Sülh üçün İstanbul ssenarisi: Rusiya Ukrayna dialoqu yenidən gündəmdə

Aydın Sezer: “Rusiya texniki heyətlər səviyyəsində danışıqları davam etdirmək istəyir”

Texniki müzakirələr üçün ən uyğun yerin İstanbul olduğuna şübhə yoxdur

Putin Türkiyənin Ukrayna ilə ölkəsi arasındakı münaqişənin nizamlanmasında xüsusi rol oynamağa davam edəcəyinə əmindir.

O, bu fikri Çinin Tyancin şəhərində Türkiyə Prezidenti Rəcəb Tayyib Ərdoğanla görüşündə deyib.

“Biz türk dostlarımıza Ukrayna böhranının həlli istiqamətində siyasi və diplomatik səylərə əhəmiyyətli töhfələrinə görə minnətdarıq. Bu ilin may ayından etibarən İstanbul platformasında birbaşa Rusiya-Ukrayna danışıqlarının üç raundu artıq keçirilib və bu, humanitar sahədə bir sıra praktiki məsələlərin həllində irəliləməyə imkan verib.

Əminəm ki, Türkiyənin bu məsələlərdə xüsusi rolu bundan sonra da tələb olunacaq”, - Rusiya lideri bildirib.

Eyni zamanda Vladimir Putin Rəcəb Tayyib Ərdoğanla bir sıra regional məsələləri, xüsusilə Yaxın Şərq, Şimali Afrika və Cənubi Qafqazı müzakirə edib.

Rusiya lideri bu istiqamətlərdə iki ölkə arasında etibarlı əməkdaşlıq qurulduğunu deyib.

“Bizim diqqətimiz həmçinin Yaxın Şərq, Şimali Afrika və Cənubi Qafqaz kimi ümumi maraq kəsb edən mövzulara yönəlib. Bütün bu sahələrdə Rusiya-Türkiyə əməkdaşlığı köklü, konkret, faydalı və deyərdim ki, güvənlidir”.

Türk siyasətçi və yazar Aydın Sezer "Sherg.az"a deyib ki, Rusiya Ukrayna ilə sülh danışıqlarını texniki heyətlər səviyyəsində davam etdirmək və birbaşa müzakirələr aparmaq istəyir:

"Bu məqsədlə Putin təxminən 3-4 ay əvvəl Ukraynanın texniki heyətini danışıqlar masasına dəvət edib. O, həmçinin 2022-ci ildə danışıqların aparıldığı İstanbul formatını təklif edib. Eyni zamanda Rusiya Prezidenti əlavə olaraq Ərdoğandan Zelenskini razı salaraq Ukraynanın texniki müzakirə heyətini masaya qaytarmağı istəyib. Ərdoğan Zelenski ilə Ankarada görüşüb, onu razı salıb və beləliklə danışıqlar yenidən başlayıb. Hazırda İstanbul müzakirələri texniki səviyyədə davam edir. Daha çox əsir mübadiləsi və cəsədlərin dəyişdirilməsi ilə bağlı nəticələr əldə olunub. Ukrayna tərəfi isə siyasi nəticə əldə edilə bilməsi üçün atəşkəsin təmin olunmasını tələb edir. Bunun üçün Zelenski ilə Putin arasında birbaşa təmasın qurulmasını istəyir. Lakin Rusiya bunu 2 səbəbdən qəbul etmir. Birincisi, Zelenskinin legitimliyi mübahisəlidir, çünki onun prezidentlik müddəti başa çatıb. İkincisi isə Rusiya atəşkəs deyil, birbaşa sülh sazişi istəyir. Putinin vurğuladığı da məhz İstanbulda aparılacaq birbaşa danışıqlarla bağlıdır. Rusiya bu dialoqun açıq saxlanmasının vacibliyini müdafiə edir. Həmçinin Kreml sahədə humanitar məqsədlərlə, əsir və cəsəd mübadiləsi kimi məsələlərdə müzakirələrin aparılmasını istəyir".

Müsahibin fikrincə, Trampın bu istiqamətdəki cəhdləri nəticəsiz qaldığı üçün yaxın gələcəkdə Putin–Zelenski zirvəsinin reallaşması ehtimalı azdır:

"Əgər belə bir zirvə gerçəkləşsə belə, bu, mütləq Trampın vasitəçiliyi ilə baş verəcək. Üstəlik, tərəflərin hansı şəhərdə görüşəcəyinə dair qərarı da böyük ehtimalla ABŞ verəcək. İstanbul variant kimi gündəmdədir. Lakin bununla yanaşı Səudiyyə Ərəbistanı, Qətər, Birləşmiş Ərəb Əmirlikləri, Cenevrə, həmçinin ABŞ-ın israr etdiyi Vatikan seçənəkləri də müzakirə olunur. Beləliklə, liderlər arasında birbaşa zirvənin keçirilib-keçirilməməsi hələlik qeyri-müəyyəndir. Harada keçiriləcəyi də yalnız Putin və Zelenskinin deyil, eyni zamanda Trampın da razılığı ilə müəyyənləşəcək. Amma texniki müzakirələr üçün ən uyğun yerin İstanbul olduğuna şübhə yoxdur".