Şimali Amerikanın ən hündür dağının altındakı nəhəng qırılmanın sirri açıldı

Alyaska Universitetinin Fairbanksdakı alimləri Denali çatının mənşəyi ilə bağlı araşdırmalar aparıblar. Denali dağı Alyaskanın cənubunda yerləşir və 6190 metr hündürlüyü ilə Şimali Amerikanın ən yüksək nöqtəsidir. 

Qaynarinfo xəbər verir ki, tədqiqatın nəticələri "Geology" jurnalında dərc edilib.

Alimlərin sözlərinə görə, Denali çatının keçmişdə iki quru massivinin qovuşduğu yer olduğu müəyyən edilib. Təxminən 72-56 milyon il əvvəl okean lövhəsi Şimali Amerikanın qərb kənarına çırpılıb və orada ilişib qalıb.

Bu gün Denali çatında kontinental qabığın hissələri bir-birinə nisbətən sürüşür. 2002-ci ilin payızında burada 7,9 bal gücündə zəlzələ qeydə alınmışdı.

Denali çatının geoloji quruluşunu araşdıran tədqiqatçılar "inversiya metamorfozmu" adlanan prosesi müşahidə ediblər. Bu proses zamanı yüksək temperatur və təzyiq şəraitində əmələ gələn süxurlar daha aşağı temperatur və təzyiq şəraitində formalaşan süxurların altına yerləşir. Bu, adətən müşahidə edilən qaydalara əks bir haldır.

İnversiya metamorfozmu adətən tektonik qüvvələrin qabığı deformasiya etdiyi və daha dərin süxurların daha dayaz səthlərə çıxarıldığı yerlərdə qeydə alınır.

Araşdırmanın nəticələri göstərib ki, Denali çatı Şimali Amerika lövhəsi ilə Vranqel sublövhəsinin sərhədində yaranıb. Bu sublövhə Sakit okeanın şimalında mürəkkəb geoloji mozaikanın bir hissəsini təşkil edir.

Aydın