Polşanın yeni prezidenti: Həm Rusiyanın, həm də Ukraynanın DÜŞMƏNİDİR

Polşada ötən gün keçirilən prezident seçkilərinin ikinci turunda müxalifətdə olan Hüquq və Ədalət Partiyasının (PiS) namizədi Karol Navroçki qələbə qazanıb.

Hurriyyet.az-ın məlumatına görə, qalmaqallı siyatəçi çox az fərqlə Polşanın yeni prezidenti seçilib.

Karol Tadeuş Navroçki 3 mart 1983-cü ildə Qdanskda anadan olub. Gəncliyində futbol və boksla məşğul olub. O, “Ex Siedlce” və “KKS Gedania” futbol komandalarında oynayıb. 2004-cü ildə Polşa Kuboku uğrunda Zonal Boks Turnirində birinci yeri qazanıb.

O, 2009-cu ildə Lex Poznan və Lexia Qdansk klublarının 70 azarkeşi arasında baş verən ən məşhurlardan futbol azarkeşləri arasında döyüşlərdə iştirak edib.

2003-cü ildə doğma şəhərində Ali Biznes və İdarəetmə Məktəbini, 2008-ci ildə isə Qdansk Universitetinin Tarix İnstitutunu bitirib. O, tarixçi kimi Polşada anti-kommunist müqaviməti mövzusunu araşdırıb. Yeddi kitabın və ölkənin müasir tarixinə dair bir neçə onlarla məqalənin müəllifi və redaktoru. 2013-cü ildə tarix üzrə humanitar elmlər doktoru elmi dərəcəsi alıb, dissertasiyasının mövzusu “1976-1989-cu illərdə Elbląg Voyevodalığında kommunist hökumətinə qarşı sosial müqavimət” olub. 2023-cü ildə Qdansk Texnologiya Universitetində MBA dərəcəsi alıb.

2009-cu ildən Milli Xatirə İnstitutunda (IPN), 2014-2017-ci illərdə isə Qdanskda IPN Xalq Təhsili Şöbəsinə rəhbərlik edib. Paralel olaraq, 2011-2017-ci illərdə Qdansk-Siedlce Rayon Şurasının sədri vəzifəsini tutub.

2017-ci ildən - Qdansk İkinci Dünya Müharibəsi Muzeyinin direktoru. 2021-ci ildə IPN-nin prezidenti seçilib. Həmin il o, Polşanın tarixi və tarixi haqqında həqiqətlərin sənədləşdirilməsindəki xidmətlərinə görə gümüş “Xidmət Xaçı” ordeni ilə təltif edilib. 2024-cü ildə o, Polşada Qırmızı Ordunun abidələrinin sökülməsində iştirak etdiyinə görə Rusiya Daxili İşlər Nazirliyi tərəfindən axtarışa verilib .

2024-cü ildə mühafizəkar Hüquq və Ədalət (PiS) partiyası Navroçkini Polşa prezidenti postuna müstəqil namizəd elan edib.

Muzeydən yoxa çıxan tarixi sənədlər

Navroçki 2017–2021-ci illərdə Qdanskdakı İkinci Dünya Müharibəsi Muzeyinin rəhbəri olub. Müstəqil audit və yeni rəhbərliyin araşdırması nəticəsində muzeydən 7,900-dən çox arxiv materialının yoxa çıxdığı müəyyən edilib. Sənədlərin əksəriyyəti Holokost, yəhudi ailələri və nasist işğalı dövrü ilə bağlı olub. İşlə bağlı prokurorluq araşdırması davam edir.

Muzey hesabına 200 gecəlik “pulsuz həyat”

“Gazeta Wyborcza”nın araşdırmasına görə, Navroçki işlədiyi muzeyin qonaq evində 200-dən çox gecə ödənişsiz qalıb. Maraqlısı odur ki, həmin bina onun şəxsi evindən cəmi 5 km məsafədə yerləşir.

Ən diqqətçəkən qalmaqallardan biri Navroçkinin yazdığı kitabı ictimai televiziyada “Tadeusz Batyr” təxəllüsü ilə reklam etməsi olub. O, sanki kitabın müəllifi deyilmiş kimi çıxış edib, özünü “Polşa tarixşünaslığında yeni dövrün siması” kimi təqdim edib. Mətbuat və tarixçilər bu davranışı etik normanın pozulması və ictimaiyyətin manipulyasiyası kimi qiymətləndirib.

Cinayət aləminə yaxınlıq iddiaları

Polşa mediası Navroçkinin Qdansk ətrafında fəaliyyət göstərən və “Wielki Bu” ləqəbi ilə tanınan kriminal lider Patryk Masiakla əlaqədə olduğunu yazıb. Onlar eyni tədbirlərdə görüntülənib, bəzən şəxsi fotoları yayılıb. Navrocki bu ittihamları təkzib etsə də, PiS partiyasının daxilində də bu əlaqə ilə bağlı daxili hesabat hazırlandığı bildirilir.

Milli Yaddaş İnstitutunda senzura və təqib

2021-ci ildən etibarən IPN – Milli Yaddaş İnstitutunun rəhbəri olan Navroçkinin dönəmində bir çox müstəqil tarixçi işdən çıxarılıb. Müstəqil araşdırmalara senzura tətbiq edildiyi, bəzi arxiv sənədlərinin ictimaiyyətə qapadıldığı iddia olunur. İşçilər onun idarəetmə tərzini avtoritar və ideoloji yönlü adlandırır.

Ukrayna ilə münasibətlərdə sərt ritorika

Navroçki bir neçə dəfə açıq şəkildə Ukraynanın Aİ və NATO-ya inteqrasiyasını 1943-cü il Volın qətliamına görə üzr istəməsinə bağladığını deyib. Bu çıxış Kiyev tərəfindən kəskin tənqid edilib. Ukrayna XİN onun ritorikasını “tarixi alətə çevirmək” kimi dəyərləndirib. Analitiklərə görə, bu tip açıqlamalar Kremlin təbliğatına dolayısı ilə yardım edir.

Saxta foto qalmaqalı və media savaşı

Sosial mediada Navroçkinin nasist salamı verdiyini iddia edən bir foto yayılıb. Daha sonra feyk olduğu müəyyən edilsə də, bu hadisə onun imicinə zərər vurub. Hökumətyönlü və müxalif medianın bu hadisə ətrafında apardığı “imic müharibəsi” Polşa cəmiyyətində daha dərin qütbləşməyə səbəb olub.

PiS daxilində qarşıdurmalar

"Onet" portalının məlumatına görə, Navroçki ilə bağlı PiS daxilində daxili hesabat hazırlanıb. Hesabatda onun kriminal çevrələrlə və radikal dairələrlə əlaqələri əks olunub. Partiya daxilində bu səbəbdən gərginlik artıb, bəzi mənbələr onun prezidentliyinin PiS üçün “strategiya səhvi” olduğunu düşünür.

Modern.az