Nəinki pisliyin, heç yaxşılığın da lazım deyil, Kreml!
Ayna saytından verilən məlumata əsasən, Icma.az məlumatı açıqlayır.
Bakı və İrəvanın Rusiyanın “vasitəçiliyinə” ehtiyacı yoxdur
“Rusiya həmişə Ermənistanla Azərbaycan arasında münasibətlərin normallaşmasının tərəfdarı olub”. Rusiya mətbuatı xəbər verir ki, bunu Kreml rəhbəri Vladimir Putin Ermənistanın baş naziri Nikol Paşinyanla telefon danışığı zamanı deyib.
Rusiya lideri bildirib ki, Bakı və İrəvan münasibətlərin normallaşdırılmasında həmişə Rusiya tərəfinin köməyinə ümid edə bilər. Paşinyan da Putinə Ermənistan ilə Azərbaycan arasında sülh müqaviləsinin mətninin təsdiqlənməsinin başa çatması və İrəvanın bu sənədi imzalamağa hazır olması barədə məlumat verib.
“Vladimir Putin bununla bağlı vurğulayıb ki, Rusiya Cənubi Qafqaz regionunda təhlükəsizliyin, sabitliyin və davamlı sosial-iqtisadi inkişafın təmin edilməsi maraqları naminə Ermənistan-Azərbaycan münasibətlərinin normallaşmasına həmişə dəstək verib və dəstəkləməkdə davam edir. Həm Ermənistan, həm də Azərbaycan bu məqsədlərə nail olmaqda Rusiya tərəfinin hər zaman mümkün köməyinə ümid edə bilər”, - deyə Kremlin yaydığı bəyanatda qeyd olunur.
Burada iki məqamı qeyd etmək lazımdır. Erməni tərəfi ümidsizcəsinə belə bir görüntü yaratmağa çalışır ki, Bakı ilə İrəvan arasında bütün məsələlər nəhayət ki, razılaşdırılıb. Əslində isə işlər belə deyil.
Azərbaycan Xarici İşlər Nazirliyinin (XİN) bəyanatında deyilir: “Azərbaycan ilə Ermənistan arasında sülh və dövlətlərarası münasibətlərin qurulması haqqında Saziş layihəsinin mətni üzrə danışıqların başa çatdığını elan etməkdən məmnunuq”.
Yəni rəsmi Bakı yalnız təsdiqlədi ki, Bakı ilə İrəvan arasında danışıqların növbəti vacib mərhələsi başa çatıb. Bununla belə, Azərbaycan XİN Ermənistan Konstitusiyasına əlavə və dəyişikliklərin edilməsi zərurəti ilə bağlı Azərbaycanın mövqeyinin dəyişməz qaldığını vurğulayıb. Bu, daha aydın və aydın şəkildə ifadə edilir.
“Sazişin imzalanmasının əsas şərti Ermənistan Konstitusiyasına dəyişikliklərin edilməsi, xüsusən də Azərbaycanın suverenliyi və ərazi bütövlüyünə qarşı iddiaların aradan qaldırılmasıdır - bu, Azərbaycanın uzunmüddətli və prinsipial mövqeyidir. Eyni zamanda, köhnəlmiş və işlək olmayan qurumun - ATƏT-in Minsk Qrupunun rəsmən ləğv edilməsi zəruridir”, - deyə Azərbaycan XİN vurğulayıb.
Rəsmi İrəvanla sülh sazişinin imzalanması şərtləri ilə bağlı danışıqların ilk günlərindən rəsmi Bakının həmişə riayət etdiyi mövqe budur. Lakin Ermənistan Azərbaycanın haqlı tələblərini yerinə yetirməkdən imtina edir. Hansı ki, müvafiq olaraq, Bakı ilə İrəvan arasında sülh sazişinin imzalanmasını böyük sual altında qoyur. Ona görə də, ümumilikdə Rusiyanın bu prosesə müdaxilə edəcək heç nəyi yoxdur.
Və burada "Marlezon Baletinin ikinci hissəsi"nə gəldik. Putin Azərbaycana və Ermənistana bütövlükdə nə Azərbaycan, nə də Ermənistan maraqlı olan xidmətlər təklif etdi. Qonşu ölkə dövlətimizin ərazisinin 20 faizini işğal altında saxlamaqda Rusiyanın köməyinə çox ümid edirdi. Onun bu planları iflasa uğradı. Bəli, 44 günlük müharibə zamanı Rusiya Federasiyasından Ermənistan Respublikasına mütəmadi olaraq silah-sursat daşıyan təyyarələr uçurdu. Bəli, erməni tərəfində 500-dən çox “vaqnerçi” döyüşürdü.
Amma İrəvanda onlar Kremldən Azərbaycanla birbaşa və açıq hərbi qarşıdurma gözləyirdilər. Bu isə baş vermədi. O cümlədən ona görə ki, Rusiya ordusu daha sonra böyük itki verəcəkdi və beləliklə, onun Ukraynaya genişmiqyaslı hərbi müdaxilə planı pozulacaqdı. Üstəlik, Kreml başa düşürdü ki, Azərbaycanın itkisi Ermənistanın itkisinə bərabər deyil. Ermənistanda Rusiya Federasiyası çoxdan hər şeyə nəzarət edir və başa düşür ki, özünü təcrid etmiş Ermənistan hətta regional siyasi xəritədə də mühüm oyunçu deyil.
Bununla yanaşı, Rusiya təbii ki, Bakı və İrəvana təsir mexanizmlərini saxlamaq istərdi. Bununla bağlı Rusiyanın xarici işlər naziri Sergey Lavrovun ötən ilin martında “İzvestiya”ya verdiyi müsahibədən bir fraqmenti xatırlatmaq istərdim. Onun sözlərinə görə, 2022-ci ildə Praqada Avropa Siyasi Birliyinin Sammitində Azərbaycan Prezidenti İlham Əliyev və Ermənistanın Baş naziri Nikol Paşinyan Avropa İttifaqı Şurasının prezidenti Şarl Mişelin iştirakı ilə Qarabağın Azərbaycana aid olması ilə bağlı sənəd imzalayanda Moskvaya heç kim məlumat verməyib.
“Putin daha sonra növbəti görüşdə Paşinyana dedi: "Sizin belə qərar verdiyiniz üçün təəccübləndik". Heç bir izahat yox idi, çünki Paşinyan həmişə bizdən xahiş edirdi ki, Dağlıq Qarabağın statusu məsələsini son üç ildəki səylərə paralel olaraq birtəhər həll etmək lazım olduğunu unutmayaq və biz bunu edirdik”, - deyə Lavrov söyləyib.
Onun sözləri sübut etdi ki, Rusiya hətta 44 günlük müharibə başa çatdıqdan sonra da “Dağlıq Qarabağın statusu” ilə bağlı spekulyasiyalar aparmağa çalışıb.
Müvafiq olaraq, Vladimir Putinin “Rusiyanın həmişə Ermənistanla Azərbaycan arasında münasibətlərin normallaşmasının tərəfdarı olduğu” barədə indiki çıxışlarının hamısı qeyri-ciddidir. Azərbaycanın haqlı olaraq Rusiyanın “vasitəçiliyində” maraqlı olmadığını xatırladırıq. Biz bütün problemlərimizi təkcə Rusiya Federasiyasının köməyi olmadan deyil, həm də onun planlarına zidd olaraq həll etdik.

