Putin Trampın zəif damarını tutaraq ona təkliflər edəcək Politoloqdan AÇIQLAMA

"Artıq məlumdur ki, avqustun 15-də Donald Trampın Vladimir Putinlə Alyaskada görüşü keçiriləcək və bu, təkbətək olacaq. Bundan əvvəl Tramp mətbuat konfransında bildirdi ki, görüşdə Zelenski də iştirak edəcək, mən onların görüşünü təşkil edəcəm, onları sonra təkbətək qoyacam, razılaşdıracam, sülhə gəlsinlər. Ancaq sonradan görünür ki, Putin buna razılıq vermədi. Putin bildiyimiz kimi, nə qədər təcavüzkar siyasət yürüdürsə də, artıq 25 ildən artıqdır hakimiyyətdədir və siyasəti, Rusiyanın maraqlarını qorumağı bacarır. Ona görə hesab edirəm ki, məhz indi Zelenskinin iştirak etməməsini xahiş edib".

Bu fikirləri Redaktor.az-a açıqlamasında politoloq Elşad Həsənov avqustun 15-də Donald Trampın Vladimir Putinlə Alyaskada keçiriləcək görüşündən danışarkən bildirdi.

"Bu görüşdə də Putin Trampın zəif damarını tutaraq ona Rusiyanın nadir metallarının və yeraltı sərvətlərinin birgə işlənməsi ilə bağlı  şirinliklədirərək bildirəcək ki, bəli, siz Rusiya ilə yaxınlaşsanız, çox daha çox qazanacaqsınız. Eyni zamanda Şimal Buzlu okeanının, Arktikanın yeraltı sərvətlərinin birgə çıxarılması ilə bağlı da təkliflər irəli sürə bilər. Çünki Tramp biznesmendir, pul qazanmağı sevir. Putin də onun bu zəif cəhətini bilir ki, o prezidentlikdən əlavə biznesmendir.

Bu gün də Trampqarşısına məqsəd qoyub ki, Amerikanı yenidən dünyanın ən güclü ölkəsi eləsin. Bunun üçün təbii ki, iqtisadi güc lazımdır, böyük vəsait lazımdır və ona görə də digər ölkələri Amerikaya vəsait, investisiya qoymağa məcbur edir, təbliğ edir. Putin də ona belə bir təkliflə çıxış edəcək. Ancaq burada əsasən Rusiya-Ukrayna müharibəsinin necə dayandırılması ilə bağlı danışıqlar gedəcək. Bu danışıqlarda  Tramp məsələnin məğzini bilir orada yalnız fikir mübadiləsi aparıla bilər amma heç bir razılıq əldə olmayacaq. Çünki Tramp Ukraynanın prezidenti deyil, özünü dünya prezidenti sayır, amma beynəlxalq hüquq normalarına görə hər dövlətin özünün seçdiyi prezidenti var və təbii ki, razılaşmaya Putin və Zelenski qol çəkəcək. Bu nöqteyi-nəzərdən Tramp müəyyən razılaşmalar əldə edə bilər, amma bu razılıqda son nöqtə Zelenski tərəfindən edilməlidir. Zelenski isə artıq bəri başdan deyir ki, biz heç bir torpaqlarımızın Rusiyaya verilməsinə, bağışlanmasına razı olası deyilik.

Ancaq bir reallıq var ki, Ukraynanın bir çox regionları o cümlədən Donbasın çox hissəsi, Luqanskın çox hissəsi, Xerson, Zaporojye, artıq Dnepropetrovska işğal altındadır. Yəni müharibənin reallığı budur ki, Zelenski və Ukrayna hakimiyyəti bu reallıqla barışmalıdır. Vaxtilə bizim yeddi rayonumuzu ermənilər işğal etmişdi.  Azərbaycan Prezidenti də onlara demişdi ki, siz işğalla razı olmayın. Bəli, güclü bir dövlət, güclü iqtisadiyyat və güclü ordu qurmaq lazımdır ki, gələcəkdə o torpaqlar işğaldan azad edilsin".

Politoloq qeyd etdi ki, bu gün həmin torpaqların işğaldan azad edilməsi və ya danışıqlar yolu ilə Putinin geri verməsi real deyil, məhz buna görə də Zelenski məcburən həmin bölgələrin Rusiyanın işğalında qalmasına razı olmalıdır.

"Başqa yolu yoxdur. Razı olmasa, müharibə dayanmasa, digər əlavə regionlar da işğal altına keçəcək. Bu nöqteyi-nəzərdən müharibə yekunlaşmalıdır və həmin təmas xəttinə beynəlxalq sülh qüvvələri yerləşdirilməlidir. Sonra isə gələcəkdə Ukrayna NATO-nun üzvü olarsa və hərbi sənayesini inkişaf etdirərsə,o torpaqları qaytara bilər.

Yəni bu görüşdə ilkin razılaşmalar, müəyyən məsələlər müzakirə oluna bilər, amma Rusiyanın tələbi aydındır ki, Ukrayna qoşunları Donetsk və Luqansk vilayətlərindən, işğal olunmuş rayon bölgələrinin ərazisindən çıxsın. Hələlik üç il yarımdan artıq müharibə getməsinə baxmayaraq, Rusiya Donetsk vilayətini tam işğal edə bilməyib. Digər vilayətlərdə də eyni vəziyyət mövcuddur. Ona görə istəyirlər ki, Ukrayna qoşunları oradan çıxsın və bu vilayətləri Rusiyaya versinlər.

Ancaq təbii ki, buna Ukrayna gedəsi deyil. Bu görüşdə müəyyən danışıqlar və razılaşmalar olacaq, amma Ukraynanın torpaqları ilə bağlı yekun qərara yalnız Zelenski qol çəkəcək. Zelenski məsul şəxsdır. Ona görə də bu 15-dən konkret heç nə gözləmirəm. Yəni müharibə həmin gün Trampın xahişi ilə dayanmayacaq. Putinin siyasəti başqa cürdür. Putin yenidən Trampı aldatmağa, onu işinə inandırmağa və müharibəni davam etdirməyə çalışacaq. Çünki müharibə dayanarsa, hesab edirəm ki, gələcəkdə Putinin hakimiyyəti də sat-verəcək və Rusiyanın daxilində narazılıqlar daha da artacaq", - Elşad Həsənov bildirdi.

Xədicə BAXIŞLI