Tanınmış ilahiyyatçı stereotipləri DARMADAĞIN ETDİ: “Məgər Allah ərəbdir, yaxud ərəbcədən qeyri dili bilmir? KONKRET

“Dünyasını dəyişən yaxınlarınızın, doğmalarınızın qəbirlərini hər zaman ziyarət etmək savabdır. Çünki Həzrət Məhəmməd Peyğəmbər (s.ə.s) buyurub: “Ölülərinizi ziyarət edin, çünki bu sizə axirəti xatırladır”. Bəzi hədislərə görə cümə axşamı günləri ziyarət etmək daha məqsədəuyğundur.“

Bu fikirləri KONKRET.az-a açıqlamasında ilahiyyatçı Tural İrfan bildirib.

“Fəqət bu əmr yox, tövsiyə xarakterlidir. Eyni zamanda bayram ərəfələrində diriləri yada salıb ziyarət etdiyimiz kimi ölüləri də xatırlamaq savabdır. Bu, Ramazan, Qurban və Novruz bayramı ərəfəsində də ola bilər. Mərhumları ziyarət edib yada salmaq üçün xüsusi əlamətdar günü gözləməyə ehtiyac yoxdur. Ziyarəti istənilən vaxt edə bilərik. Məzar ziyarətinin də ədəbi, qaydası var. Məzara yanaşıb və yönü qibləyə doğru dayanıb mərhumun məğfirəti, ilahi rəhmətə və Cənnət məqamına müyəssər olması üçün Allaha dua etmək lazımdır. Bunun üçün vacib olan xüsusi dua forması yoxdur. Müstəhəb, yəni bəyənilən dualar var. Məsələn, Peyğəmbər əvvəlcə qəbir əhlinə ümumi salam verər, sonra onların bağışlanmalarını Allahdan niyaz edər və hətta “biz də sizlərdən olacağıq” deyərmiş. Yəni biz də zamanı gələndə dünyanı tərk edəcəyik. Qəbir ziyarətləri üçün sonralar bir sıra dua mətnləri tərtib ediblər ki, bunları mütləq şəkildə oxumaq vacib deyil. Çünki həmin ərəbcə duaları insanlar ya kitabdan, ya da əzbərdən oxuyur, lakin mənasını anlamırlar. Bunun da faydası yoxdur. Məgər Allah ərəbdir? Yaxud ərəbcədən qeyri dili bilmir? Əsla belə deyil. Allah alim və qadirdir. Allah nəinki fərqli dillərdə edilən duaları, hətta ürəklərdən keçənləri də bilir. Namazı və bütün duaları ərəbcə təqdim edənlər İslamın yalnız ərəblər üçün gəldiyini demiş və məhdudiyyətlər yaratmış olurlar. Halbuki, İslam bütün bəşəriyyət üçün gəlmiş beynəlxalq dindir. Ona görə də hər kəs öz dilində dua edə bilər. Allaha nə dediyini, ondan nə istədiyini anlayır.“

İlahiyyatçı bildirir ki, məzarlıqda da hər kəs öz dilində əlini Allaha açıb ölən yaxını üçün səmimi dua etməlidir.

“Nəinki molla aparmaq və ərəbcə dualar oxumaq, əksinə özünün dua etməsi daha faydalıdır. Bu,İslam deyil, mumiyyətlə dinə ziddir. Ən səmimi dualar hər kəsin öz dilində etdiyi dualardır. Dua qəlbin səsidir. İnsanın etiraf etdiyi ən ülvi sevgi öz dilində ifadə etdiyi kəlimələrdir. Allah da ən ali sevgiyə layiq olan Rəbbimizdir. Qəbir ziyarətində duanı ərəbcə oxumaq nə vacib, nə də müstəhəbdir. Əksinə, insanlar başa düşmədiyinə görə bəyənilmir. İstəyən şəxs Quran surələri də oxuya bilər. Oxuduğu surələrdən hasil olan savabları isə mərhuma ehsan edə bilər. Quran ona görə oxunmur ki, ölü eşidib iman gətirsin. Quran qiraət etmək ümumiyyətlə savabdır. Nəticə olaraq deyə bilərəm ki, məzarları ziyarət edərkən qəbri daşla döyəcləmək, ağlaşma qurmaq, ağlamayanları da süni şəkildə mərsiyyə, nohə, ağı deyərək ağlatmaq günahdır. Qəbir üstünə qida, ərzaq, səməni qoymaq doğru deyil. Ölü üçün sadəcə dua yetərlidir.“

Aynurə İsmayıl

KONKRET.az