Milli səma nəqliyyatının 85 yaşı tamam olur

2 İyun Azərbaycanda Mülki Aviasiya Günüdür

Prezident İlham Əliyevin 2006-cı il 18 may tarixli sərəncamı ilə hər il iyunun 2-si ölkəmizdə mülki aviasiya işçilərinin peşə bayramı günü kimi qeyd edilir. Xatırladaq ki, 1938-ci il iyunun 2-də Azərbaycanda mülki aviasiyanın təməli sayılan ilk uçuş qrupu yaradılmışdır.

Azərbaycan mülki aviasiyasının tarixi bir neçə mərhələyə bölünür. İlk mərhələdə Bakıdan Moskva, Xarkov, Tbilisi, Həştərxan şəhərlərinə hava xətləri açılıb, sərnişinlərin və poçtun təyyarə ilə daşınmasının təməli qoyulub. Ölkəmizdə ilk mülki hava reysi 1921-ci ildə poçt-sərnişin təyyarəsində həyata keçirilib. Lakin hələ 1918-ci ildə Azərbaycan Xalq Cümhuriyyətinin yarandığı gündən başlayaraq aviasiya sahəsində bir sıra işlər görülüb. Azərbaycan mülki aviasiyasında ilk dəfə 1923-cü il avqustun 8-də “Yunkers” təyyarəsi ilə sərnişin daşınmaları həyata keçirilib. Ölkəmizdə ilk hava limanı 1931-ci ildə Binə qəsəbəsinin yaxınlığında tikilib və 2 ildən sonra istifadəyə verilib.

1941–1945-ci illər Böyük Vətən müharibəsi dövründə bir çox sahələr kimi, mülki aviasiya da “Hər şey cəbhə üçün!” şüarı ilə fəaliyyət göstərib. Müharibədən sonrakı illərdə isə mülki aviasiya yeni mərhələyə qədəm qoyub. Belə ki, “İL-14”, “İL-18” sərnişin təyyarələri, xüsusi təyinatlı aviasiya üçün “An-2” təyyarələri, “Mi-1” və “Mi-4” vertolyotları istismara daxil olub. Bu dövr 1970-ci illərə qədər davam edib.

1970-1980-ci illər isə ölkədaxili hava xətlərinin inkişaf mərhələsi olub. Məhz bu dövrdə Gəncə, Yevlax, Naftalan, Naxçıvan, Zaqatala, Lənkəran, Ağdam, Ağstafa və Şəki şəhərlərində aeroportlar tikilib, paytaxt Bakı ilə bu şəhərlər arasında hava əlaqəsi yaradılıb.

XX əsrin 90-cı illərinin əvvəllərində müstəqilliyini bərpa etmiş Azərbaycanın mülki aviasiyasında, onun inkişafında yaranmış böhran ümummilli lider Heydər Əliyevin hakimiyyətə qayıdışından sonra aradan qaldırılıb. Ulu öndərin imzaladığı sərəncamlar və qəbul etdiyi qərarlarla aviasiya tarixində yeni bir mərhələ açılıb, onun sürətli inkişaf dövrü başlanıb. Mülki aviasiyaya böyük investisiyalar qoyulub və bunun nəticəsində müasir tələblərə cavab verən yeni təyyarələr, texniki avadanlıq alınaraq respublikaya gətirilib.

Azərbaycanın mülki aviasiyası Beynəlxalq Mülki Aviasiya Təşkilatının standartlarına tamamilə cavab verir, “Azərbaycan Hava Yolları” QSC mülki aviasiyanın ən nüfuzlu assosiasiyası – Beynəlxalq Hava Nəqliyyatı Assosiasiyasının üzvüdür.

Milli aviadaşıyıcımız olan “Azərbaycan Hava Yolları”nın və onun tabeliyindəki aşağıbüdcəli “Buta Airways”in təyyarə parkında bu gün yetərincə “Airbus”, “Boeing”, “Embraer” kimi ən müasir avialaynerlər var. Bu tipli təyyarələrlə uzaq Amerika qitəsinə, Cənub-Şərqi Asiya və Avropanın bir sıra ölkələrinə yüksək komfortlu və təhlükəsiz uçuşlar həyata keçirmək mümkündür.

Ümumiyyətlə, ölkəmizdə mülki aviasiyanın inkişafı daim diqqətdə saxlanılıb. Bu il mayın 28-də prezidentlər İlham Əliyev və Rəcəb Tayyib Ərdoğanın birgə iştirakı ilə Laçın Beynəlxalq Hava Limanının istifadəyə verilməsi də bunun bariz ifadəsi kimi yüksək dəyərləndirilib.

Qeyd edək ki, Prezident İlham Əliyevin rəhbərliyi ilə işğaldan azad edilmiş torpaqlarımızda genişmiqyaslı bərpa və yenidənqurma işləri həyata keçirilir.

Mürəkkəb dağlıq relyefdə yerləşən Laçın Beynəlxalq Hava Limanı işğaldan azad olunmuş ərazilərdə inşa edilən üçüncü beynəlxalq aeroportdur. Bu layihələr arasında hava limanlarının inşası xüsusilə mühüm strateji əhəmiyyət daşıyır. İndiyədək bu ərazilərimizdə müasir standartlara cavab verən Füzuli və Zəngilan Beynəlxalq Hava limanları inşa olunub. Laçın Beynəlxalq Hava Limanının istifadəyə verilməsi ilə Azərbaycanın beynəlxalq hava limanlarının sayı doqquza çatıb.

Tikintisinə 2021-ci ilin avqust ayında başlanılmış bu mühüm infrastruktur obyektinin inşası ən yüksək texnoloji və mühəndislik standartlarına uyğun həyata keçirilib. Hava limanının təməli 2021-ci ildə Prezident İlham Əliyev və birinci xanım Mehriban Əliyeva tərəfindən qoyulub. Ötən müddət ərzində dövlətimizin başçısı və birinci xanım bir neçə dəfə burada tikinti işlərinin gedişi ilə tanış olublar.