Icma.az
close
up
RU
Rus qazı, “Türk axını” və Avropa… AKTUAL

Rus qazı, “Türk axını” və Avropa… AKTUAL

Icma.az bildirir, Sia Az saytına əsaslanaraq.

“Qazprom” alternativ marşrutla ixracı bərpa edir

Ukrayna ərazisindən tranzitinin dayandırılmasından sonra bu ildən Rusiya qazından məhrum olan Slovakiya yeganə alternativ marşrut olan “Türk axını” ilə xammal almağa başlayıb. Bu, Bratislavadan əlavə xərclər tələb edəcək, qaz kəmərinin gücü isə bütün lazımi həcmlərin ölkəyə yönləndirilməsinə imkan verməyəcək. Ekspertlər belə bir sxemin çox güman ki, müvəqqəti olacağına əmindirlər. “Qazprom” fevralın 1-dən “Türk axını” ilə Slovakiyaya qaz tədarükünü bərpa edib. Konkret həcmlər barədə açıqlama verilməyib, lakin qeyd edilib ki, aprel ayından rəqəmlər iki dəfə artmalıdır. Çatdırılmalar “Qazprom”la 2034-cü ilə qədər olan müqavilə əsasında həyata keçirilir. Əvvəllər Slovakiya Rusiyadan Ukrayna ərazisindən tranzit yolu ilə qaz alırdı, lakin 2025-ci il yanvarın 1-də bu istiqamətdə qazın nəqli ilə bağlı müqavilənin müddəti başa çatıb. “Qazprom” Slovakiyaya çatdırılma ilə bağlı şərh verməkdən imtina edib. Dekabrda Slovakiyanın baş naziri Robert Fiko Rusiya prezidenti Vladimir Putinlə Rusiya qazının tədarükü məsələsini müzakirə edib. “Birtəhər bizi qazla təmin edəcəklər. Bunun bir hissəsi cənub marşrutu ilə çatdırıla bilər, lakin ehtiyatlar olduğu müddətcə Slovakiyada istehlak təmin edilir", - Fico deyib.

Rusiyadan Türkiyəyə Qara dənizin dibi ilə uzanan ildə 31,5 milyard kubmetr tutumlu “Türk axını” “Qazprom”un Avropaya qalan yeganə tədarük marşrutudur. Ənənəvi olaraq Rumıniya, Yunanıstan, Şimali Makedoniya və Macarıstan bu boru kəməri ilə qazı Bolqarıstan və Serbiyadan keçən quruda yerləşən Balkan axını ilə alır. Macarıstanın “Foldgazszallito” (FGSZ) qaz kəməri sisteminin operatorunun məlumatına görə, onun vasitəsilə Macarıstandan Slovakiyaya gündə 6,6 milyon kubmetr – ildə təxminən 2,4 milyard kubmetr qaz tədarük edilir.
Ötən il “Türk axını” ilə Avropaya tədarük 22,3% artaraq 16,7 milyard kubmetrə çatıb. Qaz üçün Transmissiya Sistemləri Operatorlarının Avropa Şəbəkəsinin (ENTSOG) məlumatına görə, yanvarda tədarüklər illik müqayisədə 26,7% artaraq 1,56 milyard kubmetrə çatıb. Ferensin qeyd etdiyi kimi, qazın yeni marşrutla nəqli Ukraynadan keçməklə müqayisədə SPP-yə 90 milyon avro baha başa gələcək. SPP daha əvvəl qeyd edib ki, fərq əsasən daim artan tranzit haqları ilə bağlıdır. Bundan əlavə, Slovakiya Rusiya qazının öz ərazisindən tranzitindən 500 milyon avro gəlir itirəcək.

Təchizatların istiqamətinin dəyişdirilməsinə baxmayaraq, Slovakiya, Macarıstan kimi, Ukrayna ərazisindən nəqlin bərpasında israrlıdır. Avropa Komissiyasının (AK) nümayəndəsi Anna-Kaisa İtkonenin verdiyi məlumata görə, AK təsirə məruz qalan ölkələrin enerji təchizatının təhlükəsizliyini təmin etməyə çalışır, lakin Kiyevə mümkün təzyiqlər barədə suala cavab verməyib.

Rusiya Federasiyası Hökuməti yanında Maliyyə Universitetinin eksperti İqor Yuşkov hesab edir ki, Slovakiyaya ixracı “Türk axını”na yönəltmək üçün “Qazprom” lazımi həcmləri boru kəmərinə uyğunlaşdırmaq üçün türk treyderlərinə tədarükləri azaltmağa məcburdur. Bu, Rusiya qazını birbaşa almaqdan imtina edən, lakin onu treyderlər vasitəsilə alan Bolqarıstandan idxala təsir göstərə bilər. Eyni zamanda ekspert “Qazprom”un Ukraynadan keçən həcmləri tamamilə əvəz edə biləcəyinə əmin deyil. Yuşkov "Türk axını" ilə təchizat sxeminin daimi olacağına şübhə edir.

Qeyd edək ki, “Türk axını”nda sərbəst həcm yoxdur. Operatorların məlumatlarına görə, qaz kəməri artıq layihə gücündən xeyli artıq işləyir. Son bir neçə gündə həcmlər sutkada 55 milyonu ötüb - illik göstəriciyə çevrildikdə təxminən 20 milyard kubmetr təşkil edir. Görünür, bu hədddir və ya ona yaxındır. Əlavə sərmayələr qoyulmadan və Bolqarıstana təchizat sisteminin genişləndirilməsi istiqamətində iş aparılmasa, onu artırmaq mümkün olmayacaq, ona görə də bu marşrut üzrə bütün həcmi Ukrayna istiqamətindən yönləndirmək mümkün olmayacaq. Eyni zamanda, o, yaxın vaxtlarda Rusiya qazının Ukrayna ərazisindən tranzitinin bərpası ilə bağlı razılığın əldə olunacağına şübhə edir.

V.VƏLİYEV

Daha ətraflı məlumat və yeniliklər üçün Icma.az saytını izləyin.
seeBaxış sayı:108
embedMənbə:https://sia.az
archiveBu xəbər 07 Fevral 2025 14:05 mənbədən arxivləşdirilmişdir
0 Şərh
Daxil olun, şərh yazmaq üçün...
İlk cavab verən siz olun...
topGünün ən çox oxunanları
Hal-hazırda ən çox müzakirə olunan hadisələr

TƏCİLİ: Metroya giriş bağlandı Nə baş verir?

19 Oktyabr 2025 04:03see236

Pezeşkian bu türk ölkəsinə səfər edəcək

19 Oktyabr 2025 02:00see226

Stəndapçı: “Uill Smit bacarmasa, Yannik Sinner rolunu oynamağa hazıram” FOTO

18 Oktyabr 2025 03:13see215

ChatGPT yə verilməsi qadağan edilən 8 sual SİYAHI

18 Oktyabr 2025 02:52see173

Trampdan sonra Vens də İsrailə gedir

18 Oktyabr 2025 16:58see172

Gürcüstandan çıxarılan Azərbaycan vətəndaşlarının sayı açıqlanıb

18 Oktyabr 2025 20:59see160

Pəncərələri qış rejiminə necə keçirtmək olar?

18 Oktyabr 2025 04:47see157

“Xocalı Balı” ilk dəfə bal yarmarkasında alıcılara təqdim olunub REPORTAJ

18 Oktyabr 2025 14:09see150

İlham Əliyevdən Xəzəryanı ölkələrə ÇAĞIRIŞ

18 Oktyabr 2025 10:48see145

Bakı metrosunda mübahisəli durum: gediş haqqı yenə dəyişəcək?

18 Oktyabr 2025 07:33see139

Çin polisinin ağıllı köməkçiləri: Təhlükəsizliyi robot itlər qoruyacaqlar

18 Oktyabr 2025 06:32see137

Neftinin qiyməti 1 dollar ucuzlaşdı

18 Oktyabr 2025 10:51see135

“Borussiya” yenə uduzdu

18 Oktyabr 2025 03:34see135

Tanınmış logistika şirkəti iflas etdi

18 Oktyabr 2025 03:04see135

Qızıl altı min dollara qədər bahalaşa bilər

18 Oktyabr 2025 15:58see134

Prezident ailəsi Vatikan bağlarında Fotolar Video

18 Oktyabr 2025 04:14see132

Abakar Abakarov İstanbulda ölü tapıldı

18 Oktyabr 2025 19:41see129

Almaniya XİN rəhbəri: “Eurofighter”lərin Türkiyəyə göndərilməsinə müsbət baxırıq

18 Oktyabr 2025 06:28see123

Yəmən sahillərində tanker partladı: 24 ekipaj üzvü...

19 Oktyabr 2025 01:17see123

Netanyahudan Rəfah keçid məntəqəsinin açılması barədə məlumata REAKSİYA

19 Oktyabr 2025 00:16see121
newsSon xəbərlər
Günün ən son və aktual hadisələri