Yeni geoiqtisadi məkanın yaranmasının şahidi oluruq DEPUTAT

Beşinci Tbilisi İpək Yolu Forumu son dərəcədə vacib mesajlar üçün platforma rolunu oynadı. Azərbaycan Respublikasının Prezidenti cənab İlham Əliyevin Qazaxıstana dövlət səfəri zamanı verdiyi açıqlama bu prosesə unikal təkan verdi. "Azərbaycan Ermənistana işğaldan bəri mövcud olan yüklərin tranziti məhdudiyyətlərini aradan qaldırıb. Belə bir ilk tranzit Qazaxıstanın Ermənistana taxıl yükü olub", - deyə Azərbaycan lideri Prezident Kasım-Jomart Tokayevlə mətbuata açıqlamasında bildirib.

Ermənistanın Baş naziri Nikol Paşinyan, öz növbəsində, İpək Yolu Forumunda qeyd etdi ki, Yerevan yük maşınlarının Türkiyədən Azərbaycana və Ermənistan ərazisindən geri tranzitini təmin etmək üçün təkcə siyasi deyil, həm də texniki cəhətdən hazırdır.

Eyni zamanda, Azərbaycanın Baş naziri Əli Əsədov İpək Yolu Forumunun açılışında Azərbaycan hökumətinin regionda əməkdaşlığın və etimadı bərpa etmək öhdəliyini nümayiş etdirdiyini bildirib. "Qazaxıstan taxılının Azərbaycan vasitəsilə Ermənistana daşınması bu istiqamətdə ilk praktik addımdır. Prezident İlham Əliyevin qeyd etdiyi kimi, bu, Azərbaycanla Ermənistan arasında sülhün artıq yalnız kağız üzərində deyil, həm də praktikada olduğunun yaxşı göstəricisidir", - deyə o vurğulayıb.

Milli Məclisin deputatı Kamran Bayramov Modern.az-a açıqlamasında bildirib ki, Ermənistana yük daşınmasına qoyulan məhdudiyyətlərin aradan qaldırılması qərarı regionda siyasi və iqtisadi münasibətlər modelinin dəyişilməsindən xəbər verən əhəmiyyətli bir addımdır.

Deputatın sözlərinə görə, bu, Şərq və Qərb arasında tranzit marşrutlarının inkişafına artan marağın fonunda praqmatizm, iqtisadi əlaqə və regional sabitliyə üstünlük verən yeni bir geoiqtisadi məkanın formalaşmasının başlanğıcıdır:
"Bu kontekstdə Baş nazir Nikol Paşinyan Tbilisidə keçirilən İpək Yolu Forumunda mühüm açıqlamalar verdi. Xüsusilə, o, Ermənistanın Türkiyə ilə Azərbaycan arasında Ermənistan ərazisindən tranziti təmin etməyə hazır olduğunu təsdiqlədi və Türkiyə ilə sərhədin açılmasına və dəmir yolu xidmətinin iki-üç il ərzində bərpa olunmasına ümid etdiyini bildirdi və Yerevanın yeni nəqliyyat və ticarət təşəbbüslərində fəal iştirak etmək istəyini vurğuladı. Bütün bunlar əhəmiyyətli bir dəyişikliyə işarə edir: uzun müddət gərginlikdə batmış bir bölgə sülh prosesi çərçivəsində iqtisadi yaxınlaşma istiqamətində ehtiyatlı, lakin düşünülmüş addımlar atır."

K.Bayramov bildirib ki, məhdudiyyətlərin aradan qaldırılması Qazaxıstandan taxıl tədarükünü sadələşdirir və xərclərini azaldır, Ermənistanı sabit ərzaq tədarükü ilə təmin edir. Ölkənin məhdud kənd təsərrüfatı resursları və idxaldan asılılığı nəzərə alınmaqla, bu qərar inflyasiya və əsas qida məhsullarının qiymətləri baxımından sabitləşdirici rol oynaya bilər. Qazaxıstan isə yeni, sabit bir bazar qazanır.

Deputat vurğulayıb ki, Paşinyanın sərhədləri və dəmir yolu marşrutlarını açmağa hazır olması ilə bağlı açıqlamaları da Yerevanın yeni kursunu əks etdirir: o, qarşıdurma əvəzinə iqtisadi əlaqələrə önəm verir. Dənizə çıxışı olmayan Ermənistanın açıq sərhədlərə və yeni kommunikasiya marşrutlarına böyük ehtiyacı var. Əgər Naxçıvan üzərindən Türkiyəyə gedən dəmir yolu yaxın iki-üç il ərzində bərpa oluna bilsə, bu, bütün region üçün böyük bir irəliləyiş olacaq, regionun Azərbaycan-Türkiyə-Ermənistan adlı yeni iqtisadi modeli yaradılacaq.

K.Bayramovun sözlərinə görə, növbəti mərhələdə razılaşmaların rəsmiləşdirilməsi zəruridir. Regiondakı bütün ölkələr müxtəlif formada maneələri aradan qaldırmaq istəyini nümayiş etdiriblər: "Lakin qərarlardan faktiki razılaşmalara və infrastruktur layihələrinə keçid növbəti və daha mürəkkəb mərhələdir və bunun üçün müvafiq hüquqi çərçivə yaradılmalıdır."

Deputat sonda bildirib ki, Cənubi Qafqaz və Mərkəzi Asiyanın kəsişməsində yeni geoiqtisadi məkanın yaranmasının şahidi oluruq. Müsbət siqnallar davamlı razılaşmalara çevrilərsə, bu, regionda yeni iqtisadi dövrün əsasını qoya bilər və burada iqtisadi maraqlar köhnə münaqişələr üzərində üstünlük təşkil etməyə başlayacaq.