Icma.az
close
up
RU
Ukrayna müharibəsi ABŞ ın silah ticarətindəki dominantlığını gücləndirib WP

Ukrayna müharibəsi ABŞ ın silah ticarətindəki dominantlığını gücləndirib WP

Icma.az bildirir, Qaynarinfo saytına əsaslanaraq.

Ukraynada gedən müharibə ABŞ-ın qlobal silah sənayesində dominant mövqeyini daha da gücləndirib. Araşdırmalara görə, 2020-2024-cü illər arasında ABŞ-dan silah ixracı əvvəlki beşillik dövrlə müqayisədə 20%-dən çox artaraq dünya bazarındakı payını 43%-ə çatdırıb.  

Qaynarinfo The Washington Post-a istinadla xəbər verir ki, Stokholm Beynəlxalq Sülh Araşdırmaları İnstitutunun (SIPRI) hesabatına əsasən, son iyirmi ildə ABŞ-ın qlobal silah ixracındakı payı orta hesabla 35% olub, bu isə son artımın qeyri-adi olduğunu göstərir.  

"SİPRİ-nin silah ticarəti proqramının rəhbəri Metyu Corcun sözlərinə görə, ABŞ silah ixracında unikal mövqeyə sahibdir. Onun dünya silah ixracındakı 43%-lik payı, ikinci ən böyük ixracatçı olan Fransanın payını dörd dəfədən çox üstələyir.  

Bildirilir ki, 2020-2024-cü illərdə Rusiya fevral 2022-ci ildə Ukraynaya işğala başlayandan bəri Ukrayna dünyada ən böyük silah idxalçısı olub. Bu müddət ərzində Ukraynanın silah idxalı 2015-2019-cu illərlə müqayisədə təxminən 100 dəfə artıb. Avropa ölkələrinə silah idxalı isə eyni dövrdə 155% yüksəlib ki, buna Kremlin ekspansionist siyasətindən doğan qorxular və ABŞ-ın yenidən silahlanma yönündəki təzyiqləri səbəb olub.  

Silah ticarəti üzrə ekspert Uilyam D. Hartunq bildirib ki, Donald Trampın prezidentliyi dövründə o, silah satışlarının aqressiv təşviqatçısı olub. Tramp, hətta The Washington Post yazarı Camal Qaşuqçinin Səudiyyə Ərəbistanı hökumətinin agentləri tərəfindən öldürülməsinə baxmayaraq, Ər-Riyada silah satışını dayandırmaq çağırışlarına məhəl qoymayıb.  

"İndi maraqlı sual budur ki, satışlar artıq bu qədər yüksək səviyyəyə çatdığına görə, Tramp bunu yenidən artıra biləcəkmi?” – deyə Hartunq əlavə edib.  

SİPRİ-nin araşdırması göstərib ki, Ukraynaya hərbi yardım ABŞ silah istehsalçıları üçün böyük qazanc mənbəyinə çevrilib. ABŞ tərəfindən Ukraynaya göndərilən silahların böyük hissəsi prezidentin təcili ehtiyatlardan silah ayırmaq səlahiyyətləri çərçivəsində və ya birbaşa istehsalçılardan alınaraq göndərilib.  

Qəzzada gedən müharibənin qlobal silah ticarətinə təsiri isə SIPRI-nin məlumatlarında daha az əks olunub, çünki institut yalnız faktiki silah tədarükünü izləyir, elan edilən satışları deyil.  

Corc bildirib ki, "adətən satış elanları və real tədarüklər arasında zaman fərqi olur”. O əlavə edib ki, əgər ABŞ-ın Ukrayna və İsrailə silah ixracı SIPRI-nin hesablamalarından çıxarılsa belə, 2020-2024-cü illər arasında ABŞ-ın dünya silah bazarındakı payı yenə də 37% təşkil edərdi ki, bu da onu dünyanın ən böyük silah ixracatçısı edirdi.  

Eyni zamanda, SIPRI-nin məlumatlarına əsasən, son beş ildə Rusiyanın silah ixracı 64% azalıb. Kremlin Ukraynaya işğalı Rusiyaya qarşı genişmiqyaslı diplomatik izolyasiya və iqtisadi sanksiyalarla nəticələnib. Ancaq SIPRI bildirir ki, Rusiya silah ixracındakı tənəzzül müharibədən əvvəl başlamışdı və 2020-2021-ci illərdə tarixi minimuma çatmışdı.  

SİPRİ-nin baş elmi işçisi Piter Vezeman bildirib ki, "Rusiyanın iki ən mühüm silah ticarəti əlaqəsi 2022-ci ildən əvvəl zəifləməyə başlamışdı: Hindistan getdikcə digər tədarükçülərə üstünlük verirdi, Çin isə öz silah sənayesindən daha çox məhsul almağa başlamışdı”.  

ABŞ-ın Ukraynaya yardımı dayandırması  

Donald Trampın prezidentliyi dövründə ABŞ Ukraynaya silah tədarükünü və kəşfiyyat məlumatlarının ötürülməsini dayandırmışdı. The Wall Street Journal yazır ki, bu qərarın ilkin təsiri məhdud olacaq, lakin zamanla Ukrayna ordusu üçün "zəncirvari çöküş” effekti yaradacaq və onu ən təsirli silahlarından məhrum edəcək.  

Mənbələrin verdiyi məlumata görə, Ukraynaya tədarük edilən 155 mm-lik artilleriya mərmilərinin yarıdan çoxu məhz ABŞ-dan gəlir.

Alpər

Ən son yeniliklər və məlumatlar üçün Icma.az saytını izləyin, biz hadisənin gedişatını izləyirik və ən aktual məlumatları təqdim edirik.
seeBaxış sayı:101
embedMənbə:https://qaynarinfo.az
archiveBu xəbər 10 Mart 2025 16:25 mənbədən arxivləşdirilmişdir
0 Şərh
Daxil olun, şərh yazmaq üçün...
İlk cavab verən siz olun...
topGünün ən çox oxunanları
Hal-hazırda ən çox müzakirə olunan hadisələr

La Liqa ABŞ da keçiriləcək “Barselona” “Vilyarreal” matçının ləğv edildiyini açıqlayıb

22 Oktyabr 2025 00:15see243

Türkiyədə FETÖ əməliyyatı : 286 nəfər saxlanıldı

22 Oktyabr 2025 06:53see206

Toyuq əti və yumurta bahalaşacaq SƏBƏB BUDUR KONKRET

22 Oktyabr 2025 12:02see197

3 boksçumuz da qalib oldu

22 Oktyabr 2025 10:54see191

Qızılın bahalaşması 2026 cı ildə də davam edəcək PROQNOZ

22 Oktyabr 2025 17:09see176

Dabaq xəstəliyi xaricdən gətirilən ət məhsullarına tələbatı artırdı (VİDEO)

21 Oktyabr 2025 23:40see175

Bakı Tehran: yeni etimad mərhələsi

22 Oktyabr 2025 09:59see167

Türkiyəli alim Botanika İnstitutunda elmi seminar keçirib

22 Oktyabr 2025 16:01see154

Suriya universitetlərində Türk dili və Ədəbiyyatı bölümü YARADILIB

22 Oktyabr 2025 16:35see150

Türkiyə XİN: Knessetin İordan çayının Qərb sahili ilə bağlı qərarı beynəlxalq hüquqa ziddir

22 Oktyabr 2025 23:42see139

VK sədri Dünya Məktəbinin şagirdləri ilə görüşüb FOTOLAR

22 Oktyabr 2025 10:52see133

Özünü maşın vurub öldürdü, xəbəri alan atasının da ürəyi dayandı Foto

22 Oktyabr 2025 07:17see133

Tramp etmədi, Orbanın da fikri yoxdur Putinlə bağlı məsələyə reaksiya

22 Oktyabr 2025 12:18see132

Ştutqart la oyundan öncə Fənərbaxça da 4 itki

22 Oktyabr 2025 20:14see127

Dünyanın ən sürətli BYD superkarı yeni rekorda imza atıb...

23 Oktyabr 2025 00:16see127

170 saylı marşrutda tıxac kabusu: Daşıyıcı şirkət açıqlama verdi

22 Oktyabr 2025 23:38see127

Azərbaycan Mərkəzi Bankı qızılın bahalaşmaqda davam edəcəyini gözləyir

22 Oktyabr 2025 14:42see127

İcmal büdcənin gəlirləri 36 mlrd. manata yaxınlaşıb

22 Oktyabr 2025 14:41see125

TRAMP İSRAİLİ HƏDƏLƏDİ “Mən ərəb ölkələrinə söz vermişəm...”

23 Oktyabr 2025 17:40see123

İlk qadın gəmi kapitanı ekranda

23 Oktyabr 2025 10:17see123
newsSon xəbərlər
Günün ən son və aktual hadisələri