Vurulmuş təyyarə: haqlı tələblər və haqsız tənələr
Bu cümlələr Azərbaycan prezidenti İlham Əliyevin Yeni il ərəfəsində xalqa müraciətindəndir. Dövlət başçısı demişdi: "Onları təhrik edən və bu gün yenə də Azərbaycan üzərinə hücum etməyə vadar edən xarici dairələr, xarici ölkələr onların arxasında durmayacaq, sadəcə olaraq, dura bilməyəcək. Bizimlə bu bölgədə hərbi müstəvidə heç bir qüvvə rəqabət apara bilməz. Ona görə bir daha deyirəm, hələ ki, gec deyil, bu təhlükəli yoldan geri qayıtsınlar".
Bayram tətili günlərində xarici medianı izlədik. Bu fikirlərə, demək olar, yer ayırmırlar. Yalnız "Azərbaycan Hava Yolları"na məxsus sərnişin təyyarəsinin Rusiya ərazisində vurulması hələ də xarici medianın ön səhifələrinə çıxarılır. Bu kontekstdə Azərbaycan prezidentin dövlət televiziyasına müsahibəsinə istinadlar edilir.
Bu, əlbəttə, təbiidir. Böyük faciədir və medianın gündəmində qalması məntiqlidir. Bunu təqdir edirəm.
Qərb mediasındakı həmin yazılarda təyyarənin vurulmasından sonra Rusiya tərəfinin ilk günlərdə hadisəyə münasibəti təbii ki, tənqid olunur. Bunu da doğru sayıram. Belə də olmalıdır. Amma...
Amması odur ki, Qərb mediası məhz həmin hissəni həvəslə və geniş şərh edir, bunu az qala Azərbaycanla Rusiya arasında qarşıdurma kimi təqdim etməyə çalışır. Necə deyərlər, öz arzularını gerçəklik kimi qələmə verirlər.
Burdan da göründüyü kimi, "qlobal müharibə partiyası" Azərbaycanın hansısa qonşu ölkə ilə qarşıdurmaya, mümkün olsa, müharibəyə cəlb olunmasını çox istəyir. Bulanıq sularda balıq ovu asan olur axı. Deməli, həmin dairələr üçün yaxşı olardı ki, bu konflikt Rusiya ilə olsun. Ancaq mümkün deyilsə, Ermənistanla toqquşma da məlum mərkəzlər üçün pis olmazdı.
Odur ki, Qərb mediası Azərbaycan prezidentinin Ermənistanı sülhə, silahlanma yolundan dönməyə yönəlmiş çağırışlarını eşitməzliyə vurur, amma Rusiya barəsində haqlı iradlarını qəsdən kontekstdən çıxarıb, şişirdir, "çığıran" başlıqlarla öz auditoriyalarına sırıyır. Elə bir süni fon yaradırlar ki, sanki bu gün, ya sabah Azərbaycanla Rusiya arasında münaqişə olacaq.
Bəli, Azərbaycan dövləti prezident İlham Əliyevin simasında öz təyyarəsinin vurulmasına haqlı, adekvat etirazını bildirdi. Rusiya səmasında Azərbaycanın hərbi təyyarəsi vurulsaydı, Rusiya haqlı olacaqdı. Amma vurulan sərnişin təyyarəsidir. 38 nəfər həlak olub. Onlarla yaralı var. Azərbaycan həm insan itkisi verib, həm maddi zərər çəkib. Odur ki, bunun qarşılığında Rusiya dövlətindən üzrxahlıq tələb edirdi, aldı. Günahkarların cəzalandırılmasını tələb edir, Rusiyada da cinayət işinin qaldırılmasına nail oldu. İndi qaldı bu işin sona çatdırılması və zərərçəkənlərə, eləcə də, AZAL-a kompensasiya ödənilməsi.
Azərbaycan prezidenti də məhz bu məsələlərdə - hələ yerinə yetirilməmiş tələblərdə israr edir. Burda Azərbaycan dövləti nəyi düz etməyib ki, Rusiya media orqanları İlham Əliyevi tənqid etməkdə bir-biri ilə yarışır?! Eləcə də, xaricdə gizlənmiş müxalif bloqosfera öz çirkabını Azərbaycana doğru daha çox axıdır, nəinki Rusiyaya. Rus mediasının "qırğı"ları Azərbaycan prezidentinin üzərinə "hücum çəkir".
Niyə?! Nə baş verib?! Azərbaycanın dövlət başçısı nəyi düz etməyib?! Nəyi düz deməyib?!
Hər şeyi düz edib, hər şeyi düz deyib.
Deməli, bu cür reaksiya göstərənlər ya özləri adekvat deyillər, ya da hardansa göstəriş alıblar. Hardan?! Rusiya hakimiyyətindən?! Axı Rusiya prezidenti Vladimir Putin Azərbaycanlı həmkarı İlham Əliyevə zəng edib, üzrxahlığını bildirib. O halda mediadakı bu isterika nədir?! Bu, bir mənada (dolayısı ilə) öz dövlətinin əleyhinə getmək, öz prezidentinin davranışını yanlış saymaqdır.
Bəlkə bu isterik şərhləri verənlər hansısa kanallarla xaricdən gələn tapşırıqları yerinə yetirirlər?! Axı Azərbaycanla Rusiyanı toqquşdurmaqda maraqlı olan, buna çalışan xarici dairələr məlumdur. Rus mediasında antiƏliyev çıxışlar məhz həmin dairələrin tezisləri ilə çox oxşardır. Rusiya hakimiyyəti və media rəhbərləri məsələnin bu tərəflərini düşünübmü görəsən?!
İlham Əliyev təkcə öz şəxsi, insani düşüncələrini ifadə etməyib, həm də prezident kimi dövlətinin mövqeyini ifadə edib. Üstəlik bu məsələdə xalq onunla tam həmrəydir; xalqın da hisslərini və tələblərini bildirib.
Azərbaycanda birinci şəxs də daxil olmaqla heç kim deməyib ki, Rusiya təyyarəni qəsdən vurub. Hamı deyib ki, səhvən vurub, buna görə də məsuliyyət daşımalıdır. Ancaq Rusiya mediasında bu hadisə üzərindən Azərbaycan dövlətinin və prezidentinin üzərinə hücum səhv olsa da, qəsdən edilir. Qəsdən edilmiş bu səhv hərəkətlər - bu media və sosial media çığır-bağırı günahkarlıq kompleksindən doğur. Ola bilsin, prezident Putinin üzrxahlığını pərdələmək, səs-küyün içində "əritmək" istəyi var. Ya da bu, hadisənin məsuliyyətindən, dəymiş zərərin ödənilməsindən qaçmaq cəhdidir.
Hər nədirsə, yanlışdır. Üzürü günahdan betər etməkdir. Bəlkə bilərəkdən, bəlkə bilməyərəkdən.
Ancaq bu cür ləkəli vicdanlarda 38 nəfər insanın nahaq qanı var. Yaralıların ahı var. Üstəlik o həlak olanlar, yaralılar təkcə Azərbaycan vətəndaşları deyil, orda Rusiyanın öz vətəndaşları da həlak olub, xəsarət alıb. Eləcə də, Qazaxıstan, Özbəkistan və Qırğızıstan vətəndaşları zərər çəkib. Azərbaycan prezidenti həm də zərər çəkən Rusiyalıların, eləcə də qazaxların, özbəklərin, qırğızların haqqını tələb edir. Burada hansı qəbahətdən, hansı yanlış sözdən və yanlış hərəkətdən söhbət gedə bilər ki?!
Heç bir!
Bahəddin Həzi, bizimyol.info