Qədim Çin riyaziyyatçısı ehtiramla anılıb

Liu Hui – 1800

Dünən AMEA-nın Rəyasət Heyətində dünya şöhrətli görkəmli Çin alimi Liu Huinin 1800 illik yubileyinə həsr olunmuş “Minilliklərin riyaziyyat ahəngi. Kainatla dialoq” mövzusunda beynəlxalq elmi konfrans keçirilib.

Əvvəlcə Liu Huinin həyat və fəaliyyətini əks etdirən sərgiyə baxış olub.

Konfransı giriş sözü ilə açan AMEA-nın prezidenti, akademik İsa Həbibbəyli Azərbaycan və Çin arasındakı ədəbi əlaqələrə toxunaraq son illərdə iki ölkə arasında elmi, ədəbi münasibətlərin də yüksək səviyyədə olduğunu söyləyib. O, AMEA-nın Çin Sosial Elmlər Akademiyası, Hebey Sosial Elmlər Akademiyası, Honkonq Kore Akademiyası, Pekin Xarici Dillər Universiteti və Hebey Pedaqoji Universiteti ilə sıx əməkdaşlıq etdiyini, həmin müəssisələrlə əməkdaşlıq memorandumlarının imzalandığını diqqətə çatdırıb.

Konfransın dünya şöhrətli Çin alimi Liu Huinin 1800 illik yubileyinə həsr olunduğunu deyən AMEA rəhbəri vurğulayıb ki, onun riyaziyyata və həndəsəyə dair tədqiqatları dünya riyaziyyat elminin əsaslarını təşkil edib, maraqlı və ciddi elmi əsərlər ortaya qoyub: “Liu Pifaqor teoreminə bənzər bir teoremin sübutunu təqdim edib. Liu Hui həm Çində riyaziyyat elminin əsaslarını qoyanlardan biri olmuşdur, həm də dünya riyaziyyat elminə misilsiz töhfələr vermişdir”.

Çin Elm və Texnologiya Assosiasiyasının direktoru Ruan Cao çıxışında ölkəmizdə və Azərbaycan Milli Elmlər Akademiyasında olmaqdan məmnunluğunu dilə gətirib, konfransın təşkilinə göstərdiyi dəstəyə görə akademik İsa Həbibbəyliyə minnətdarlığını bildirib. Azərbaycanın zəngin tarixə və mədəniyyətə malik olduğunu deyən Ruan Cao ölkəmizin Avropa ilə Asiya arasında körpü rolunu oynadığını söyləyib.

Liu Huinin 1800 il öncə yazıb-yaratdığını deyən direktor həmin dövrün Çin tarixində elmin, mədəniyyətin intellektual çiçəklənmə dövrü kimi qəbul edildiyini vurğulayıb. Diqqətə çatdırıb ki, Liu Huinin tədqiqatları nəzəriyyə ilə təcrübənin vəhdətini təşkil edib, xüsusilə “Riyazi sənətin doqquz fəsli” əsərində mühüm yeniliyə imza atıb, pi (π)-nin dəyərini təxmini olaraq tapmaq üçün çoxbucaqlını dairəyə yazmaq metodundan istifadə edib.

Konfransda çıxış edən UNESCO üzrə Azərbaycan Respublikası Milli Komissiyasının nümayəndəsi Mustafa Şabanov Komissiya adından tədbir iştirakçılarını salamlayıb. Qeyd edib ki, Liu Huinin 1800 illik yubileyinin qeyd olunması UNESCO-nun 2024–2025-ci illər üzrə tədbirlər planında əksini tapıb və bu, elmin, düşüncənin bəşəri dəyərinin ifadəsidir.

Çıxışlardan sonra “Minilliklərin riyaziyyat ahəngi. Kainatla dialoq – Liu Hui silsilə yubiley tədbirləri” adlı tanıtım videosu nümayiş etdirilib.

Mərasim “Sivilizasiyalararası dialoq və akademik mübadilələr üzrə çıxışlar” mövzusunda sessiya ilə davam edib.

Qabil YUSİFOĞLU
XQ