Öcalanın çağırışından sonra PKK nə edəcək? Türkiyəli diplomatla MÜSAHİBƏ

“Cebheinfo.az” saytının “Türk Söhbəti” layihəsinin buhəftəki qonağı Türkiyənin Qazaxıstan və Əfqanıstandakı keçmiş baş konsulu Muzaffer Akyıldırımdır. 

Diplomatla PKK terror qruplaşmasının lideri Abdullah Öcalanın silahlarını yerə qoyma çağırışından sonra baş verə biləcək hadisələr barədə danışdıq. 

Onunla PKK-nın özünü ləğv etmək də daxil olmaqla, ehtimallar ətrafında söhbət etdik:

- Muzaffer bəy, Abdullah Öcalanın məlum çağırışından sonra PKK terror qruplaşması tərəfindən bir açıqlama yayımlandı. Açıqlamada çağırışa əməl edəcəkləri bildirilsə də, absurd şərtlər irəli sürdülər. O şərtlərdən biri də PKK-nın ləğv edilməsi ilə bağlı iclası Öcalanın idarə etməsi tələbi idi. Siz bütün bunların fonunda PKK-nın Öcalanın çağırışına cavabını necə qiymətləndirirsiniz? Onlar nə dərəcədə səmimidirlər?

- Əslində, mövzu kifayət qədər dərindir. Belə ki, Kandilin Abdullah Öcalanın məsələyə yanaşmasına öz çərçivəsindən baxmaq və buna uyğun tələblər irəli sürmək kimi problemlərinin olduğu görünür. Təbii ki, Türkiyə Cümhuriyyətinin rəsmiləri prosesin başından bəri Öcalanın çağırışından sonra PKK tərəfindən mütləq bir addım atılacağını, lakin öz mənfəətlərini də hesablayacaqlarını düşünürdülər. Bizim hədəfimiz həm Öcalanın bu prosesi idarə edib-etməyəcəyini görmək, həm də Kandilin həqiqətən səmimiyyətinin var olub-olmadığını anlamaqdır. 

PKK irəli sürdüyü tələblərin qəbul olmayacağını bildiyi halda, onları öz hədəflərinə nail ola biləcək şəkildə təqdim etməyə çalışır. Sadəcə bəzi terrorçular silahı yerə qoyması və ya bunun yalnız PKK bölgəsini əhatə etmək kimi hədəflər ortaya qoyaraq bundan “bazarlıq” ünsürü kimi istifadə etmək istəyirlər. 

- PKK ilə yanaşı, PYD və YPG də qəribə tələblər irəli sürür. Onlar siyasi fəaliyyət yürütmək istəyirlər. Bunu açıqlamalarında görürük. Nə üçün sözügedən terror təşkilatlarının siyasi fəaliyyət hədəfi var?

- PKK yarandığı gündən etibarən irqçi və separatçı “partiya” adı altında ortaya çıxıb. Əslində oradakı partiya sözü onların siyasi partiya olduğunu göstərmir. PKK bununla beynəlxalq ictimaiyyətə siyasətə yönəlik çalışmalar apardığını göstərməyə çalışır. Lakin PKK tamamilə bir terror qruplaşmasıdır və insani məsələlərdən uzaqdır. Onların bu günə qədər törətdiyi terror aktları, meşə yanğınları, hətta kürdlərin yaşadığı kəndlərdə belə etdiyi vəhşiliklər göz önündədir. Biz də müxtəlif vasitələrlə PKK-nın əsl üzünü dünyanın diqqətinə çatdırmağa çalışırıq. 

Ümumiyyətlə, PKK və ona bağlı terror qruplaşmalarının partiya adı altında fəaliyyət tələb etməsi ən böyük yanlışlıqdır. Onlar ilk növbədə terrorla bağlı bütün əməllərindən əl çəkməlidirlər. Ondan sonra arzu edilən demokratik sistem içərisində bəzi siyasi təşkilatlanmadan söhbət gedə bilər. 

- Ən çox diqqətçəkən məqamlardan biri də terror qruplaşmalarının açacağı partiya adında “kürd” sözündən istifadə etmək istəmələridir. Axı nə üçün partiya adında “kürd” sözünün olmasını tələb edirlər?

- İndidən bu adın olub-olmayacağını diqtə etmək çox doğru deyil. Lakin bu yöndə addım atsalar, cəmiyyət tərəfindən əsla qəbul olunmazlar. PKK-nın bu addımı hələ də keçmiş xəyallar və hədəflərindən imtina etmədiklərini göstərəcək. Hərçənd ki, bu, onlara əlavə fürsət verməz və zəmin yaratmaz. Türkiyədə yaşayan insanlarımız etnik problemə deyil, ortaq gələcəyə çatmaq üçün bir araya gəlmək istəyirlər. 

Hazırda Türkiyədə irqçi və sadəcə etnik qrupa xitab edən heç bir partiya yoxdur. Bu şəkildə bir yanaşmanı qəbul etməyimiz mümkün deyil. Əlbəttə ki, xalq da rədd edər. Çünki Türkiyədəki xalqımız və qonşu ölkələrdəki insanlar artıq terrorun sona çatmasını və sülh içində yaşamaq istəyirlər. 

- Sizcə, həqiqətən bütün terrorçular silahı buraxacaqmı?

- Silah buraxmaq bir sıra detalları da özü ilə gətirər. Yəni silahı necə buraxacaqlar? Həmin silahlar kimə təslim ediləcək? Onlar necə nəzarət altına alınacaq? Həmin insanlar cəmiyyətə necə qazandırılacaq? Yenidən bir reabilitasiyadan keçəcəklərmi? İşləyib, demokratik şəkildə özlərini ifadə edən insanlar olacaqlar, yoxsa bir mərkəzdən əmr alıb, sivil mənada terror, irqçi və ya etnik qrupun təmsilçisi olmağa çalışacaqlar? Bütün bu sualların cavablarını çox yaxşı bilməliyik. 

Üstəlik, bu, sadəcə silahlanma deyil. PKK, YPG, PYD, SDG və onlara bağlı bütün strukturlar ortadan qalxmalıdır. Yalnız ondan sonra hansısa addımların atılması gündəmə gələ bilər. Silahı buraxacaq terrorçuların əvvəlki təfəkkürlərindən xilas olaraq, cəmiyyətdə normal yaşaya bilmələri də çox önəmlidir. Onlar bir arada və qardaşlıq içərisində yaşamağı bacarmalıdırlar. Əgər bunu bacarsalar, o zaman terrorsuz Türkiyə hədəfimiz reallaşar.

- Dağa qaçan terrorçuların silahlarını buraxdıqdan sonra onlara hansı cəza veriləcəyi də çox müzakirə olunur. Necə düşünürsünüz, silah buraxan terrorçular barədəsində amnistiya imzalana bilər?

- Düşünürəm ki, onların hamısının həbs olunacağı və ya tamamilə azad olunacağı barədə yanaşma yoxdur. Müxtəlif illərdə çox sayda terrorçu Türkiyə Silahlı Qüvvələrinə təslim olub. Onların bəziləri müxtəlif araşdırmalardan sonra cəza alıb, bəziləri isə cəmiyyətə qarışıblar. Hətta cəmiyyətə qarışanların heç birini barmaqla belə göstərmək mümkün deyil. 

Nəzərə almaq lazımdır ki, aldadılıb dağa qaçırılan, zorla terror aktları törətməyə vadar edilən insanlar da var. Yəqin ki, həmin şəxslərlə bağlı məqbul qərarlar verilə bilər. Məncə, bütün terrorçular artıq funksiyalarının bitdiyini və onları dəstəkləyən kütlənin olmadığını dərk etməlidirlər. Əks təqdirdə, peşman olacaqlar. 

- Ümumiyyətlə, qısa zamanda PKK, PYD, YPG kimi terror qruplaşmalarının tamamilə ləğv oluna bilər?

- PKK rəhbərliyi prosesi çox yaxşı anlamalıdır. Onlar üçün heç bir faydası olmayan bu yoldan geri dönməlidirlər. Türkiyə Cümhuriyyəti terroru bitirməkdə və cəmiyyəti bir araya gətirməkdə qərarlıdır. Rəsmi Ankara bu yöndə addımlar atacaq. 

Türkiyə Cümhuriyyətinin və xalqının gözləntisi ölkədə terror təhdidinin tamamilə ortadan qalxmasıdır. Sadəcə silahları buraxmaq yetməz, terrorla bağlı bütün strukturların ləğv olunması lazımdır. Bu məsələdə Türkiyə son dərəcə qərarlıdır. Rəsmi Ankara demokratik bir çərçivədə bu terror qruplaşmasının ləğv olunmasını dəstəkləyir. Tələblər də daim bununla bağlı olacaq. 

- Proses müsbət nəticələnmədiyi halda nələr olacaq?

- Hədəfimiz prosesin mütləq şəkildə müsbət sona çatmasıdır. PKK və ona bağlı qruplaşmalar Öcalanın çağırışına əməl edərək ləğv olunduqlarını elan etməli və silahlarını yerə qoymalıdırlar. Biz bunun olmayacağını düşünmək istəmirik. Əks təqdirdə, nələr olacağı bəllidir.

PKK rəhbərliyi bunu başa düşməsə, yenidən əvvəlki günlərinə qayıtmayacaqlar. Bu halda terror qruplaşmalarının tamamilə ləğv olunması üçün bütün digər addımlar atılacaq və kökləri kəsiləcək. Biz xalqımıza xoşbəxt gələcək, demokratik yaşam və daha güclü Türkiyə içində qardaşlıq mühiti arzulayırıq. Hər kəs də bunu qəbul edir. PKK-nın mənfəət ardınca qaçan rəhbərliyi də bunları bilməlidir. Mən onların bunları nəzərə alacaqlarına əminəm. 

Elmir Mustafa 
“Cebheinfo.az”

Açar sözlər: Muzaffer Akyıldırım Azerbaycan Muzaffer Akyıldırım Azərbaycan Abdullah Öcalan PKK Türkiyə