Travmalar bizi gücləndirə və qorxuya da çevirə bilər PSİXOLOQ İZAH ETDİ

"Uşaqlıq və gənclik dövrlərində yaşadığımız travmalar, həyatımıza düşündüyümüzdən daha çox istiqamət verə bilər". Bu sözləri SİA-ya açıqlamasında psixoloq, psixoterapevt Orxan Şəfizadə deyib.

Onun sözlərinə görə, xüsusilə peşə seçimi – yəni kim olmaq, hansı sahədə işləmək istədiyimiz – bu travmalarla birbaşa və ya dolayı yolla əlaqəli ola bilər: "Bəs bu əlaqə necə yaranır?

Travma dedikdə yalnız fiziki və ya böyük emosional sarsıntılar nəzərdə tutulmur. Bəzən diqqətsizlik, sevilməmək hissi, davamlı tənqid olunmaq kimi “görünməyən” travmalar da insanın iç dünyasında dərin iz buraxa bilər. Belə hallar insanın özünüqiymətləndirməsinə, bacarıqlarına və gələcək gözləntilərinə təsir edir.

Məsələn, uşaqlıqda heç vaxt eşidilməyən bir uşaq, böyüyəndə psixoloq, müəllim, vəkil və ya jurnalist ola bilər – çünki içində bir səssiz missiya formalaşır: "Mən başqalarını eşidəcəyəm", "Mən kömək edəcəyəm". Yaxud, daim təhlükə hissi ilə yaşayan biri sabahın daha proqnozlaşdırıla bilən olduğu peşələrə – mühasibat, hüquq, idarəçilik kimi sahələrə yönələ bilər.

Travmalar bizi gücləndirə də bilər, qorxuya da çevirə bilər. Hər şey həmin travmanı necə dərk etdiyimiz, necə öyrəndiyimiz və həyatımıza necə inteqrasiya etdiyimizdən asılıdır. Bir çox insan fərqində olmadan öz “yaralı” hissəsini sağaltmaq üçün bir peşəyə yönəlir. Bu, həm şəfalı, həm də riskli ola bilər – əgər insan içindəki yarasıyla işləmirsə, o zaman seçdiyi peşə onu yandıra bilər.

Nəticə olaraq: Peşə seçimimizdə travmalar rol oynaya bilər, amma bu o demək deyil ki, biz yalnız keçmişin qurbanıyıq. Özümüzü tanımaq, daxili motivasiyamızı başa düşmək və şüurlu seçimlər etmək bizi həm özümüzə, həm də peşəmizə daha yaxınlaşdırar. Travma bir başlanğıc nöqtəsi ola bilər, amma istiqaməti biz seçirik".