“Monqol əti” genetikamıza necə təsir edəcək? “İnsan nə yeyirsə, odur” MƏŞHUR HƏKİM

Son zamanlar bazarlarda Monqolustan, Pakistan, Hindistan kimi ölkələrdən gətirilən ət satılır. 

Deyilənə görə, insan doğulduğu coğrafiyanın qidasını qəbul etməlidir, çünki orqanizm həmin mühitin qidalarına uyğunlaşır. Maraqlıdır, ətin mənşə ölkəsinin fərqli olması insan orqanizminə və genetikasına təsir göstərə bilərmi? Ümumiyyətlə, bu ətdən çox istifadə bizim genetikamızı dəyişə bilərmi? 

Mövzu ilə bağlı “Cebheinfo.az”a açıqlamasında həkim-farmakoloq, tibb eksperti Aydın Əliyev bildirib ki, insan nə yeyirsə, odur. Həkim qeyd edib ki, qəbul etdiyimiz qidalarda çatışmazlıq varsa, demək, bədəndə də çatışmazlıq var: 

“Yediyimiz qidalar, içdiyimiz sular, aldığımız hava - bütün bunlar sağlamlığımızda əsas rol oynayır. Onlarda çatışmazlıq varsa, bədəndə də çatışmazlıq yaranır. Çünki biz maddələr mübadiləsi ilə yaşayırıq. Bədənimizdə canlı reaksiyalar gedir və həmin reaksiyalar orqanizmdəki proseslərin əsas göstəricisidir. 

Fikir verirsinizsə, uşaq ən çox anasını istəyir, insan isə öz vətəninə bağlı olur. İnsan harada doğulubsa, təbii ki, həmin yerin məhsulları ilə qidalanmalıdır. Amma indi dünya belədir. Xaricdən məhsul gətirməyə məcbur olduğumuz hallarda həmin məhsulların keyfiyyətini müvafiq dövlət qurumları yoxlamalıdır. 

İstər dərman, geyim, istər qida məhsulu olsun - hamısı ekspertizadan keçməlidir. Yalnız keyfiyyət təsdiqlənəndən sonra ictimaiyyətə təqdim olunmalıdır ki, bu qida keyfiyyətlidir, təhlükəli deyil. Bu, birinci vacib məqamdır”. 

Aydın Əliyev əlavə edib ki, hazırda ikinci vacib məqam xaricdən gətirilən ət məsələsidir: 

“Təbii ki, o əti alıb qidalanmağa məcburuq. Amma burada mütləq bişirilmə və saxlanılma qaydalarına, sanitar-gigiyenik normalara əməl edilməlidir. Bir daha deyirəm ki, bunu həmin ətin gəlməsinə, istifadəsinə cavabdeh idarələr məsuliyyət daşıyır. 

Bu, çox vacib şərtdir. Burada məsuliyyət aidiyyəti dövlət qurumlarının üzərinə düşür. Bunlar artıq həkimlik deyil. Bədənimizdə bunun nəticəsində dəyişiklik ola bilərmi? Təbii ki, ola bilər. Amma əgər məhsul keyfiyyətlidirsə, təhlükə yoxdur. 

Amma uzun müddət dondurulmuş halda saxlanılan ətlərdə bəzi fermentlər çatışmır. Ferment ətin həll olmasında iştirak edir. Həmin fermentlər iştirak etməyəndə, qida məhsullarını düzgün saxlamayanda, düzgün bişirməyəndə, təbii ki, insan orqanizminə müəyyən zərərləri var”. 

Həkim-farmakoloqun sözlərinı görə, ətin saxlanma və bişirilmə qaydaları pozulanda, sağlamlığa zərər vermə ehtimalı artır: 

“Xüsusilə də insan orqanizmində öncədən patologiya varsa, bu proseslər daha çox risk yarada bilər. Yəni həmin patologiyanın qıcıqlanmasına səbəb olar. Amma yuxarıda dediyim hallara uyğun hərəkət edilsə, təbii ki, heç bir problem olmaz”. 

Aydın Əliyev vurğulayıb ki, ət məhsullarında diqqətdən kənarda qalan mühüm məqam düzgün çeynəmə prosesidir: 

“Ət məhsullarında digər bir vacib məqam odur ki, onları çox vaxt düzgün çeynəmirik. Allah bizə diş verib. Lakin biz qidanı iki-üç dəfə çeynəyib mədəmizə salırıq. Amma bu, mədədə ətin həll olunmasını çətinləşdirir. 30-32 dişimiz var və qəbul olunmuş normaya görə ət minimum 40–50 dəfə çeynənməlidir ki, mədəyə düşəndə fermentlər onu rahat parçalaya bilsin. Demək, düzgün çeynəməməyin özü nəinki xaricdən gətirilən ət məhsullarını, o cümlədən, yerli ət məhsullarında da eyni riski yaradır”. 

Əfsanə Rəcəb 
“Cebheinfo.az”

Açar sözlər: “Monqol əti” genetika Aydın Əliyev

Problemlərinizi bizə yazın, şahidi olduğunuz hadisələri çəkib göndərin