Icma.az
close
up
RU
Suriyada Qərbin diplomatik oyunu: Bölgədə yeni güc mübarizələri

Suriyada Qərbin diplomatik oyunu: Bölgədə yeni güc mübarizələri

Moderator.az saytından verilən məlumata görə, Icma.az xəbər verir.

“Qərbin Türkiyə ilə birbaşa müharibəyə girmə ehtimalı, mövcud strateji prioritetlər və diplomatik əlaqələr nəzərə alındıqda çox da  mümkün görünmür. Lakin bölgədəki maraqların toqquşması gərginliyi artırmaq potensialına malikdir. Buna misal olaraq, Türkiyənin Suriyanın şimalında terror təşkilatlarına qarşı əməliyyatlar keçirməsi və həmin təşkilatların Qərb tərəfindən İŞİD-ə qarşı dəstəklənməsi göstərilə bilər. Bu vəziyyət diplomatik gərginliyə səbəb olsa da, birbaşa müharibə ehtimalını azaldan amillər də mövcuddur”

Bunu Moderator.az-a türkiyəli politoloq Yeşim Demir  deyib.

Yeşim Demirin sözlərinə görə, Avropada bəzi ölkələrin 2025-ci ildə seçki prosesinə daxil olması ilə "miqrasiya böhranı" və "enerji təhlükəsizliyi" əsas gündəm məsələləri halına gəlib:

“Miqrasiya böhranı, 2011-ci ildən bəri Qərbin daxili sabitliyinə təsir edən mühüm bir problem kimi ön plana çıxır. Qərb, Suriyalı qaçqınların öz ölkələrinə qayıtması üçün səylər göstərərkən, yeni miqrasiya dalğalarının öz sərhədlərinə çatmasının qarşısını almağı hədəfləyir. Bu çərçivədə, on beş ildir qaçqınlara ev sahibliyi edən Türkiyənin bu məsuliyyəti daşımasını gözləyir. Digər tərəfdən, Ukrayna müharibəsi səbəbindən Rusiya qazının Avropaya ötürülməsində yaranan böhran, Türkiyəni enerji transferində mühüm bir ölkəyə çevirib. Bu vəziyyət, regionun sabitliyini Qərb üçün həyati prioritet halına gətirib”.

Türkiyəli politoloq əlavə edib ki, Donald Trampın hakimiyyətə gəlməsi ilə İsrailin bölgədəki təsirinin İbrahim razılaşma  (İsrail ilə bəzi Ərəb ölkələri arasında münasibətlərin normallaşdırılmasını təmin edən mühüm diplomatik razılaşmadır) sayəsində daha da artacağı və bunu  imzalayan Ərəb dövlətlərinin ABŞ-ın siyasətlərinə uyğunlaşacağı proqnozlaşdırılır:

“Trampın “Bu, bizim müharibəmiz deyil, müdaxilə etməməliyik” və “ABŞ-ı daha çox Yaxın Şərq müharibələrinə daxil etməyəcəyik” ifadələri, ABŞ-ın birbaşa hərbi müdaxilələrdən çəkinməyə meyilli olduğunu göstərir. Bununla belə, ABŞ-ın İŞİD-in yenidən dirçəlməsinin qarşısını almaq, İran və Rusiyanın təsirini zəiflətmək, İsrailin təhlükəsizliyini təmin etmək və Körfəz dövlətlərinin maraqlarını qorumaq kimi strateji hədəflərindən geri çəkilməyəcəyi aydın olur. ABŞ-ın Suriyadakı mövcudluğunu məhdud saxlamaq və birbaşa qarşıdurmalardan qaçmaq siyasəti böyük miqyaslı gərginlik riskini azaldır. Lakin ABŞ-ın hərbi fəaliyyətləri və ya yeni sanksiya siyasətləri kimi addımları bölgədə müxtəlif güclər arasında gərginliyi artıra bilər. Xüsusilə İran və Rusiya ilə mümkün toqquşmalar, həmçinin ABŞ-ın Türkiyənin milli təhlükəsizlik narahatlıqlarını artıran YPG kimi qruplara dəstəyi regional gərginliyə səbəb olar və bölgəni daha qeyri-sabit vəziyyətə sala bilər”.

Türkiyəli politoloq diqqətə çatdırıb ki,Suriyadakı mövcud müvəqqəti idarəetmənin səlahiyyət çatışmazlığı ölkədə güc boşluğu yaradıb:

 “Bu vəziyyət bölgədəki bütün qüvvələr tərəfindən müşahidə olunub və gələcəkdə bu boşluğu doldurmaq istiqamətində planların sürətləndirildiyi görünür. Qərb,  Suriyada vətəndaş müharibəsi dövründə  Əsədin hakimiyyətdən uzaqlaşdırılmasını dəstəkləyərək müxalif qruplara yardım etmişdir. Lakin Əsədin devrilməsi ilə Qərb hazırlıqsız vəziyyətdə qalmış və ehtiyatlı mesajlar verməyə başlamışdır. Suriyanın yeni rəhbərliyi ilə yaxşı münasibətlər qurmağa yönəlmiş səylər Qərbin strateji maraqları ilə bağlıdır. Bu maraqlar İran və Rusiyanın təsirinin məhdudlaşdırılması, İsrailin təhlükəsizliyinin təmin edilməsi, qaçqın probleminin həlli və enerji təhlükəsizliyi kimi məsələləri əhatə edir. Bu çərçivədə, qadın hüquqları və azlıqların hüquqlarının təmin olunması şərti ilə Qərb ölkələri dəstək açıqlamaları verməyə başlamışdır. Orta Şərqdəki güc balansını kökündən dəyişən Suriyadakı hadisələr, Qərbin bölgədəki digər güclərlə əməkdaşlıq etməsini zəruri edən vəziyyəti yaratmışdır. Suriyadakı qeyri-sabitlik səbəbindən yeni bir miqrasiya dalğası riski Qərbin müvəqqəti rəhbərliklə diplomatik əlaqələrini davam etdirməsinə səbəb olur. Ancaq tətbiq edilən sanksiyaların tamamilə aradan qaldırılmasının zaman alacağı bəllidir”.

“İŞİD və Əl-Qaidə ilə əlaqəsi səbəbindən Heyət Təhrir Əş-Şam (HTƏŞ) terror təşkilatı kimi elan edilmişdir. Ahmət Əl-Şaranın (Golani) rəhbərlik etdiyi qrupların Suriyanın yeni rəhbərliyi üçün iqtisadi, siyasi və təhlükəsizlik baxımından təhlükə yarada biləcəyi ehtimalı Qərb üçün əsas narahatlıq mənbəyi olaraq qalır. Suriyanın geosiyasi əhəmiyyəti, Qərb güclərini Orta Şərq, Afrika və Şərqi Aralıq dənizi bölgəsində yeni strateji mübarizələrlə üz-üzə qoymuşdur. 7 oktyabr 2023-cü ildə Həmasın İsrailə hücumu ilə başlayan proses, Suriyada Beşər Əsədin devrilməsi ilə daha mürəkkəbləşib. Beləliklə, bölgədəki hadisələrin proqnozlaşdırılması çətin olduğu üçün bütün mümkün ssenarilərə qarşı hazırlıqlı olmaq zəruridir”,- deyə Yeşim Demir şərh edib.

Mehin Mehmanqızı

Hadisənin gedişatını izləmək üçün Icma.az saytında ən son yeniliklərə baxın.
seeBaxış sayı:190
embedMənbə:https://moderator.az
archiveBu xəbər 10 Yanvar 2025 18:22 mənbədən arxivləşdirilmişdir
0 Şərh
Daxil olun, şərh yazmaq üçün...
İlk cavab verən siz olun...
topGünün ən çox oxunanları
Hal-hazırda ən çox müzakirə olunan hadisələr

Yarım əsrimə qədəm qoydum

21 Oktyabr 2025 20:33see251

La Liqa ABŞ da keçiriləcək “Barselona” “Vilyarreal” matçının ləğv edildiyini açıqlayıb

22 Oktyabr 2025 00:15see239

“Azərkosmos” peyk istehsalına hazırlaşır kosmik sənayenin inkişafında yeni mərhələ

21 Oktyabr 2025 19:12see201

Türkiyədə FETÖ əməliyyatı : 286 nəfər saxlanıldı

22 Oktyabr 2025 06:53see201

Təl Əvivdən Bakıya reyslər bərpa edilir

21 Oktyabr 2025 19:39see196

Toyuq əti və yumurta bahalaşacaq SƏBƏB BUDUR KONKRET

22 Oktyabr 2025 12:02see190

3 boksçumuz da qalib oldu

22 Oktyabr 2025 10:54see179

Dabaq xəstəliyi xaricdən gətirilən ət məhsullarına tələbatı artırdı (VİDEO)

21 Oktyabr 2025 23:40see171

Bakı Tehran: yeni etimad mərhələsi

22 Oktyabr 2025 09:59see165

Qızılın bahalaşması 2026 cı ildə də davam edəcək PROQNOZ

22 Oktyabr 2025 17:09see164

Türkiyəli alim Botanika İnstitutunda elmi seminar keçirib

22 Oktyabr 2025 16:01see146

Atletiko ya can verməyən Qarabağ Atletik in də öhdəsindən gələ bilər

21 Oktyabr 2025 17:36see142

Ruslar Çin avtomobillərindən narazılıq edirlər...

21 Oktyabr 2025 23:06see139

Türkiyə XİN: Knessetin İordan çayının Qərb sahili ilə bağlı qərarı beynəlxalq hüquqa ziddir

22 Oktyabr 2025 23:42see138

Suriya universitetlərində Türk dili və Ədəbiyyatı bölümü YARADILIB

22 Oktyabr 2025 16:35see135

Daha 8 məsələ parlamentin plenar iclasına tövsiyə edilib

21 Oktyabr 2025 17:38see134

VK sədri Dünya Məktəbinin şagirdləri ilə görüşüb FOTOLAR

22 Oktyabr 2025 10:52see131

Özünü maşın vurub öldürdü, xəbəri alan atasının da ürəyi dayandı Foto

22 Oktyabr 2025 07:17see131

Cahangir Babayev Dünya Karate Federasiyası tərəfindən təltif olunub

21 Oktyabr 2025 19:39see126

170 saylı marşrutda tıxac kabusu: Daşıyıcı şirkət açıqlama verdi

22 Oktyabr 2025 23:38see126
newsSon xəbərlər
Günün ən son və aktual hadisələri