Icma.az
close
up
RU
Yanğın belə söndürülür Göydən səpilən çəhrayı maddə əvəzsizdir

Yanğın belə söndürülür Göydən səpilən çəhrayı maddə əvəzsizdir

Sherg.az portalından verilən məlumata görə, Icma.az xəbər yayır.

Bir çox insanlar onların canlı təbiətə potensial təsirindən narahatdırlar 


ABŞ-nin Kaliforniya ştatının Los-Anceles şəhərini əhatə edən meşə yanğınları 8-ci gününə qədəm qoyub. Çoxları yanğının necə başladığı ilə maraqlanarkən, alovu söndürmək üçün təyyarələrdən çəhrayı kimyəvi maddə püskürtülür. Yanğınsöndürmə idarələri bu maddələrin meşə yanğınları ilə mübarizədə "əvəzolunmaz alət" olduğunu bildirir. Bəs bu çəhrayı kimyəvi maddənin içərisində nə var? İnsan sağlamlığına zərərlidirmi? 

“Sherg.az” “NTV.com.tr”yə istinadən bildirir ki, amerikalı ekspertlər bununla bağlı izahat veriblər. Onlar bildirir ki, yanğınlar ötən çərşənbə axşamı başlayandan bəri ən azı 24 nəfərin ölümünə, minlərlə insanın didərgin düşməsinə və 12 mindən çox binanın dağılmasına səbəb olub. Kaliforniya Meşə Təsərrüfatı və Yanğından Mühafizə Departamentinin (Cal Fire) məlumatına görə, güclü Santa-Ana küləklərinin yaratdığı dörd yanğın təxminən 100 kvadrat mil (160 kvadrat kilometr) yanıb. Meşə yanğınları ilə mübarizə üçün istifadə edilən söndürmə vasitəsi – çəhrayı maddə əvəzsiz bir vasitədir. Bəs onların içində nə var və onlar təhlükəsizdirmi? Agentlik qeyd edib ki, yanğınsöndürənlər çox təsirli olsa da, onların məhdudiyyətləri var: Güclü küləklər damcılar üçün tələb olunan aşağı hündürlüklərdə uçmağı çox təhlükəli edə bilər və söndürmə maddəsini yerə dəyməzdən əvvəl dağıda bilər. Cal Fire ilə yanaşı, ABŞ Meşə Xidməti, Los-Anceles və "Ventura County" yanğınsöndürmə idarələri, şəhər və Milli Qvardiya da daxil olmaqla bir çox agentlik yanğına qarşı qoruyucu və su atıb. Cənubi Kaliforniya Universitetinin mülki və ətraf mühit mühəndisliyi professoru Deniel Makkori "Associated Press" xəbər agentliyinə bildirib ki, hava ilə atılan yanğınsöndürənlər adətən su, ammonium fosfat və dəmir oksidin qarışığıdır ki, söndürücünün görünməsi üçün əlavə edilir. Los-Ancelesdəki yanğınlara 13 təyyarə ilə cavab verən Meşə Xidməti deyir ki, bu maddələr yanğının oksigen aclığına kömək edir və bitki örtüyü və digər səthləri soyudaraq və örtərək yanma sürətini yavaşladır. Meşə Xidmətinə və digər qurumlara yanğın gecikdiriciləri tədarük edən "Perimeter" şirkəti deyir ki, fosfat bitkilərdə sellülozun parçalanmasını dəyişdirərək onları odadavamlı edir. Yanğınsöndürənlər ümumiyyətlə insanlar üçün təhlükəsiz sayılır, lakin bir çox insanlar onların canlı təbiətə potensial təsirindən narahatdırlar. Meşə Xidməti balıqlara və digər canlı təbiətə potensial sağlamlıq təsirlərinə görə “insan həyatı və ya ictimai təhlükəsizliyin təhdid edildiyi hallar istisna olmaqla” su yolları və nəsli kəsilməkdə olan növlərin yaşayış yerləri üzərində havadan yanğınsöndürmə qurğularının istifadəsini qadağan edir. Cənubi Kaliforniya Universitetindən (USC) Makkori və digər tədqiqatçılar müxtəlif supressantları sınaqdan keçirdiklərini və ABŞ Meşə Xidməti tərəfindən geniş istifadə olunan bir metalda xrom və kadmium da daxil olmaqla ağır metallar tapdıqlarını söyləyib. Makkori, araşdırmanın nəticələrinin yanğın söndürənlərin meşə yanğınlarının aşağı axınında su yollarında xrom və digər ağır metalların artmasına səbəb ola biləcəyinin "məqbul olduğunu" söyləyib. "Hələlik heç bir qəti sübutumuz yoxdur, çünki ağır metalın haradan gəldiyini sübut etmək çətindir, hətta qeyri-mümkündür. Biz bunun üzərində işləyirik". Ötən il Altsheymer Dərnəyi tərəfindən nəşr olunan bir araşdırma da aşkar etdi ki, meşə yanğını tüstüsü beyin sağlamlığı üçün digər hava çirkliliyinə nisbətən daha pis ola bilər və demens riskini artıra bilər.

Daha ətraflı məlumat və yeniliklər üçün Icma.az saytını izləyin.
seeBaxış sayı:113
embedMənbə:https://sherg.az
archiveBu xəbər 15 Yanvar 2025 13:47 mənbədən arxivləşdirilmişdir
0 Şərh
Daxil olun, şərh yazmaq üçün...
İlk cavab verən siz olun...
topGünün ən çox oxunanları
Hal-hazırda ən çox müzakirə olunan hadisələr

TƏCİLİ: Metroya giriş bağlandı Nə baş verir?

19 Oktyabr 2025 04:03see258

Pezeşkian bu türk ölkəsinə səfər edəcək

19 Oktyabr 2025 02:00see233

Trampdan sonra Vens də İsrailə gedir

18 Oktyabr 2025 16:58see176

Gürcüstandan çıxarılan Azərbaycan vətəndaşlarının sayı açıqlanıb

18 Oktyabr 2025 20:59see168

“Bu gün layiq olduğumuz qələbə əldə etdik”

19 Oktyabr 2025 19:14see162

“Xocalı Balı” ilk dəfə bal yarmarkasında alıcılara təqdim olunub REPORTAJ

18 Oktyabr 2025 14:09see153

Qızıl altı min dollara qədər bahalaşa bilər

18 Oktyabr 2025 15:58see151

İlham Əliyevdən Xəzəryanı ölkələrə ÇAĞIRIŞ

18 Oktyabr 2025 10:48see148

Abakar Abakarov İstanbulda ölü tapıldı

18 Oktyabr 2025 19:41see136

Neftinin qiyməti 1 dollar ucuzlaşdı

18 Oktyabr 2025 10:51see135

Azərbaycanın “AI 92” markalı benzini idxal və ixrac etdiyi ölkələr SİYAHI

18 Oktyabr 2025 17:24see133

Sarıkökün bu faydalarını çoxları bilmir

20 Oktyabr 2025 07:01see129

Yəmən sahillərində tanker partladı: 24 ekipaj üzvü...

19 Oktyabr 2025 01:17see128

İspaniya La Liqası: Real Madrid səfərdən 3 xalla qayıdır

20 Oktyabr 2025 01:12see127

Həkimlər soyuq mövsümdə immuniteti gücləndirməyin yollarını açıqlayıblar

19 Oktyabr 2025 07:43see126

Yer kürəsində oktyabr ayının üçüncü maqnit qasırğası başlayıb

19 Oktyabr 2025 04:50see125

Əməliyyat otaqlarında niyə yalnız yaşıl və mavi geyimlərə icazə verilir?

19 Oktyabr 2025 04:05see124

Tbilisidəki son etirazlara görə 14 nəfər saxlanıldı

19 Oktyabr 2025 18:49see124

Netanyahudan Rəfah keçid məntəqəsinin açılması barədə məlumata REAKSİYA

19 Oktyabr 2025 00:16see123

Rəştdən Həştərxana birbaşa uçuşlar başladı

19 Oktyabr 2025 19:10see121
newsSon xəbərlər
Günün ən son və aktual hadisələri