Mətbəx masasında əməliyyat: Yaxud xəstələr niyə xəstəxanada ölür?

Son günlər ardıcıl olaraq xəstəxanada vəfat edən şəxslərlə bağlı məlumatlar yayılır. 

Həmin şəxslərin isə bir çoxu müxtəlif problemlərdən həkimlərin ehtiyatsızlığı nəticəsində həyatını itiriblər. Bu günlərdə səhiyyə naziri Teymur Musayev Milli Məclisin iclasında 9-cu sinifi bitirmiş şəxsin plastik cərrahiyyə əməliyyatı nəticəsində vəfat etməsi ilə bağlı bildirib ki, Sara Qəhrəmanovanın qızının əməliyyatdan sonra ölməsi barədə araşdırma aparılıb:

“Ölən qız mətbəxdə əməliyyat olunub". 

Onun sözlərinə görə, əməliyyat edən şəxsin tibb ixtisası sənədi yoxdur. 

Digər bir fakt isə odur ki, ötən il avqustun 13-də Bərdə rayon sakini 2010-cu il təvəllüdlü Nərminə Kazımovanın Yevlax rayon Mərkəzi Xəstəxanasında ölməsi faktı üzrə rayon prokurorluğunda başlanmış cinayət işinin istintaqı tamamlanıb. 

Bildirilib ki, istintaqla həmin dövrdə qeyd edilən tibb müəssisəsində həkim-travmatoloq-ortoped vəzifəsində işləmiş Bəxtiyar Mustafayev və həkim anestezioloq-reanimatoloq vəzifəsində işləyən Könül Sadıqovanın öz xidməti vəzifəsini yerinə yetirməməklə və lazımi qaydada yerinə yetirməməklə ehtiyatsızlıqdan Nərminə Kazımovanın ölümünə səbəb olan səhlənkarlıq etmələrinə, eləcə də K.Sadıqovanın rəsmi sənədlərin məzmununa bilə-bilə yalan məlumatları daxil edərək vəzifə saxtakarlığı etməsinə əsaslı şübhələr müəyyənləşib. Beləliklə, bu kimi faktlar göstərir ki, hələ də öz peşəsinin öhdəsindən layiqincə gələ bilməyən həkimlər var. 

Ümumiyyətlə, bu kimi halların baş verməsi səhlənkarlıqla, yoxsa həkimin bilik və peşəkarlıq səviyyəsinin aşağı olması ilə bağlıdır? 

Məsələ ilə bağlı tibb elmləri doktoru, professor Adil Qeybulla “Cebheinfo.az”-a bildirib ki, ümumiyyətlə, hər bir ölüm halı fərdi xarakter daşıyır: 

“İstər küçədə, istər evdə, istər xəstəxanada, istər əməlliyyat masasında olsun, hamısı ayrıca araşdırılmalıdır. Ölümün səbəbi bilinməlidir.

Məsələn, xəstə ağır qanama ilə gələ bilər və əməliyyat masasında artıq ona heç nə etmək mümkün olmaz. Yaxud da hansısa ürək potologiyası ilə gələr, artıq ona heç nə etmək mümkün olmaz. 

Bəzi hallarda əməliyyata qədər xəstənin göstəriciləri o səviyyəyə düşə bilir ki, kömək göstərmək real olmur. Onu həyata qaytarmaq şansı çox aşağı olur. Bütün bunlar nəzərə alınmalıdır. Əlbəttə ki, yatrogen (zay tibbi iş deməkdir-red.)  səhvlər də mümkündür. 

Bunlar hamısı ayrıca araşdırılmalıdır. Əgər bu cür hallar baş verirsə, mütləq məhkəmə tibbi ekspertizası keçirilməlidir. Əfsuslar olsun ki, bizdə vətəndaşlar yaxın adamlarını “yarmağa”qoymur və ondan sonra da hay-küy salmağa başlayırlar. 

Ancaq belə olsa aydınlaşar və bilinər ki, xəstə həkim səhvindənmi dünyasını dəyişir, yaxud patologiyanın özü bu dərəcədə ağırdır. Biz nə vaxtsa bu praktikanı tətbiq etməli, öz həyatımızı dəyişməliyik. Bütün bunlar həll olunduqca, bu problemlər də öz həllini tapacaq və ittihamlar da daha hədəfli olacaq”. 

Həkim-terapevt Rasif Bağırov isə bildirib ki, səhiyyə sistemində ölüm hallarının mərkəzləşmiş qaydada müzakirə olunması daha yaxşıdır: 

“Yəni Səhiyyə Nazirliyi tərəfindən komissiya yaradılmalı, ölüm halları araşdırılmalı, müzakirə eedilməlidir. Adətən klinikalarda ölüm halları baş verəndə, hansısa bir bölmənin özündə müzakirə edirlər. 

Ancaq o müzakirə həmişə formal xarakter daşıyır. Əslində yaxşı olardı ki, neytral bir sahədə komissiya tərəfindən yoxlanılıb, həmin həkimlərin yüngül, ağır, kobud səhvlərinin olduğu aşkar olunsın, ona uyğun da həkimlər cəzalandırılsın. Ancaq çox vaxt bu, klinika daxilində keçirilir və onların da 90 faizi formal xarakter daşıyır”. 

Nigar Abdullayeva 
“Cebheinfo.az”

Açar sözlər: xəstələr əməliyyat Adil Qeybulla Rasif Bağırov