Qədim okean axınları ilə qlobal soyutma arasında əlaqə aşkarlanıb

...Böyük Britaniya, ABŞ, Fransa və digər ölkələrdən olan beynəlxalq alimlər qrupu Şimali Atlantikada dərin dəniz çöküntülərində 3,6 milyon il əvvəl iqlimin kəskin soyumasının mexanizmlərinə işıq salan əsas dəyişiklikləri aşkar ediblər.

SİA-nın məlumatına görə, tədqiqat Nature Communications (NatComms) elmi jurnalında dərc olunub.

Orta Atlantika silsiləsinin şərqində IODP 395/395C ekspedisiyaları zamanı toplanmış çöküntü nüvələrinin təhlili açıq rəngli karbonat palçıqlarından tünd gilli çöküntülərə kəskin keçidi göstərdi.

Şimal yarımkürəsində əhəmiyyətli dərəcədə soyuma dövrünə aid olan bu təbəqə silsilənin qərb hissəsindən götürülmüş nümunələrdə yoxdur.

Alimlər bu dəyişiklikləri qlobal okean "konveyer kəməri"nin əsas komponenti olan İslandiya-Şotlandiya Dərin Cərəyanının (ISOW) aktivləşməsi ilə əlaqələndirirlər.

İqlim şəraitinin gələcək əsrlər üçün proqnozlaşdırılanlara yaxın olduğu Pliosen dövrünün (5-2,8 milyon il əvvəl) öyrənilməsi tədqiqata xüsusi dəyər verir.

...Bu qədim prosesləri başa düşmək bizə müasir istiləşmə şəraitində okean dövriyyəsindəki dəyişikliklərin mümkün ssenarilərini proqnozlaşdırmağa kömək edəcək.

Bunu Brüssel Azad Universitetindən Dr Boris Karatsolis deyib.

Əlavə tədqiqatlar dəyişən okean axınları, buz təbəqələrinin əmələ gəlməsi və qlobal iqlim dəyişiklikləri arasında səbəb-nəticə əlaqələrini aydınlaşdırmağa kömək edəcək.

Bu məlumatlar Gulf Stream və digər əsas cərəyanların mümkün ləngiməsi ilə bağlı müasir narahatlıqlar kontekstində xüsusilə aktualdır.

Nazlı Almuradova