Qurbanda ət neçəyə olacaq? “Bu il böyük qiymət fərqi var”

İyunun 6-7-i Azərbyacanda Qurban bayramı qeyd olunacaq. Ənənəvi Hər il olduğu kimi, bu il də insanlar qurbanlıq heyvan almağa hazırlaşır. Bəs həmin ərəfələrdə qurbanlıq sayılan heyvanların qiyməti necə olacaq?

“Yeni Sabah” bu barədə iqtisadçı Akif Nəsirli ilə danışıb.

O bildirib ki, bu məsələni şərtləndirən bir neçə amil var:

“Ümumiyyətlə, Azərbaycanda ət bahadır. Bütün heyvandarlıq məhsulları Azərbaycanda çatışmır və yerli tələbatı ödəyə bilmir. Ona görə də bu məhsullar ölkədə son 10 ildə qıt olub. Heyvandarlıq məhsullarının bollaşması üçün əlavə heç bir tədbir görülmür. Buna görə də qiymətlər ildən-ilə bahalaşır.

Ötən illə bu il arasında böyük qiymət fərqi var. İnflyasiya ət qiymətlərinə də təsir edib. Keçən il mal ətinin kiloqramı 12 manat idisə, bu il 15 manata qədər yüksəlib. Quzu əti isə 20 manatdır. Qurbanlıq heyvanların da qiymətinin ötən ilə nisbətən yüksək olması gözləniləndir.

Məsələnin başqa bir tərəfi də var: inflyasiya fonunda əhalinin gəlirləri azalır. Nominal gəlirlər ildən-ilə artsa belə, real dəyər azalır. Başqa sözlə, inflyasiya tərəfindən gəlirlərin azalan hissəsi bərpa oluna bilmir. Ona görə də əhalinin alıcılıq qabiliyyəti aşağı düşür. Qəssab hədəfləyir ki, 200-300 kiloqram ət satsın. Ancaq reallıq onun 70-80 kilo ət satdığını göstərir. Əhali tələbatından 2-3 dəfə az ət alır. Bu da qiymətə əksinə təsir edir”.

A.Nəsirli vurğulayıb ki, ət qiymətlərinin normallaşdırılması üçün tələb olunan rəqabətli bazar yoxdur:

“Qiymətlər nə qədər baha olsa da, Qurban bayramı ərəfəsində bir o qədər də artır. Rəqabətli iqtisadiyyata malik olan ölkələri müqayisə etdikdə bayramda bir çox məhsulların ucuzlaşmasını görə bilirik. Məhsulların bahalaşmasına səbəb inhisarçılıqdır. Bütün sahələrdə bu var.

Ət istehsalında monopoliya nəzərə çarpmır. Çünki istehsalçı əhalidir. Monopoliya satışdadır. Bakıda ət satışı ilə məşğul olan şəxslər rayonların mal bazarından heyvanları alıb gətirib baha qiymətə satışa çıxarırlar. Fermerin öz malını Bakıda satmağa imkanı çatmır. Bu da onu göstərir ki, daxili bazarlar, satış mərkəzləri inhisardadır”.

Aytac Şahin