdır. Hökumət büdcə yükündən qaçır, amma bunu diplomatik sülh jesti kimi paketləyir.

Elmar

Gununsesi.info