Saatlıq maaşa keçid olacaq? AÇIQLAMA

Son zamanlar bir çox vakansiya elanlarında iş saatlarının həddindən artıq uzun, lakin maaşların isə olduqca aşağı olduğunu görmək mümkündür. Gündə 11-12 saatlıq iş rejimi, həftədə cəmi bir gün istirahətlə 400-500 manat maaş təklif olunması əmək bazarında ciddi narahatlıq doğurur. Halbuki ölkə qanunvericiliyinə əsasən, həftəlik iş vaxtı 40 saatı keçməməlidir. Bu cür uyğunsuzluqlar işçilərin hüquqlarının pozulmasına, onların əmək bazarında istismar edilməsinə gətirib çıxarır.

Vətəndaşların Əmək Hüquqlarının Müdafiəsi Liqasının sədri Sahib Məmmədov Metbuat.az-a açıqlamasında bildirib ki, bizdə əməyin minimum ödənişi aylıq tarif üzrə tətbiq olunur. Hazırda bu məbləğ 400 manat təşkil edir. Saatlıq ödəniş sisteminin tətbiqi isə müzakirə olunur:

“Lakin bu, sözügedən məsələyə təsir etməyəcək. Çünki onsuz da 12-14 saat, hətta 18 saat olan iş saatları rəsmiləşdirilmir. Hətta əmək müqaviləsi varsa belə, orada 8 saat göstərilir, faktiki isə 11-12 saat işlənilir. İşçi qüvvəsi çox, iş yerləri isə azdır. İnsanlar məcbur qalırlar 12 saat işləsinlər, amma minimum maaş alsınlar. Bəzən göstərilən 400 manat yalnız rəsmi hissədir, əlavə ödənişlər isə qeyri-rəsmi ("paket") şəkildə verilir. Bu, xüsusilə kommersiya qurumlarında müşahidə olunur”.

S.Məmmədov qeyd edib ki, iş vaxtından artıq əmək fəaliyyətinə yol verilə bilər, lakin bu, məhdudiyyətlə tənzimlənir:

“Məsələn, zərərli olmayan iş yerlərində həftəlik 4 saatdan artıq işləməyə icazə verilir və bu əlavə saatlara görə ikiqat ödəniş edilməlidir. Sadə dildə desək, əməyin ödəniş sistemindən asılı olaraq, əgər hasilat norması tətbiq olunursa, ikiqat ödəniş edilməlidir. Əgər vaxtamuzd sistemidirsə, tarif maaşının iki misli məbləğində ödəniş olunmalıdır. Amma praktikada görürük ki, bu qaydalar pozulur. Xüsusilə kommersiya qurumları bu qaydaları pozaraq işçiləri artıq işlədib istismar edirlər. Ona görə də saatlıq ödəniş sisteminə keçid bu problemi həll etməyəcək”.

Sevinc İbrahimzadə / Metbuat.az