Icma.az
close
up
RU
Şimali Amerikanın Böyük gölləri necə yaranıb? Alimlər sirri açıqladı

Şimali Amerikanın Böyük gölləri necə yaranıb? Alimlər sirri açıqladı

Qaynarinfo saytından verilən məlumata əsasən, Icma.az məlumatı açıqlayır.

Alimlər Şimali Amerikanın Böyük göllərinin yaranma prosesini "isti nöqtə" ilə əlaqələndiriblər. Bu aktiv yeraltı sahə yüz milyonlarla il əvvəl fəaliyyət göstərib. 

Qaynarinfo xəbər verir ki, bu barədə "News Week" jurnalı "Geophysical Research Letters" elmi jurnalında dərc olunmuş tədqiqatlara istinadən məlumat yayıb.

300 milyon il əvvəl Atlantik okeanının mərkəzində yerləşən müasir Kaboverde adaları, Panqeya adlı superkontinentin tərkibinə daxil olan Şimali Amerikanın bir hissəsidir. Tədqiqatçılar bildiriblər ki, həmin dövrdə yerin mantiyasından gələn isti materialların axını litosferi qızdırıb və nazikləşdirib. Bu, regionda çökək relyefin yaranmasına səbəb olub.

Təxminən 20 000 il əvvəl baş verən buz dövründə bölgəyə gələn buzlaqlar həmin çökəkliyi dərinləşdirib və ərimiş buz suları ilə doldurub. Hazırda Böyük göllər dünyadakı şirin su ehtiyatlarının təxminən 20 faizini təşkil edir.

Tədqiqat müəllifləri qeyd ediblər ki, qədim mantiyanın fəaliyyəti müasir Böyük göllərin coğrafiyası ilə birbaşa bağlıdır. Bu araşdırma, Yer kürəsinin daxili proseslərinin milyonlarla il ərzində insan həyatı və ekosistemlər üzərində necə dərin təsir göstərdiyini göstərir.

Alimlərin sözlərinə görə, Böyük göllər geoloji və buzlaqlarla bağlı proseslərin birləşməsi nəticəsində yaranıb. Təxminən 300-200 milyon il əvvəl Kaboverde "isti nöqtəsi" Şimali Amerikanın bu bölgəsinin altında yerləşirdi. İsti nöqtənin təsiri ilə litosfer nazikləşmiş və regionda çökək sahə yaranmışdır.

Sonuncu buz dövründə həmin çökək ərazilər buzlaqlar tərəfindən daha da dərinləşdirilib və ərimiş sularla dolub. Tədqiqatçılar bildirirlər ki, Kaboverde isti nöqtəsi vulkanik adalar yaratmaq əvəzinə, Şimali Amerikanın qalın və stabil litosferinə görə yalnız relyefi dəyişə bilib.

Alimlərin bu kəşfi, Şimali Amerikanın Böyük göllərinin tarixini və onların yaranma proseslərini daha dərindən anlamağa kömək edir.

Aydın

Ən son yeniliklər və məlumatlar üçün Icma.az saytını izləyin, biz hadisənin gedişatını izləyirik və ən aktual məlumatları təqdim edirik.
seeBaxış sayı:96
embedMənbə:https://qaynarinfo.az
archiveBu xəbər 09 Yanvar 2025 21:33 mənbədən arxivləşdirilmişdir
0 Şərh
Daxil olun, şərh yazmaq üçün...
İlk cavab verən siz olun...
topGünün ən çox oxunanları
Hal-hazırda ən çox müzakirə olunan hadisələr

TƏCİLİ: Metroya giriş bağlandı Nə baş verir?

19 Oktyabr 2025 04:03see238

Pezeşkian bu türk ölkəsinə səfər edəcək

19 Oktyabr 2025 02:00see228

Trampdan sonra Vens də İsrailə gedir

18 Oktyabr 2025 16:58see172

Gürcüstandan çıxarılan Azərbaycan vətəndaşlarının sayı açıqlanıb

18 Oktyabr 2025 20:59see166

“Xocalı Balı” ilk dəfə bal yarmarkasında alıcılara təqdim olunub REPORTAJ

18 Oktyabr 2025 14:09see150

İlham Əliyevdən Xəzəryanı ölkələrə ÇAĞIRIŞ

18 Oktyabr 2025 10:48see146

Bakı metrosunda mübahisəli durum: gediş haqqı yenə dəyişəcək?

18 Oktyabr 2025 07:33see139

Qızıl altı min dollara qədər bahalaşa bilər

18 Oktyabr 2025 15:58see135

Neftinin qiyməti 1 dollar ucuzlaşdı

18 Oktyabr 2025 10:51see135

Abakar Abakarov İstanbulda ölü tapıldı

18 Oktyabr 2025 19:41see134

Azərbaycanın “AI 92” markalı benzini idxal və ixrac etdiyi ölkələr SİYAHI

18 Oktyabr 2025 17:24see125

Yəmən sahillərində tanker partladı: 24 ekipaj üzvü...

19 Oktyabr 2025 01:17see124

İspaniya La Liqası: Real Madrid səfərdən 3 xalla qayıdır

20 Oktyabr 2025 01:12see123

Tbilisidəki son etirazlara görə 14 nəfər saxlanıldı

19 Oktyabr 2025 18:49see122

Netanyahudan Rəfah keçid məntəqəsinin açılması barədə məlumata REAKSİYA

19 Oktyabr 2025 00:16see121

Yer kürəsində oktyabr ayının üçüncü maqnit qasırğası başlayıb

19 Oktyabr 2025 04:50see121

Həkimlər soyuq mövsümdə immuniteti gücləndirməyin yollarını açıqlayıblar

19 Oktyabr 2025 07:43see121

Əməliyyat otaqlarında niyə yalnız yaşıl və mavi geyimlərə icazə verilir?

19 Oktyabr 2025 04:05see120

Ferhat Göçer Bakıda!

18 Oktyabr 2025 17:07see119

“Bu gün layiq olduğumuz qələbə əldə etdik”

19 Oktyabr 2025 19:14see119
newsSon xəbərlər
Günün ən son və aktual hadisələri