Kennedini SSRİ öldürüb: məxfi materiallar ÜZƏ ÇIXDI

Donald Tramp administrasiyası ABŞ-ın 35-ci prezidenti Con Kennedinin öldürülməsinin istintaqı ilə əlaqədar əvvəllər gizlədilən materialların məxfiliyinin ləğvini elan edib.

Lent.az xarici KİV-ə istinadla bildirir ki, bu, Trampın seçki ərəfəsində verdiyi vədə uyğun olaraq həyata keçirilib. Milli Kəşfiyyatın direktoru Tulsi Qabbard sənədlərin rəsmi NARA arxiv portalında yerləşdirildiyini açıqlayıb.

“Bloomberg”ə görə, o, dərc edilmiş məlumatların senzuraya məruz qalmadığını da qeyd edib.

Bir gün əvvəl Kennedi Mərkəzinə səfəri zamanı Tramp arxivləri açmağa hazır olduğunu təsdiqləyib. O, prezidentliyinin ilk dövründə belə bunu edəcəyinə söz versə də, sonra kəşfiyyat xidmətlərinin təzyiqi ilə nəşrini təxirə salıb. 2025-ci ilin yanvarında Tramp, ictimai maraqların məxfilikdən üstün olması lazım olduğunu qeyd edən bir sərəncam imzalayıb.

Bir podkastda o, Milli Kəşfiyyat İdarəsinin məxfiliyi ləğv edən məlumatlara qarşı müqavimətinə işarə edərək, kəşfiyyat orqanlarının nəşrin qarşısını almağa çalışdığını iddia edib.

Nə üzə çıxdı?

Məxfilikdən çıxarılan sənədlər arasında özünü SSRİ-nin Avstraliyadakı səfirliyində işləyən polşalı sürücü kimi təqdim edən naməlum şəxsin zəngi aşkar edilib. O, Sovet hökumətinin Kennediyə qarşı sui-qəsd cəhdini maliyyələşdirdiyini və 100.000 dollar mükafat təklif etdiyini iddia edib. Avstraliya səlahiyyətliləri onu psixi cəhətdən qeyri-sabit hesab edərək, şəxsiyyətini müəyyənləşdirə bilməyiblər.

Lakin bu bəyanat həm Milli Kəşfiyyat İdarəsinin, həm də 1968-ci ildə onun nəşrinə qarşı çıxan Avstraliyanın etirazına səbəb olub və kəşfiyyat agentlikləri SSRİ-nin qətllə mümkün əlaqəsini gizlətməyə çalışıblar.

Nəşr olunan materiallarda amerikalılarla SSRİ-dən olan qadınlar arasında nikahlar haqqında məlumatlarda uyğunsuzluqlarla bağlı CIA əməkdaşının dindirilməsi də müzakirə olunur. Sənədlərdə qeyd olunur ki, Kennedini öldürməkdə ittiham olunan Li Harvi Osvald bunu SSRİ-dən qayıtdıqdan sonra planlaşdırmış ola bilər.

Bundan əlavə, senator Robert Kennedinin və vətəndaş hüquqlarının lideri Martin Lüter Kinqin öldürülməsi ilə bağlı materiallar da məxfilikdən çıxarılıb. Jurnalistlər dərc olunmuş materialları öyrənməyə davam edirlər.

1992-ci il məxfiliyin ləğvi haqqında qanun, milli təhlükəsizliyə və ya beynəlxalq münasibətlərə təhlükə yarada biləcək sənədlər istisna olmaqla, 2017-ci ilin oktyabrına qədər bütün sənədlərin tam şəkildə açıqlanmasını tələb edirdi. Lakin bu proses bir neçə dəfə təxirə salınıb.