Kainatın ən gənc planetlərindən biri kəşf edilib: Cəmi 3 milyon il yaşı var
Astronomlar cəmi 3 milyon il yaşı olan və kainatın ən gənc planetlərindən biri olan TIDYE-1b adlı planeti kəşf ediblər.
Gununsesi.info xarici mediaya istinadən xəbər verir ki, alimlərə planetlərin yaranmasının ilkin mərhələləri haqqında mühüm məlumatlar verən bu planet, indiyə qədər müşahidə edilən ən gənc planetlərdən biri kimi diqqəti çəkir.
Yerin 4,5 milyard il olduğunu nəzərə alsaq, TIDYE-1b Yerdən 1500 dəfə gəncdir.
Bu nadir kəşf planetlərin necə doğulduğuna dair mövcud anlayışı yenidən formalaşdırır.
Şimali Karolina Universitetinin aspirantı və kəşflər qrupunun aparıcı müəllifi Madyson Barber TIDYE-1b-nin kəşfini “planetlərin əmələ gəlməsi prosesini anlamağa kömək edəcək zamana səyahət” kimi təsvir edib.
Barber və komandası NASA-nın TESS teleskopundan istifadə edərək planeti tranzit yolu ilə kəşf ediblər. Bu üsul bir planetin ulduzunun qarşısından keçərkən işığını bir qədər azaltmaqla onun varlığını aşkar etməyə imkan verir.
Planetlərin ümumiyyətlə toz və qaz buludlarında əmələ gəldiyini ifadə edən tədqiqatçılar, TIDYE-1b-nin fərqli orbitdə olması səbəbindən müşahidə edilməsini təmin ediblər.
Bu planetin öz ulduzu və ətrafındakı qaz və toz diski ilə normal uyğunlaşmayan orbiti var. UNC-Chapel Hill-dən dosent. Dr. Endryu Mann vurğuladı ki, bu qeyri-adi əyilmə planetlərin necə əmələ gəldiyinə dair mövcud nəzəriyyələri yenidən nəzərdən keçirməyə səbəb olur.
TIDYE-1b öz ulduzuna çox yaxın orbitdə fırlanır və ulduzu ətrafında bir orbitini təxminən doqquz günə tamamlayır. Planetlə bağlı proqnozlara görə, TIDYE-1b gələcəkdə “super-yer” və ya “sub-Neptun” tipli planetə çevrilə bilər. Diametri Yerdən təxminən 11 dəfə böyük olan bu planet planetlərin qısa müddətdə əmələ gələ biləcəyini sübut edən əhəmiyyətli bir nümunədir.
Əvvəlki kəşflərdə toz və qaz buludları səbəbindən gənc planetləri müşahidə etmək mümkün deyildi. Lakin TIDYE-1b-nin kəşfi astronomlara planetin formalaşmasının ilkin mərhələlərini daha dərindən başa düşmək imkanı verir.
Orxan Saffari